Τόση χαρά δεν την μπορούν τα μάτια ... Καλώς ήρθες Άνοιξη!

Μιὰ μυγδαλιὰ καὶ δίπλα της,
ἐσύ. Μὰ πότε ἀνθίσατε;
Στέκομαι στὸ παράθυρο
καὶ σᾶς κοιτῶ καὶ κλαίω.

Τόση χαρὰ δὲν τὴν μποροῦν
τὰ μάτια.
Δός μου, Θεέ μου,
ὅλες τὶς στέρνες τ' οὐρανοῦ
νὰ στὶς γιομίσω.


Καλή Άνοιξη! Σήμερα αντιγράφω την ιδέα και το υλικό όλο από την Βιβή Γ. και την γεμάτη ομορφιά ανάρτησή της στη Λέσχη ανάγνωσης Degas με τις αμυγδαλιές και από την Rosa Mund  που έστειλε το βίντεο με το ποίημα του Νικηφόρου Βρετάκου μελοποιημένο από την Τερψιχόρη Παπαστεφάνου. Το παραπάνω είναι από τη συλλογή "Το Ποτάμι και ο Χρόνος". Γράφει σ' ένα άλλο ποίημα της ίδιας συλλογής:

Υπάρχουν σπίτια στον κόσμο 
Που δεν έχουν κανένα παράθυρο. 
Ούτε καν για ένα άστρο, 
Ούτε για ένα κλωνάρι μυγδαλιάς, για ένα στάχυ 
Ή για μιαν ηλιαχτίδα διπλωμένη στα τέσσερα, 
Σαν ένα γράμμα που το στέλνει ο Θεός. 
(Τέτοιο γράμμα δεν έλαβες). 

Αμυγδαλιά του Βαν Γκογκ, αντιγραφή από τη Λέσχη ανάγνωσης Degas

Ας μείνουμε στην ομορφιά της αμυγδαλιάς, στην ομορφιά της Άνοιξης. Χαρισμένη η ανάρτηση στη φίλη μου τη Ν. που σήμερα έχει γενέθλια!

Τόση χαρὰ δὲν τὴν μποροῦν τὰ μάτια μου ...

----------
Σημ. Το ποίημα "Μια μυγδαλιά και δίπλα της" είναι αντιγραφή από το Σταμνί της ποίησης 

Είναι που ξάφνου φανήκαν οι άνθρωποι... Εις μνήμην Γιώργη Μανουσάκη!

Παλιό σπίτι

                          του Γιώργη Μανουσάκη (1933-2008)

Τα χόρτα θρασομάνησαν με το χειμώνα
στον κήπο και στο πλακόστρωτο
τ’΄αντικρινού παλιού σπιτιού.
Τα κάγκελα γέρνουν να πέσουν.
Κάθε τόσο ξεκολλούν απ’΄το γείσωμα
κομμάτια του σουβά.
Όλα είναι μουσκεμένα κι ετοιμόρροπα
σα να ’χουν μαλακώσει απ’΄τη βροχή.

Χτες είδα μια στιγμή
στης πόρτας το άνοιγμα
εκείνην που επιμένει να το κατοικεί.
Των τοίχων οι ρωγμές διακλαδίζουνταν
στο πρόσωπό της, τα βρύα
είχαν απλωθεί στα χέρια της.

Ίσως και να ’ναι ο τελευταίος χειμώνας
που στέκουντ’ όρθιοι χτίσμα κι άνθρωπος.

Μα εκεί που πονεμένος αναστεκόμουν

νά'σου κι ανακορμίζεται η Κόρη!

Κι ευτύς το σπίτι στεριώνει

οι ρωγμές σάν να κλείνουνε πάλι

(μα και τα βρύα, άνθη πώς γίνηκαν?)

Είναι που ξάφνου φανήκαν οι άνθρωποι

(πως το νικήσαν το Κακό ακούστηκε)

και με τα χέρια πιασμένοι ολόγυρα,

το περιδένουν το χάσμα και το σώζουν

 την Κόρην γηθοσύνης ρυόμενοι,

Εστιάς γάρ ην πολυσέβαστος!

Σαν σήμερα πριν από 7 χρόνια έφυγε ο Χανιώτης ποιητής Γιώργης Μανουσάκης, ένας σπουδαίος άνθρωπος των Γραμμάτων, που ξεπερνούσε τα όρια της πόλης και του νησιού και που ίσως δεν προλάβαμε να εκτιμήσουμε όσο έπρεπε το μέγεθος και την αξία της Παιδείας και του Πολιτισμού που εξέπεμπε.

Για το παραπάνω ποίημα, θα ήθελα να διηγηθώ και μια ιστορία. Στον ένα χρόνο από το θάνατο του Γιώργη Μανουσάκη έστειλα, όπως το συνηθίζω, σε φίλους και συναδέλφους ένα απόσπασμα από το παραπάνω ποίημα, και συγκεκριμένα τις τρεις πρώτες στροφές, γιατί αυτές ξεχώρισα, ίσως γιατί μου θύμιζαν το σπίτι στο χωριό πριν κάποια χρόνια, ίσως και λόγω ιδιοσυγκρασίας. Ένας από τους αποδέκτες ήταν ο καθηγητής Θεοδόσης Τάσιος. Με έκπληξη πήρα ως απάντηση τη συνέχεια του ποιήματος, με το σχόλιο μάλιστα ότι ο ποιητής είχε δώσει την αισιόδοξη λύση. Σαν να μου 'λεγε δηλαδή, εγώ γιατί την αγνοούσα;

ξάφνου φανήκαν οι άνθρωποι
πως το νικήσαν το κακό ακούστηκε...

(Πληροφορίες επίσης εδώ: http://giorgismanousakis.blogspot.gr/)

Ποια σχέση μπορεί να έχει η Μάρτα Σεμπεστιέν με τα Ηπειρώτικα γεφύρια;

Το γεφύρι της Πλάκας στα Τζουμέρκα που έπεσε σήμερα 1 Φεβρουαρίου 2015!
(Πηγή φωτογραφίας:http://www.petrinagefiria.uoi.gr/gefiri.php?id=143)

Η Μάρτα Σεμπεστιέν είναι μια σπουδαία τραγουδίστρια παραδοσιακής μουσικής από την Ουγγαρία, με ιδιαίτερη φωνή που δίνει μια ξεχωριστή χροιά στις ερμηνείες της. (Γνωστή και από την ερμηνεία της στην ταινία "Άγγλος ασθενής"). Έχω δίσκο της, την ακούω, δεν γνώριζα όμως τη σχέση της με τα γεφύρια της Ηπείρου!

Και χρειάστηκε η άγρια νεροποντή των ημερών αυτών και η καταστροφή του γεφυριού της Πλάκας στα Τζουμέρκα, που κάποτε - μέχρι δηλαδή το 1913 - ήταν το σύνορο της Ελλάδας με την Τουρκία για την περιοχή της Ηπείρου, για να έρθει στο μυαλό μας ότι στον τόπο μας υπάρχουν χιλιάδες γεφύρια, για να συγκινηθούμε, για να ενδιαφερθούμε, για να ακούσουμε το παράπονο του δημοσιογράφου της ΕΡΤ από τα Ιωάννινα ότι τα γεφύρια είναι ξεχασμένα από την πολιτεία, ότι τα θυμούνται και τα καμαρώνουν από τα γραφεία τους οι λογής θαυμαστές τους κτλ κτλ.

Σ' αυτούς κι εγώ, τ' ομολογώ, θυμήθηκα το βιβλίο για τα Λίθινα γεφύρια του Ρεθύμνου που έχει εκδόσει το ΤΕΕ Δυτ. Κρήτης και το έχω στη βιβλιοθήκη μου, ήρθε στο νου μου η εικόνα του γεφυριού της Άρτας που συναντούμε κάθε φορά στο ταξίδι για την Κέρκυρα, θυμήθηκα το εξαιρετικό "Γεφύρι του Δρίνου" του Ίβο Άντριτς (το έχω σε πολύ παλιά έκδοση από τον εκδοτικό οίκο Δαρεμά σε μετάφραση Κ. Μεραναίου), όμως είναι βιβλίο που αξίζει να διαβαστεί και θυμήθηκα το βιβλίο του Σπύρου Μαντά για τα Ηπειρώτικα γεφύρια που είχα ξεφυλλίσει στη βιβλιοθήκη του ΤΕΕ.

Ο Σπύρος Μαντάς έχει αφιερώσει τη ζωή του στην αναζήτηση, καταγραφή και ανάδειξη των πέτρινων γεφυριών και ειδικότερα της Ηπείρου. Έχει δημιουργήσει το Αρχείο Γεφυριών Ηπειρώτικων με πολλές σημαντικές πληροφορίες για τα γεφύρια της Ηπείρου και με πλούσια βιβλιογραφία, καθώς και το Κέντρο Μελέτης Πέτρινων Γεφυριών με ανάλογο βέβαια ενδιαφέρον.

Ψάχνοντας, λοιπόν, απόψε για τα γεφύρια της Ηπείρου, έπεσα σε μια συνάντηση της Μάρτα Σεμπεστιέν με τον Σπύρο Μαντά και σ' ένα τραγούδι για το Μαστρο-Κέλεμεν που χρειάστηκε να χτίσει τη γυναίκα του προκειμένου να σταθεί το κάστρο, όπως έγινε δηλαδή με το γεφύρι της Άρτας. Και το αποτέλεσμα της συνάντησης αυτής ήταν η δημιουργία ενός βίντεο, όπου η Σεμπεστιέν τραγουδά το Μάστρο-Κέλεμεν. Είναι εξαιρετικά ενδιαφέρουσα δουλειά, υπάρχει δε και μετάφραση των στίχων του τραγουδιού. 

(Αξίζει ν' ανατρέξει κανείς σε όλη τη συλλογή του ερευνητή στο Youtube από εδώ)

(Διαβάζω στις πληροφορίες για το παραπάνω βίντεο ότι η παραλλαγή του τραγουδιού αυτού τραγουδιέται σε μια περιοχή της Τρανσυλβανίας που βρίσκεται στη Ρουμανία και παλιότερα ανήκε στη μεγάλη Αυστρο-Ουγγαρία και θυμάμαι ότι ο Κλαούντιο Μάγκρις είχε κάνει λόγο για ρουμανο-γερμανο-μαγιάρικο μωσαϊκό στην αναζήτηση των ευρωπαϊκών ταυτοτήτων στο εκπληκτικό βιβλίο του "Δούναβης".)


Και λέει το παραμύθι:

"Μια φορά κι έναν καιρό, θέλοντας κάποιος Δεσπότης να εξετάσει τις θεολογικές γνώσεις υποψήφιου παπά τον ρώτησε:

- Ποιος έκτισε τον κόσμο τέκνον μου;

- Οι Πυρσογιαννίτες Δέσποτά μου, απάντησε εκείνος χωρίς δισταγμό, μα ... κουβάλησαν λάσπη και οι Βουρμπιανίτες.

Πυρσόγιαννη και Βούρμπιανη λοιπόν. Δυο μικρά, φτωχά χωριά, όπως όλα άλλωστε στην Ήπειρο, φτιάχνουν, ή τέλος πάντων βοηθούν να φτιαχτεί ο κόσμος..."

Με το παραμύθι ξεκινά το άρθρο του με τίτλο "Οι κουδαραίοι κιοπρουλήδες" ο Σπύρος Μαντάς στο εξαιρετικό αφιέρωμα της Κυριακάτικης Καθημερινής με το περιοδικό 7Ημέρες για τα πέτρινα γεφύρια, 13 Φεβρουαρίου 2000. Και δίνει ωραίες πληροφορίες και μαρτυρίες για τους μαστόρους των γεφυριών, τους "κουδαραίους", τους μαστόρους δηλαδή της πέτρας, τους πετράδες, αφού κούδα είναι η πέτρα. Τους λέει και κιοπρουλήδες, γεφυράδες δηλαδή, από την τούρκικη λέξη κιοπρού που θα πει γέφυρα.

Συνεχίζοντας τις πληροφορίες, να συμπληρώσω ότι για τα Ηπειρώτικα γεφύρια υπάρχει επίσης μια βάση δεδομένων, Τα Πέτρινα Γεφύρια της Ηπείρου, που δημιουργήθηκε το 2006 από το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων (που δυστυχώς, φαίνεται να έχει την τύχη τόσων και τόσων έργων χρηματοδοτούμενων από ευρωπαϊκά προγράμματα, την τύχη δηλαδή της ασυνέχειας και ασυνέπειας - αλλά αυτό είναι άλλο μεγάλο θέμα, ας μην το συνεχίσω εδώ) Είναι εκπληκτικός ο αριθμός των γεφυριών που έχουν καταγραφεί στην Ήπειρο. Διαβάζω για το γεφύρι της Πλάκας: είναι μονότοξο, έχει μέγεθος μήκος 40 μ., ύψος 19 μ. και πλάτος καταστρώματος 3,20μ., χτίστηκε το 1866 από τον Κώστα Μπέκα με χορηγούς  τις Κοινότητες Μελισσουργών, Πραμάντων και Αγνάντων, τους Γ. Λούλη, Αν. Λύτρα και κατοίκους γύρω χωριών και κόστισε 187.000 γρόσια. Διαβάζω επίσης:

... Για το χτίσιμο του γεφυριού υπάρχει η παράδοση ότι στέριωσαν άνθρωπο στα θεμέλιά του. Άλλοι ισχυρίζονταν ότι έβαλαν έναν Τούρκο κι άλλοι μια επιληπτική κοπέλα από το χωριό Μονολίθι. Το 1881 ο Άραχθος έγινε το σύνορο Ελλάδας – Τουρκίας και δίπλα από το γεφύρι της Πλάκας, από τη νότια πλευρά, κατασκευάστηκε υποτελωνείο, ενώ και οι Τούρκοι κατασκεύασαν φυλάκιο κοντά στο γεφύρι. Στο χάνι που βρίσκεται κοντά στο γεφύρι το Φεβρουάριο του 1942 ήρθαν σε συνεννόηση οι αντάρτικες οργανώσεις ΕΑΜ και ΕΔΕΣ και υπέγραψαν συμφωνία κατάπαυσης των εχθροπραξιών.

"το γεφύρι ήταν εκεί πάντα, ήταν ένα αιωνόβιο ποίημα..."(Πηγή: ΤοΠεριοδικό)

Υστερόγραφο στον Κώστα Μπέκα ονομάζει ένα βίντεο ο Σπύρος Μαντάς. Ποιος να περίμενε πως θα ήταν υστερόγραφο στο ίδιο το γεφύρι...

Ωδή στη χαρά!

Μια εκδοχή χορού του Ανρί Ματίς, του ζωγράφου της χαράς και των χρωμάτων ( η εικόνα από εδώ, ενώ την πολύ ταιριαστή ιδέα για Ματίς την πήρα από την Λέσχη Ανάγνωσης του Degas)

Στις εκλογές του Μαίου 2012 είχα γράψει το ίδιο κιόλας βράδυ: "Είμαι χαρούμενη απόψε". Ήταν η πρώτη φορά που ένιωθα χαρά γιατί το κόμμα που είχα ψηφίσει, κόμμα της αριστεράς πάντα, έπαιρνε τέτοιο ποσοστό. Και σήμερα το κόμμα αυτό είναι κιόλας κυβέρνηση! Και νιώθω πως τα λόγια είναι περιττά, η συγκίνηση ξεχειλίζει και προσπαθώ ν' αφήνω μόνο τη χαρά να εκφράζεται. 

Και πώς καλύτερα αλλιώς, παρά από την ποίηση και τη μουσική. 

Και πώς καλύτερα από τους μέγιστους ποιητές που την ύμνησαν με τις Ωδές τους στη χαρά, όπως

ο Γιάννης Ρίτσος 

Ω Χαρά, στα λαμπερά, ιερά νερά
σκέψης νέας, αντιφέγγει τ' όραμά Σου.
Να φυτρώσεις των ανθρώπων ετοιμάσου
τα φτερά.

Όχι αγέρας, μήτε σύννεφο χρυσό
που τα μάτι' αλληθωρίζουν να τοξεύουν.
Χέρια μπρούντζινα στο μπρούντζο Σε λαξεύουν
κολοσσό.

Δεν προσέχεις του ζητιάνου το κερί
στα φαράγγια που δακρύων κυλούσε κρήνη
των θαυμάτων Σου θ' ανθίσουν τώρα οι κρίνοι
δροσεροί.

Τους πυλώνες που τους κράτησαν κλειστούς
– σκλάβα, Εσύ που με θεό Σ' είχαν κοιμίσει –
τους γκρεμίζουν αλαλάζοντας τα μίση
με λοστούς.

Στων ονείρων τους ναούς γονατιστοί
σε δεήσεις δεν σταυρώνουνε τα χέρια.
Έχεις όποιον τους λυγμούς κάνει μαχαίρια
εραστή.

Μια εκδοχή από τα Ηλιοτρόπια του Van Gogh

και ο Φρίντριχ Σίλερ 

Κόρη εσύ των Ηλυσίων, ω Χαρά, σπίθα πανέμορφη, Θεϊκή,
ένα πύρινο μεθύσι
στο δικό σου το ναό μας οδηγεί.
Η κακιά ό,τι σκόρπισε συνήθεια να τα μάγια σου το δένουνε ξανά,
όλοι οι άνθρωποι, ω θεά, αδερφώνονται, όπου
η φτερούγα η απαλή σου τριγυρνά.
Όλα τα έθνη αγκαλιαστείτε! Σε όλον, όλο
στέλνω εγώ τον κόσμο τούτο το φιλί.
Έναν έχουμε πατέρα, αδέρφια, εκεί
απ’ των άστρων πιο ψηλά το θόλο.

Όποιος ενός φίλου ο φίλος είναι,
όποιος πέτυχε τέτοια έξοχη ζαριά,
όποιος βρήκε μια καλή γυναίκα, ας σμίξει
τη φωνή του στα χαρούμενα βουητά.
Φτάνει μόνο μια ψυχή στον κόσμο τούτον
να μπορεί κανείς δικιά του να την πει.
Αλλ’ αυτός που δεν το πέτυχε ποτέ του,
κλαίοντας έξω από τον κύκλο ας τραβηχτεί.
Τη συμπάθεια να τιμά και να λατρεύει
όποιος ζει σ’ αυτή τη γη.
Προς τ’ αστέρια αυτή οδηγεί
όπου του Άγνωστου είν’ ο θρόνος κι αφεντεύει.

Όλα τα όντα από τα στήθια της μεγάλης
Φύσης τη χαρά ρουφούν,
και οι καλοί μα και κακοί τα ρόδινά της
ίχνη πάντα ακολουθούν.
τα φιλιά και τα σταφύλια αυτή μας δίνει,
ένα φίλο, κι ως το θάνατο πιστό.
Ηδονή και το σκουλήκι ακόμα νιώθει,
στέκει ορθό το Χερουβείμ μπρος στο Θεό.
Έθνη, εσείς χάμω θα πέσετε, εσείς μόνο;
Πες! Τον πλάστη τον μαντεύεις, κόσμε εσύ;
Θα τον βρεις πάνω απ’ των άστρων τη σκηνή.
Πάνω απ’ τ’ άστρα το μεγάλο του έχει θρόνο.

Η φτερούγα η δυνατή στην αιώνια φύση
ονομάζεται χαρά.
Τους τροχούς μες στο τρανό ρολόϊ του κόσμου
η χαρά τους σπρώχνει πάντοτε μπροστά.
Απ’ τα ουράνια, στης χαράς το κάλεσμα ήλιοι
ξεπετιούνται, κι απ’ τα σπέρματα οι ανθοί
Η χαρά μέσα στο χάος γυρίζει σφαίρες
που αστρονόμου δεν τις γνώρισε γυαλί.
Όπως οι ήλιοι αναγαλλιάζοντας πετάνε
στην ουράνια, την υπέρλαμπρη απλωσιά,
μπρος!, αδέλφια, με χαρούμενη καρδιά,
όμοιοι με ήρωες που γραμμή στη νίκη πάνε.

Απ’ τον πέτρινο καθρέφτη της αλήθειας
στον ερευνητή χαμογελά.
Στην τραχιά της αρετής κορφή ανεβάζει
τον που σηκώνει ένα φορτίο και δεν βογκά.
οι σημαίες της κυματίζουνε στης πίστης
το βουνό το φωτερό.
σπάει το φέρετρο και μέσα απ’ τις ραγάδες
λάμπει εκείνη στων αγγέλων το χορό.
Λαοί, θάρρος! η αντοχή να μη σας λείψει,
και για ανώτερο έναν κόσμο υπομονή!
Πάνω εκεί, περ’ απ’ των άστρων τη σκηνή,
ένας θεός στέκει τρανός, και θ’ ανταμείψει.

Με τους θεούς πώς να τα βάλεις; Είν’ ωραίο
να τους μοιάσεις. τούτο αρκεί.
Ας σιμώσουν οι φτωχοί κι οι πονεμένοι
να χαρούν με τους χαρούμενους κι αυτοί.
Όχι εκδίκηση και μίση. ας ξεχαστούνε.
στον θανάσιμον οχτρό συγγνώμη πια.
ας μην πιέζουνε τα μάτια του τα δάκρυα,
κι άλλο τύψη ας μην του τρώει πια την καρδιά.
Μας χρωστούν; Όλ’ ας σκιστούνε τα τεφτέρια!
Συμφιλίωση γενική!
Όπως κρίναμε, αδελφοί,
έτσι κρίνει κι ο Θεός ψηλά απ’ τ’ αστέρια.

Η χαρά σπιθοβολάει μες στα ποτήρια.
μέσα στο αίμα το χρυσό του σταφυλιού
ηρωισμού ρουφούν ορμή οι απελπισμένοι,
κι οι κανίβαλοι γαλήνεμα του νου.
Το ποτήρι όταν το γύρο του θα κάνει,
απ’ τις θέσεις σας αδέρφια μου, όλοι ορθοί!
Ως ψηλά τον ουρανό οι αφροί ας ραντίσουν
προς το πνεύμα του Αγαθού τούτη η σπονδή!
Που γι αυτόν χορός αγγέλων ύμνους ψάλλει
και των άστρων τον δοξάζουν οι χοροί.
Προς το πνεύμα του Αγαθού τούτη η σπονδή
περ’ απ’ τ’ άστρα, μες στου απείρου την αγκάλη.

Αντοχή στα πικρά βάσανα, βοήθεια
όπου ένας αθώος θρηνεί,
σταθερότητα στον όρκο, την αλήθεια
και σ’ οχτρούς μα και σε φίλους αντικρύ.
μπος σε θρόνους ρηγικούς αντρείκια στάση,
κι αν, αδέλφια μου, στοιχίσει ή αίμα ή βιός,
το βραβείο να πάει σ’ αυτόν που δούλεψε άξια,
και στις γέννες της ψευτιάς ξολοθρεμός!
Πιο σφιχτά στον άγιο κύκλο αυτόν πιαστείτε,
όρκο δώστε στο σπιθάτο αυτό κρασί
πως θα μείνετε στο τάξιμο πιστοί.
Στον ουράνιο δικαστή μας ορκιστείτε.

(μετάφραση Θρασύβουλου Σταύρου, αντιγραφή από εδώ)

αλλά και ο μέγιστος Μπετόβεν που την μελοποίησε και την συμπεριέλαβε στην 9η Συμφωνία του.

Η «Ωδή στη Χαρά» σε μιά Rock εκτέλεση από την Σερβο-Κροατή τσελίστα Ana Rucner. (πήρα την ιδέα από εδώ)

Στο δρόμο της ελπίδας και της αξιοπρέπειας, στο δρόμο της Αριστεράς!

"Αγαπητοί πολίτες, στόχος μας είναι να καταγγείλουμε τη διεστραμμένη πορεία της σημερινής τυφλής πολιτικής που μας οδηγεί σε καταστροφές και να προτείνουμε έναν δρόμο σωτηρίας".

Έτσι ξεκινούν το βιβλίο τους με τίτλο "Ο δρόμος της ελπίδας" οι δύο γέροντες σοφοί από τη Γαλλία Στεφάν Εσσέλ και Εντγκάρ Μορέν.*  Στο μόλις 85 σελίδων βιβλίο τους (που στη Γαλλία εκδόθηκε το 2011 με τον τίτλο Le chemin de l'espérance), καταθέτουν τις σκέψεις τους, καταστάλαγμα μιας ζωής στοχασμών και αγώνων για ελευθερία και δημοκρατία σε όλα τα επίπεδα. Μιλούν για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι λαοί σε όλο τον κόσμο και προτείνουν ένα δρόμο "προς μια καινούρια πολιτική για όλη την Ευρώπη, η οποία μπορεί να δώσει μια σωτήρια προοπτική", ένα δρόμο του εύ ζήν, μακριά από "τα πλοκάμια του χρηματοπιστωτικού καπιταλισμού και τη βαρβαρότητα των εθνοτικών εκκαθαρίσεων".

Επιθυμούμε, γράφουν, την αναγέννηση μέσω των τεσσάρων πηγών που τροφοδοτούν την αριστερά: την ελευθεριακή (ελευθερία των ατόμων), τη σοσιαλιστική (βελτίωση της κοινωνίας), την κομμουνιστική (κοινοτική αδελφότητα) και την οικολογική (αποκατάσταση της σχέσης με τη φύση και τη Μητέρα-Γη).

Η παγκοσμιοποίηση, η ανάπτυξη και η δυτικοποίηση είναι, λένε, οι τρεις όψεις του ίδιου φαινομένου, του φιλελευθερισμού. Μιλούν για τη Γή-Πατρίδα που θ' αγκαλιάζει και θα σέβεται τις επιμέρους πατρίδες. Προτείνουν την ανάπτυξη της αλληλεγγύης και της πολιτιστικής γονιμότητας που ευνοεί η παγκοσμιοποίηση, διασώζοντας όμως ταυτόχρονα και και τη ζωτική αυτονομία σε τοπικό, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο. Πρέπει να μειώσουμε, λένε, την οικονομία του περιττού και της επιφανειακότητας, να προτείνουμε όχι τη διαιώνιση της τυποποιημένης δυτικοποίησης αλλά μια πολιτική για όλη την ανθρωπότητα.


Υπάρχει, λένε, έλλειμμα αγάπης και συμπόνοιας, έλλειμμα κατανόησης, υπάρχει ηγεμονία της ποσότητας αγαθών έναντι της ποιότητας ζωής.

Δεν μένουν στις διαπιστώσεις, αλλά κάνουν προτάσεις για την καινούρια πολεοδομία-χωροταξία, για την απογραφειοκρατικοποίηση και την ανάπτυξη πρωτοβουλιών, για την παιδεία, για την πολιτική νεολαίας, για την εργασία και για ένα ευρωπαϊκό New Deal με έργα υποδομής που θα δημιουργήσουν θέσεις εργασίας και θα ωθήσουν στην επανεκκίνηση της οικονομίας αντίθετα με τις πολιτικές λιτότητας, για θέματα οικονομίας, για την πολιτική εξανθρωπισμού και προσοχής για κάθε πολίτη, για την πολιτική αξιοπρέπειας προς κάθε πολίτη!

Μιλούν για την παιδεία που μαθαίνει τους ανθρώπους πώς να ζουν, για τη γνώση που ενώνει τη σκέψη και δεν την κατακερματίζει, για την αισθητική παιδεία και την αισθητική της καθημερινότητας.

Τα λόγια τους είναι τόσο επίκαιρα. Επίκαιρα για τη Γαλλία με την έξαρση του ισλαμικού φανατισμού και το χτύπημα στο Charlie Hebdo. Επίκαιρα για την Ελλάδα και το πείραμα της αριστερής ανατροπής που ελπίζουμε στο ξεκίνημά της από την επόμενη Δευτέρα. Επίκαιρα για όλη την Ευρώπη γιατί αυτή η ανατροπή ελπίζουμε να δώσει το έναυσμα για μια νέα κατάσταση.

Οι δύο Γάλλοι στοχαστές τελειώνουν το μανιφέστο της ελπίδας με μια προτροπή:

"Έχουμε ανάγκη από μια καινούρια πολιτική θέλησης για ζωή που να μας απαλλάξει από την απάθεια και τη θανάσιμη παραίτηση."

Αυτή την Αριστερά θέλουμε, σ΄αυτήν πιστέψαμε εδώ και δεκαετίες, γι΄αυτήν ελπίζουμε από τις 26 του Γενάρη μέσω του Σύριζα. Ή τουλάχιστον, σ΄αυτή την Αριστερά πιστεύω εγώ, σ΄αυτήν πίστευα και πριν από 40 και πριν από 26 χρόνια.

Σ' αυτή την Αριστερά ελπίζω ακόμη. Ακόμη κι αν υπάρχουν κάποιοι προβληματισμοί. Επιφυλάσσομαι ελπίζοντας, όπως εύστοχα τελείωνε το άρθρο του με τίτλο "Το χαρούμενο και λυπηρό στρίμωγμα της Αριστεράς" στην Αυγή τον περασμένο Σεπτέμβρη ο Δημήτρης Σεβαστάκης.

Ας ελπίζουμε λοιπόν σε ένα εύ ζήν όπως το οραματίστηκαν οι Εσσέλ και Μορέν, γιατί

"το αστραφτερό μέλλον έχει πεθάνει, μπορούμε όμως ν' ανοίξουμε το δρόμο στο εφικτό μέλλον".

-----------------------

* Οι δύο συγγραφείς είναι σημαντικές προσωπικότητες της Γαλλίας. Ο Στεφάν Εσσέλ (1917-2012) έγινε γνωστός στην Ελλάδα και από τα "Αγανακτήστε" και "Αγωνιστείτε". Ο Εντγκάρ Μορέν (1921- με καταγωγή και από Θεσσαλονίκη), για πολλά χρόνια επικεφαλής του Εθνικού Κέντρου Ερευνών της Γαλλίας CNRS, είναι συγγραφέας πολλών βιβλίων κοινωνικού και πολιτικού ενδιαφέροντος, από τα οποία έχω διαβάσει επίσης τα "Η Μέθοδος" και "Τα Δαιμόνια μου").

Δυο Αλγερινοί συγγραφείς στη Γαλλία γράφουν για τις κοινωνίες χωρίς διεξόδους

Με αφορμή τις δολοφονίες 17 ανθρώπων στο Παρίσι την περασμένη βδομάδα στο Charlie Hebdo κι επειδή γίνονται πολλές αναφορές στο θρησκευτικό φονταμενταλισμό και στη Τζιχάντ, αλλά και στη γαλλοαλγερινή καταγωγή των δύο δραστών, ανέτρεξα σε δύο συγγραφείς Αλγερινής καταγωγής που ζουν στη Γαλλία σήμερα. Πρόκειται για τον Γιασμίνα Χάντρα και τον Μωρίς Αττιά και αναφέρομαι σε δικές τους κουβέντες και σε δυο βιβλία τους που έχω διαβάσει παλιότερα.

Ξεκινώ με τον Γιασμίνα Χάντρα και το "Τρομοκρατικό χτύπημα" (εκδ. Καστανιώτη, 2006). Είναι ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον βιβλίο, το οποίο μέσα από την ίδια την ιστορία που αφηγείται, τις σκηνές αγριότητας και καταστροφών που περιγράφει, τις σκέψεις και τα αισθήματα που καταγράφει και από τις δύο πλευρές (ο πρωταγωνιστής είναι Παλαιστίνιος γιατρός που ζει στο Ισραήλ και η γυναίκα του αποκαλύπτεται ότι είναι η καμικάζι σε επίθεση αυτοκτονίας όπου σκοτώνονται παιδιά) εισάγει τον αναγνώστη στον ιδιαίτερο και σκληρό κόσμο του θρησκευτικού και εθνοτικού μίσους και φανατισμού.

Ο Γιασμίνα Χάντρα είναι Αλγερινός συγγραφέας που εδώ και χρόνια ζει στη Γαλλία. Το πραγματικό του όνομα είναι Μοχάμεντ Μουλεσεχούλ, καθιέρωσε όμως το ψευδώνυμο αυτό για να αποφύγει τη λογοκρισία του στρατού στη χώρα του.

Με τη Γιασμίνα να σερβίρει και τον Μοχάμεντ ευχαριστημένο που έχει φιλοξενούμενους στο τραπέζι του, ο Ανταίος Χρυσοστομίδης ομολογεί: "στο σπίτι του Χάντρα, έχω να το λέω, έφαγα το  καλύτερο κουσκούς που έχω φάει ποτέ στη ζωή μου" (από την εκπομπή στη ΝΕΤ)

Αφού είχα διαβάσει το βιβλίο, γνώρισα τον Γιασμίνα Χάντρα και από ... πιο κοντά μέσα από την πολύ καλή εκπομπή της ΕΡΤ στο πλαίσιο της σειράς "Οι Κεραίες της εποχής μας" με τον Ανταίο Χρυσοστομίδη και τη Μικέλα Χαρτουλάρη. Η σειρά αυτή ήταν από τις καλύτερες εκπομπές της τηλεόρασης, ενώ στη συνέχεια ο Χρυσοστομίδης κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Καστανιώτη τα βιβλία "Οι Κεραίες της εποχής μου: Ταξιδεύοντας με 33 διάσημους συγγραφείς σ' ένα δωμάτιο" και "Οι κεραίες της εποχής μου ΙΙ: Ταξιδεύοντας με άλλους 30+1 διάσημους συγγραφείς απ' όλο τον κόσμο", στα οποία μεταφέρονται οι εμπειρίες από τις συναντήσεις με συγγραφείς απ' όλο τον κόσμο. Η συζήτηση με το Γιασμίνα Χάντρα είχε ως επίκεντρο, πέρα από τα προσωπικά/βιογραφικά στοιχεία, τη νοοτροπία και τη στάση των Αράβων απέναντι στον υπόλοιπο κόσμο (μένοντας πιστός ο ίδιος στην αραβική του ταυτότητα), το χαρακτήρα των εξουσιών, το έλλειμμα δημοκρατίας, τη διαφθορά και το ρόλο της θεσμοθετημένης θρησκείας.

¨Ελεγε ο Γιασμίνα Χάντρα το 2007:

"Πάντα υποστήριζα ότι η στροφή στον φονταμενταλισμό δεν είναι ένα θρησκευτικό ζήτημα. Συνήθως αναφερόμαστε στη θρησκεία, ενώ το θέμα είναι σαφέστατα πολιτικό και έχει σχέση με τη βαθιά ριζωμένη διαφθορά που χαρακτηρίζει την εξουσία σε κάθε αραβική χώρα... [Όμως] η διαφθορά ανθεί σε κοινωνίες που δεν έχουν διεξόδους... Κανένας Άραβας ηγέτης δεν αντέδρασε σοβαρά στην αμερικάνικη εισβολή  [εννοεί στο Ιράκ], κανένας δεν την κατήγγειλε, κανένας δεν προσπάθησε να υπερασπιστεί την αξιοπρέπεια των Αράβων. Κι επειδή δεν το κάνουν αυτοί, αναλαμβάνουν να το κάνουν οι άλλοι, οι οπαδοί της Τζιχάντ..." *

Ο Μωρίς Αττιά, είναι Γάλλος συγγραφέας, ψυχαναλυτής, ψυχίατρος και σεναριογράφος που γεννήθηκε στην Αλγερία σε μια φτωχή σεφαραδίτικη οικογένεια και ζει στη Γαλλία. Συγγραφέας αστυνομικών μυθιστορημάτων (νουάρ), χρησιμοποιεί ως κεντρικό ήρωα τον αστυνομικό Πάκο Μαρτίνεθ για να αναφερθεί στο Μάη του '68, στο ζήτημα της Αλγερίας, στο ρατσισμό, στη μετανάστευση και στην προσφυγιά, στα σύγχρονα πολιτικά και κοινωνικά προβλήματα. (είχα ξαναγράψει εδώ)

Η ιστορία στο βιβλίο του "Η κόκκινη Μασσαλία" εκτυλίσσεται στη Μασσαλία τους μήνες Ιανουάριο έως Ιούνιο 1968, με πολλά πρόσωπα (ανθρώπους του υποκόσμου αλλά και μέλη αριστερίστικων οργανώσεων όλων των αποχρώσεων) και πολλή πλοκή, με επίκεντρο το ρόλο του κράτους και με αναφορές στο Μάη του '68, στο ρόλο της παρακρατικής οργάνωσης SAC και των γκωλικών, στην Αλγερία και στους Αρμενίους. 

Και ο Μωρίς Αττιά είναι ένας από τους συγγραφείς τους οποίους συνάντησαν οι Μικέλα Χαρτουλάρη και Ανταίος Χρυσοστομίδης και περιλαμβάνονται στις Κεραίες της εποχής μας. Στη συνάντηση που έγινε το 2010, ο Αττιά διηγείται τα παιδικά του χρόνια στην Αλγερία, τότε που Εβραίοι, Άραβες, Γάλλοι, Ισπανοί, Έλληνες, Ιταλοί ζούσαν στο Αλγέρι, όλοι μαζί κι ο καθένας με τη δική του κουλτούρα.  Και κάνει λόγο για τα πολιτικά παιχνίδια που παίχτηκαν εκείνη την εποχή, τότε που ο Ντε Γκωλ ήθελε να κρατήσει την Αλγερία γαλλική αποικία και γι' αυτό έδωσε γαλλική υπηκοότητα στους αλγερινούς εβραίους που είχαν αραβική καταγωγή και κουλτούρα. Και, όπως το μεταφέρει ο Χρυσοστομίδης:

Από την εκπομπή στη ΝΕΤ στο πλαίσιο της σειράς "Οι Κεραίες της εποχής μας"

"Όταν λίγα χρόνια αργότερα, οι Γάλλοι αναγκάζονται να εγκαταλείψουν την Αλγερία, μαζί τους θα φύγουν και οι αλγερινοί εβραίοι οι οποίοι, πηγαίνοντας στη νέα τους πατρίδα, θα έχουν να αντιμετωπίσουν την περιφρόνηση και το ρατσισμό των veritable Γάλλων που ξαφνικά αναρωτιόντουσαν τι ήθελαν αυτοί οι "μαυροπόδαροι" εδώ" **

Όταν ο ήρωας στην Κόκκινη Μασσαλία αφηγείται τη ζωή του και περιγράφει πώς ένιωσε όταν έφτασε στη Γαλλία, σίγουρα ο αναγνώστης διαβάζει στοιχεία από την αυτοβιογραφία του ίδιου του συγγραφέα:

"Πιε-νουάρ, έφτασα σε τούτη την πόλη στα τέλη της άνοιξης του '62. Πέντε χρόνια αργότερα, ακόμη δυσκολευόμουν να θυμηθώ τα ονόματα των οδών, των συνοικιών, των ανθρώπων. Δεν αισθανόμουν σπίτι μου. Ούτε μουσαφίρης, ούτε τουρίστας, ούτε τίποτα. Ένας εξόριστος χωρίς ελπίδα επιστροφής. Ούτε καν ένα σπήλαιο σαν του Αγίου Ιωάννη για να βρίσκω καταφύγιο στη μοναξιά· μόνο κάποιες αίθουσες κινηματογράφου για να λησμονώ το παρόν μου. Ο Κουπιγκιάν... η Ιρέν... οι τελευταίοι εναπομείναντες της οικογένειας του Σουκρούν, του συναδέλφου μου που ήταν νεκρός, δολοφονημένος από την OAS στην Αλγερία..."

Και να πώς καταλήγει ο ίδιος ο Μωρίς Αττιά το 2010, περιγράφοντας τη ζωή στη Γαλλία:

"... Η ζωή είναι όλο και πιο σκληρή, υπάρχει όλο και μεγαλύτερη ανεργία. Η ανεργία αυξάνεται ενώ ταυτόχρονα ζητάνε από τους χαμηλόμοσθους και τις μεσαίες τάξεις να κάνουν θυσίες. Και σκέφτομαι: όπως στη Γαλλία το '68 διαδέχτηκε το '36 περίπου τριάντα χρόνια μετά, έτσι και τώρα ίσβς κάποια στιγμή πούμε: Φτάνει πιά! Το πρόβλημα είναι ότι δεν ζούμε την ίδια πολιτική μορφολογία. Οι άνθρωποι φοβούνται, φοβούνται πως θα χάσουν τη δουλειά τους, πως θα μείνουν άστεγοι. Κι όπως γνωρίζουμε, ο φόβος συγκρατεί τους ανθρώπους και δεν τους αφήνει να εξεγερθούν.
Εγώ, προσωπικά, ελπίζω πάντα ότι η επανάσταση θα γίνει μια μέρα".

--------------------------------------------------

* Στο σημείο αυτό, θα προστρέξω και πάλι στο εξαιρετικό βιβλίο του Σταύρου Ζουμπουλάκη "Ο Θεός στην Πόλη" (είχα αναφερθεί πριν από ένα χρόνο εδώ), όπου στο κείμενό του με τίτλο "Ο Θεός επιστρέφει στην Ευρώπη;", γραμμένο το 1997, λέει:

"... Ο ισλαμισμός (όπως κακώς έχει επικρατήσει να λέγεται, λες και ταυτίζεται το σημερινό πολιτικό Ισλάμ με τη θρησκεία του Ισλάμ στο σύνολό της) δεν έχει ως μόνο πεδίο δράσης του τις παραδοσιακά μουσουλμανικές κοινωνίες ... αλλά και τα προάστια των ευρωπαϊκών πόλεων, ιδίως της Γαλλίας και της Αγγλίας, με σκοπό τη συγκρότηση, μέσα στην κοινωνία, κοινότητας με κύριο στοιχείο ταυτότητας το Ισλάμ... Οι νεαροί μουσουλμάνοι, γεννημένοι στις χώρες υποδοχής, θεωρούν χίμαιρα τις προσδοκίες ενσωμάτωσης και ανακαλύπτουν μάλλον, παρά προσλαμβάνουν από τους γονείς τους, την πίστη στο Ισλάμ και την ασφάλεια της κοινότητας των ομοπίστων... Ο ισλαμισμός λοιπόν ... είναι πολιτικό κίνημα ... Η ισλαμική θρησκεία είναι απλώς ένα στοιχείο της ιδεολογίας αυτού του κινήματος... Πιστεύει κανείς στα σοβαρά ότι όσα συμβαίνουν τα τελευταία χρόνια στην αλγερία είναι έκφραση της διδασκαλίας του Κορανίου και των χαντίθ; Όποιος θέλει να κατανοήσει όσα συμβαίνουν εκεί ας μη χάνει τον καιρό του μελετώντας τα μεγάλα κείμενα του Ισλάμ και τις ερμηνείες τους, ας επιδοθεί καλύτερα στη μελέτη πολιτικών και κοινωνιολογικών αναλύσεων για τη χώρα αυτή και στην ανάγνωση του Τύπου..."

** μαυροπόδαροι είναι οι άλλως λεγόμενοι πιε-νουάρ, οι κάτοικοι της γαλλικής Αλγερίας με γαλλική καταγωγή, καθώς και οι Σεφαραδίτες Εβραίοι κάτοικοι της Αλγερίας 

----------------------------------------------------

Ένα από τα δύο σχέδια του 87χρονου Albert Uderzo, δημιουργού του Αστερίξ, στη μνήμη των θυμάτων του Charlie Hebdo. Απέναντι στον οργισμένο Αστερίξ, ένας Μωάμεθ που δακρύζει και συγχωρεί, όπως απεικονίζεται στο εξώφυλλο του αυριανού φύλλου του Charlie Hebdo (πρώτη εικόνα της σελίδας)

Ένα ακόμα «λαθραίο» παιδί... σήμερα που είναι τω Φωτώ...

N’ ανοίξω τον Παράδεισο να βάλω τα παιδάκια,

να βγάλλ’ απού την κόλαση  χιλιάδες και μυριάδες!

Κορίτσι πρόσφυγας (πότε πρόλαβε κιόλας;) από τον Καύκασο σε στρατόπεδο προσφύγων στη Θεσσαλονίκη το 1921. (Πηγή: ο κατάλογος της Βιβλιοθήκης του Κογκρέσου http://www.loc.gov/pictures/item/2010648479/)

«Είναι ευδιάθετη, δείχνει χαρούμενη και σίγουρα πρόκειται για ένα επικοινωνιακό παιδί». Με αυτά τα λόγια περιγράφει την τετράχρονη Τάλα ο υπεύθυνος του Χαμόγελου του Παιδιού στη Θεσσαλονίκη. Σε σπίτι του οργανισμού φιλοξενείται εδώ και λίγες ημέρες το προσφυγόπουλο από τη Συρία που την περασμένη εβδομάδα εντοπίσθηκε από αγρότη κοντά στο χωριό Θούριο του Έβρου να βρίσκεται κουρνιασμένο στην αγκαλιά του νεκρού πατέρα της. «Με τη βοήθεια μεταφραστών προσπαθούμε αργά και προσεκτικά να μιλήσουμε μαζί της ώστε να αντιληφθούμε τι ακριβώς έχει καταγραφεί στη μνήμη του παιδιού» εξηγούν οι υπεύθυνοι της οργάνωσης που έχει αναλάβει την προσωρινή φιλοξενία της Τάλα στη χώρα μας, μακριά από τα συνήθως ευαίσθητα φώτα του Τύπου μας.

Στα ψιλά των ειδήσεων χάθηκε η οδύσσεια του τετράχρονου κοριτσιού από τη Συρία, που πριν λίγες ημέρες πέρασε τα παγωμένα νερά του Έβρου στην αγκαλιά του πατέρα της σε μια προσπάθεια να ξεφύγει από τις φλόγες του πολέμου που εδώ και χρόνια καίνε την πατρίδα της. Το πέρασμα στην Ελλάδα την βρήκε μόνη. Ο πατέρας δεν άντεξε το κρύο και τις κακουχίες και άφησε την τελευταία του πνοή στην παγωμένη γη της ευρωπαϊκής επαγγελίας. Δεν πρόλαβε να πολιτογραφηθεί ως «λαθραίος». Δεν πρόλαβε να φτάσει ώς τα παγκάκια του Πεδίου του Άρεως. Αυτή ήταν και η μοναδική κληρονομιά που της άφησε σε μια χώρα που τους περίμενε με μια «σκούπα» στα χέρια.

Ξεπαγιασμένη την βρήκαν, να προσπαθεί να ζεσταθεί σε μια αγκαλιά που έσβηνε ώρα με την ώρα. Οι γιατροί είπαν πως έμεινε δίπλα στον νεκρό περίπου δέκα ώρες και η θερμοκρασία του σώματος που πάγωνε ήταν αυτή που την κράτησε στη ζωή. Τώρα η Τάλα βρίσκεται στα χέρια της οργάνωσης που ανέλαβε όχι μόνο τη φιλοξενία αλλά και το δύσκολο έργο της αναζήτησης των συγγενών της. «Βρισκόμαστε σε επαφή με διεθνείς οργανισμούς ώστε να εντοπίσουμε τη μητέρα, τα αδέρφια ή κάποιους άλλους συγγενείς που πιθανόν να υπάρχουν είτε στη Συρία είτε κάπου αλλού» εξηγεί από το τηλέφωνο ο υπεύθυνος του οργανισμού.

 ΥΓ. Χαρακτηριστική τις τελευταίες ημέρες είναι η ανταπόκριση από Διεθνή Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης ακόμα και από τη Συρία, που επικοινωνούν με το Χαμόγελο του Παιδιού σε μια προσπάθεια να συνδράμουν στον εντοπισμό των συγγενών της Τάλα. Για τα ελληνικά ΜΜΕ είναι ένα ακόμα «λαθραίο» παιδί...

 Πέτρος Κατσάκος

Το παραπάνω κείμενο δημοσιεύεται στη σημερινή Αυγή. Γράφει για το τετράχρονο κοριτσάκι, την Τάλα, που κατάφερε να ζήσει ζεσταινόμενο στην αγκαλιά του πεθαμένου πατέρα του. Ήταν πρόσφυγες από τη Συρία, ξέρουμε τι γίνεται εκεί. Ξέρουμε στ' αλήθεια άραγε; Νιώθουμε τι υφίστανται οι άνθρωποι αυτοί όταν αναγκάζονται να φύγουν από την πατρίδα τους μέσα σε τόσους κινδύνους; Και άραγε, αντιλαμβανόμαστε αναλογίες;

Αντιλαμβανόμαστε ότι γίνονται τα ίδια που γίνονταν και πριν από 100 χρόνια, όπως η παρακάτω φωτογραφία; 

Παιδιά πρόσφυγες (πότε πρόλαβαν κιόλας;) από την Αρμενία στέλνονται στην Ελλάδα μετά τη σφαγή-γενοκτονία του 1915. (Πηγή: ο κατάλογος φωτογραφιών της Βιβλιοθήκης του Κογκρέσου http://www.loc.gov/pictures/item/93515692/)

Αντιλαμβανόμαστε ότι και μεις υπήρξαμε πρόσφυγες κάποτε στη Συρία, όπως η παρακάτω φωτογραφία (πιθανότατα του 1923);

Έλληνες πρόσφυγες από την Ανατόλια στο Χαλέπι της Συρίας (Πηγή: ο κατάλογος φωτογραφιών της Βιβλιοθήκης του Κογκρέσου http://www.loc.gov/pictures/item/ggb2006011017/)

Και τώρα, έχουμε κι εμείς τον τοίχο να χωρίζουμε τους ανθρώπους, έχουμε τον φράχτη του Έβρου,  με τον οποίο καταφέραμε να "αποτρέπουμε" την είσοδο των ανεπιθύμητων στη χώρα μας. Έτσι είπε ο πρωθυπουργός στην επίσκεψή του στη Θράκη:

"Αυτό έχει πια αποτραπεί. Ο φράχτης έπαιξε αυτό τον ρόλο τον πάρα πολύ θετικό και, όπως δήλωσα και προηγουμένως, σημαντικό είναι πως αυτός πρέπει να παραμείνει. Ο φράχτης αυτός έχει δουλέψει για το καλό του τόπου και οι θεωρίες ότι θα πρέπει να τον ρίξουμε, να τον γκρεμίσουμε, ώστε να μπαίνουν μέσα οι λαθρομετανάστες και να τους παρέχουμε νοσοκομειακή και ασφαλιστική κάλυψη είναι κάτι το οποίο δεν πρόκειται ποτέ να το επιτρέψει ο ελληνικός λαός."

Ντρέπομαι!

Κατά τ' άλλα

Σήμερα είναι τω Φωτώ π' αγιάζουν οι παπάδες

μέσα στα σπίθια μπαίνουνε και λεν τον Ιορδάνη.

Κι ο Ιορδάνης βαφτιστής εγύρισε και είπε.

-         Χαρίσετέ μου τα κλειδιά τα ρουμπινοσασμένα,

Τα ολόχρυσα, τα αργυρά, τα μαργαριταρένια.

Ν’ ανοίξω τον Παράδεισο να πιω νερό δροσάτο,

Να πέσω ν’ αποκοιμηθώ σε μια σπηλιά από κάτω.

Να πέφτουν μήλα πάνω μου και ρόδα στην ποδιά μου

Και τα χρυσά τριαντάφυλλα εις τα προσκέφαλά μου.

Ανήφορος, κατήφορο; Σε τρία πηγαδάκια,

Κάθονται τρεις μελαχροινές με τα σγουρά μαλλάκια.

Η μια κεντά τον ουρανό, η γι’ άλλη το φεγγάρι,

Κι η τρίτη η ομορφότερη κεντά τον Άι- Γιάννη.

Ανοίξετε την πόρτα σας διάπλατα να μπούμε,

Κι ότι εμαγερέψατε να φάμε και να πιούμε.

Εφάγαμε τον πετεινό, να φάμε και την κότα,

σε όλους σας ευχόμαστε, του χρόνου Καλά Φώτα.

(Κάλαντα περιοχής Σελίνου Χανίων. Αντιγραφή από το βιβλίο "Κρητικά Χριστούγεννα: αναζητώντας τις ρίζες μας", σε κείμενα και επιμέλεια Ζωής Μητσοτάκη και έκδοση του Λυκείου Ελληνίδων Χανίων, 1997. Το είχα παρουσιάσει και εδώ).

Ή όπως έγραψε ο Παύλος Βλαστός στα "Φωτοκάλαντα Κρητών" (από το ίδιο βιβλίο):

Εις τα Ιεροσόλυμα εις του Χριστού τση τόπους,

εκεί δεντρά δεν ήτονε δεντρά φανερωθήκα,

τότες βροχούλες έπιασαν κατέβη στο ποτάμι

κι ήρθ’ ο Χριστός να βαφτιστεί απού τον Ιωάννη.

…………………………………………………

Κι απηλογάται ο Χριστός, τση Παναγιάς και λέει

-Δώσε μου μάνα, τ’ αργυρά και τα χρυσά κλειδάκια,

ν’ ανοίξω τον Παράδεισο να βάλω τα παιδάκια,

να βγάλλ’ απού την κόλαση  χιλιάδες και μυριάδες,

να ιδώ τον Αρχιστράτηγο που τρέμ’ η γης  κι ο κόσμος,

όντε ξετάζει τση ψυχαίς αμαρτωλαίς και δίκαις.

Εκιά που παν οι δίκαιοι είναι διπλοστρωμένα,

με μήλα, με τριαντάφυλλα, μ’ άνθη ξεφουντωμένα,

στη μέση κάθεται ο Θεός, δεξιά η Παναγία

Κι ο Πρόδρομος ο Βαφτιστής εις του Χριστού το πλάι

τα τάγματα τ’ αγγελικά τριγύρω φτερουγίζουν

και προσκυνούν οι δίκαιοι, δοξάζουνε και ψάλλουν.

Μα ΄κεί απού ‘παν οι αμαρτωλοί φίδια ‘ναι και λιακώνια,

Κόλασες και πίσσες και φωθιές, δαιμόνοι και τελώνια.

………………………………………………………………………….

Ετούτες τση παραβολές τση λένε για τα Φώτα,

Άνοιξε περιστέρα μου τη μαρμαρένια πόρτα.

N’ ανοίξω τον Παράδεισο να βάλω τα παιδάκια,

να βγάλλ’ απού την κόλαση  χιλιάδες και μυριάδες!

Καλή φώτιση! Καλή ελπίδα!* 

(*Αλήθεια, γιατί το λένε "ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας; Είναι τυχαίο που δεν επικράτησαν οι άλλες ονομασίες του, όπως "ακρωτήριο των Τρικυμιών" ή "ακρωτήριο Αποικίας"; Η ελπίδα μένει στο τέλος, ας το έχουμε στο μυαλό μας.) 

Καλή χρονιά με ελπίδα, χωρίς τρικυμίες και χωρίς την αίσθηση της αποικίας χρέους!

Για μια χρονιά με ελπίδα...

Καλημέρα, είπε ο μικρός πρίγκιπας.

Καλημέρα, είπε ο σιδηροδρομικός κλειδούχος.

-          Τι κάνεις εδώ; ρώτησε ο μικρός πρίγκιπας.

-          Μοιράζω τους επιβάτες σε δέματα της χιλιάδας, είπε ο κλειδούχος. Στέλνω τα τραίνα που τους μεταφέρουν πότε δεξιά και πότε αριστερά.

Κι ένα κατάφωτο τραίνο εξπρές, βροντώντας σαν τον κεραυνό, τράνταξε την καμπίνα του κλειδούχου.

-          Είναι πολύ βιαστικοί, είπε ο μικρός πρίγκιπας. Τι γυρεύουν;

-          Ακόμη κι ο οδηγός της μηχανής δεν το ξέρει, είπε ο κλειδούχος.

Και βρόντησε, καταφτάνοντας απ’ την αντίθετη μεριά, δεύτερο κατάφωτο εξπρές.

-          Ξαναγυρίζουν κιόλας; ρώτησε ο μικρός πρίγκιπας…

-          Δεν είναι ίδιοι, είπε ο κλειδούχος. Αυτοί κατεβαίνουν.

-          Δεν ήταν ευχαριστημένοι εκεί που βρίσκονταν;

-          Ποτέ δεν είναι κανείς ευχαριστημένος εκεί που βρίσκεται, είπε ο κλειδούχος.

Και βρόντησε ο κεραυνός τρίτου κατάφωτου εξπρές.

-          Αυτοί κυνηγούν τους πρώτους επιβάτες; ρώτησε ο μικρός πρίγκιπας.

-          Τίποτα δεν κυνηγούν, είπε ο κλειδούχος. Κοιμούνται εκεί μέσα, ή χασμουριούνται. Τα παιδιά μόνο κολλούν τη μύτη τους στα τζάμια.

-          Τα παιδιά μόνο ξέρουν τι γυρεύουν, έκανε ο μικρός πρίγκιπας. Χάνουν τον καιρό τους με μια πάνινη κούκλα, που αποχτάει μεγάλη σημασία, κι αν τους την πάρουν, κλαίνε…

-          Είναι τυχερά, είπε ο κλειδούχος.

(Αντιγραφή από τον Μικρό Πρίγκιπα του Αντουάν ντε Σαιντ-Εξπερύ, σε μετάφραση του Στρατή Τσίρκα, εκδ. Ηριδανός, 1983 (1968)).

Πολλές ευχές για μια καλή, καλύτερη χρονιά, με ελπίδα...