Πεντέλη: τα όνειρα θα νικήσουν
του Ηλία Αποστολίδη, Αυγή 18/03/2012
Θανεβώ στον ουρανό
Να ρωτήξω το θεό.
Για να περάσει ο Ψαραντώνης και να βγει στην κορυφή της Πεντέλης και από κει στον ουρανό, θα πρέπει να περάσει μέσα από δάσος 3.500 στρεμμάτων. Είναι το μόνο δάσος που έμεινε από το βουνό, αφού όλα τα πευκοδάση και τα πουρνάρια και οι δρυς κάηκαν από το 1981 μέχρι το 2009. Θα είναι δάσος κερδοφόρο με ιδιοκτήτη με ονοματεπώνυμο και μάλιστα ιερώνυμο.
Σε ψηλό βουνό σε ριζιμιό
Κάθετεν αητός
Μια φορά και ένα καιρό υπήρχε και ένα βουνό, δεν θυμάμαι το όνομά του, που έβγαζε μάρμαρο και αγάλματα και κάτι κτήρια σαν τον Παρθενώνα. Η κορυφή του είχε το σχήμα του Αητού που πετάει. Κάπως έτσι βρήκαν και κάτι παλιοί το σχήμα της στέγης που λέγεται Αέτωμα. Σήμερα κύριε Ψαραντώνη όταν λες το ριζίτικο να κάνεις εξαίρεση αυτό το βουνό που θυμίζει φάντασμα. Εκεί δεν κάθονται πια αετοί, θρονιάστηκαν αετονύχηδες.
Κι αν ετσάκωσα κλαδόπον να τσακούται το χερόπομ
Κι αν εμάρανα φυλλόπον να μαραίνεται το ψόπομ.
Η Λεμόνα χολιάστηκε από την κίνηση να κοπεί ο καρπός της. Η κόρη ορκίζεται να σπάσει το χέρι της αν έσπασε έστω και ένα κλαδάκι, να πεθάνει αν εμάρανε έστω και ένα φυλλαράκι. Ποντιακή λαϊκή ευαισθησία, αλλά στην περίπτωσή μας ταιριάζει το Τσιάμπασιν.
Εκάεν και το τσιάμπασιν κι επέμναν τα ντουβάρια
Κι ερούξαν σο γιουρτάρεμαν τη Ορντούς τα τζαναβάρια.
Το Τσιάμπασιν ήταν το ελατοδάσος με τα λιβάδια της Ορντούς (Κωτύωρα), που κάηκε σε μια μεγάλη φωτιά. Μαζί με το δάσος κάηκαν και τα σπίτια, οπότε βρήκαν ευκαιρία για πλιάτσικο (γιουρτάρεμαν) τα θηρία της Ορντούς. Στην περίπτωσή μας είναι δύσκολο να ξεχωρήσει τις, ποια είναι τα θηρία, ποιο είναι τα τσιάμπασιν και ποια είναι η συγκεκριμένη φωτιά.
Μες της Πεντέλης τα βουνά
στα πεύκα τριγυρίζω
τον Χάρο ψάχνω για να βρω μανούλα μου
μα δεν τον εγνωρίζω.
Χάρε του λέω άσε με
ακόμα για να ζήσω
έχω γυναίκα και παιδιά μανούλα μου
πες μου πού θα τ' αφήσω.
Ο κύριος Στράτος Παγιουμτζής, όταν τραγουδούσε τους στίχους του κ. Χ. Βασιλειάδη, σίγουρα δεν ήξερε ότι υπάρχει και Πεντέλη χωρίς πεύκα, τι μορφή θα είχε το 2012 ο Χάρος. Ακόμη δεν ήξερε ότι ο Χάρος ποτέ δεν σέβεται γυναίκα, μανούλα και παιδιά.
Πούσαι Πετροπέρδικά μου
Που πετάς στα ονειρά μου.
Η Πετροπέρδικα και η Πεντέλη και ο Αητός και η Λεμόνα θα συνωμοτήσουν πως αυτό το δάσος δεν θα γίνει ποτέ. Τα όνειρα θα νικήσουν.
Γειά σου Γιώργο Ντούρε, να ξέρεις πως ακόμα αντέχουμε.
Αποστολίδης Ηλίας
Να ρωτήξω το θεό.
Για να περάσει ο Ψαραντώνης και να βγει στην κορυφή της Πεντέλης και από κει στον ουρανό, θα πρέπει να περάσει μέσα από δάσος 3.500 στρεμμάτων. Είναι το μόνο δάσος που έμεινε από το βουνό, αφού όλα τα πευκοδάση και τα πουρνάρια και οι δρυς κάηκαν από το 1981 μέχρι το 2009. Θα είναι δάσος κερδοφόρο με ιδιοκτήτη με ονοματεπώνυμο και μάλιστα ιερώνυμο.
Σε ψηλό βουνό σε ριζιμιό
Κάθετεν αητός
Μια φορά και ένα καιρό υπήρχε και ένα βουνό, δεν θυμάμαι το όνομά του, που έβγαζε μάρμαρο και αγάλματα και κάτι κτήρια σαν τον Παρθενώνα. Η κορυφή του είχε το σχήμα του Αητού που πετάει. Κάπως έτσι βρήκαν και κάτι παλιοί το σχήμα της στέγης που λέγεται Αέτωμα. Σήμερα κύριε Ψαραντώνη όταν λες το ριζίτικο να κάνεις εξαίρεση αυτό το βουνό που θυμίζει φάντασμα. Εκεί δεν κάθονται πια αετοί, θρονιάστηκαν αετονύχηδες.
Κι αν ετσάκωσα κλαδόπον να τσακούται το χερόπομ
Κι αν εμάρανα φυλλόπον να μαραίνεται το ψόπομ.
Η Λεμόνα χολιάστηκε από την κίνηση να κοπεί ο καρπός της. Η κόρη ορκίζεται να σπάσει το χέρι της αν έσπασε έστω και ένα κλαδάκι, να πεθάνει αν εμάρανε έστω και ένα φυλλαράκι. Ποντιακή λαϊκή ευαισθησία, αλλά στην περίπτωσή μας ταιριάζει το Τσιάμπασιν.
Εκάεν και το τσιάμπασιν κι επέμναν τα ντουβάρια
Κι ερούξαν σο γιουρτάρεμαν τη Ορντούς τα τζαναβάρια.
Το Τσιάμπασιν ήταν το ελατοδάσος με τα λιβάδια της Ορντούς (Κωτύωρα), που κάηκε σε μια μεγάλη φωτιά. Μαζί με το δάσος κάηκαν και τα σπίτια, οπότε βρήκαν ευκαιρία για πλιάτσικο (γιουρτάρεμαν) τα θηρία της Ορντούς. Στην περίπτωσή μας είναι δύσκολο να ξεχωρήσει τις, ποια είναι τα θηρία, ποιο είναι τα τσιάμπασιν και ποια είναι η συγκεκριμένη φωτιά.
Μες της Πεντέλης τα βουνά
στα πεύκα τριγυρίζω
τον Χάρο ψάχνω για να βρω μανούλα μου
μα δεν τον εγνωρίζω.
Χάρε του λέω άσε με
ακόμα για να ζήσω
έχω γυναίκα και παιδιά μανούλα μου
πες μου πού θα τ' αφήσω.
Ο κύριος Στράτος Παγιουμτζής, όταν τραγουδούσε τους στίχους του κ. Χ. Βασιλειάδη, σίγουρα δεν ήξερε ότι υπάρχει και Πεντέλη χωρίς πεύκα, τι μορφή θα είχε το 2012 ο Χάρος. Ακόμη δεν ήξερε ότι ο Χάρος ποτέ δεν σέβεται γυναίκα, μανούλα και παιδιά.
Πούσαι Πετροπέρδικά μου
Που πετάς στα ονειρά μου.
Η Πετροπέρδικα και η Πεντέλη και ο Αητός και η Λεμόνα θα συνωμοτήσουν πως αυτό το δάσος δεν θα γίνει ποτέ. Τα όνειρα θα νικήσουν.
Γειά σου Γιώργο Ντούρε, να ξέρεις πως ακόμα αντέχουμε.
Αποστολίδης Ηλίας
Τώρα που οι ... κάτω στη γη εκπρόσωποι του θεού "επενδύουν" στ' όνομα της ανάπτυξης χωρίς ... να τονε ρωτήξουνε το θεό, τα λόγια του Ηλία γίνονται βάλσαμο - οδηγός και για την άλλη άποψη. Πολλές φορές έχει γράψει ο Ηλίας για την Πεντέλη (ένα παράδειγμα επίσης εδώ) κι έχει εκφράσει την αγωνία του και την αγάπη του για το δάσος και για το περιβάλλον, δηλαδή για τους ανθρώπους, με λόγια ευαισθησίας, αλλά και με απόψεις θεμελιωμένες πάνω στη γνώση και στην εμπειρία που διαθέτει έτσι κι αλλιώς. Ηλία σ' ευχαριστούμε. Τα όνειρα θα νικήσουν. Και αύριο είναι η μέρα της ποίησης!
Διάλειμμα χαράς
Πεντέλη, ἄνοιξη
Εἴμασταν χαρούμενοι ὅλοι ἐκεῖνο τὸ πρωὶ
θεέ μου πόσο χαρούμενοι.
Πρῶτα γυάλιζαν οἱ πέτρες τὰ φύλλα τὰ λουλούδια
ἔπειτα ὁ ἥλιος
ἕνας μεγάλος ἥλιος ὅλο ἀγκάθια μὰ τόσο ψηλὰ στὸν οὐρανό.
Μιὰ νύμφη μάζευε τὶς ἔνοιές μας καὶ τὶς κρεμνοῦσε στὰ δέντρα
ἕνα δάσος ἀπὸ δέντρα τοῦ Ἰούδα.
θεέ μου πόσο χαρούμενοι.
Πρῶτα γυάλιζαν οἱ πέτρες τὰ φύλλα τὰ λουλούδια
ἔπειτα ὁ ἥλιος
ἕνας μεγάλος ἥλιος ὅλο ἀγκάθια μὰ τόσο ψηλὰ στὸν οὐρανό.
Μιὰ νύμφη μάζευε τὶς ἔνοιές μας καὶ τὶς κρεμνοῦσε στὰ δέντρα
ἕνα δάσος ἀπὸ δέντρα τοῦ Ἰούδα.
...............................................
(από τα Ημερολόγια καταστρώματος του Γιώργου Σεφέρη, όλο το ποίημα εδώ)