Όταν αποτυχία συνθλίβει αισθήματά μας
κι οι άλλες κι οι προάλλες είν'
πολλές
για να οδεύει άνετα η σάρκα μέσα
από τόσες αναποδιές
δεν αρκούν οι επιθυμιές της να
πάψουν να εξεικονίζονται
πρέπει κι εμείς να φύγουμε, να
βρούμε το θάρρος κάποιας φυγής
♠
Κάθε πρωί ρωτώ τι το δικό
μου θα πεθάνει σήμερα
και όσο προχωρεί η ώρα
αυξάνουν οι ανησυχίες μου.
Αν τα περασμένα χρόνια
αντιμετωπίζοντο με την τωρινή μου γνώση
άν το πέρσι αρχίναγε
αύριο
δε θα φοβόμουν τόσο μην
μετατραπούν οι ευχές μου σε ανάμνηση.
♠
Επανάσταση
.............................
Θα 'θελα να φτιάξω έναν ουρανό
Να ΄χω τώρα που νύχτωσε ένα στερέωμα να κοιτάζω
Θα το ΄καμνα μεγάλο, γιομάτο άστρα με σχήματα παράξενα
Θα του ΄βαζα αντίς από ΄να, δυό φεγγάρια ανόμοια
Το ΄να μικρό σαν παιδί, τα’ άλλο μεγάλο σαν παράπονο.
Δε θα πήγαιναν τα δυό πάντα μαζί
Το πρώτο θα πλάγιαζε κοντά στο βορρά
Και το μεγάλο θα ΄ρχότανε απάνου απ’ το ρολόι μου να σημάνει
μεσάνυχτα.
Την εποχή όπου θα πήγαιναν πλάι πλάι
σα δυό μάτια γλαυκά – της τύφλας τα μάτια
θα βλέπαν όσα ο φόβος έχει φτιάξει
θα βλέπαν ριγμένα κοντά μου
λόγια – της μέρας τα λόγια
και θα με κυνηγούσαν τα φεγγάρια
και το φέγγος τους θα με κάρφωνε
και το ένα σιωπηλά θα μίλαγε γλώσσα μετάνοιας
και το άλλο με πάθος θα ΄τρεχε μεσ’ στο στερέωμα
πάνου σε καινούργιες τροχιές
έτσι που του διφέγγαρου ουρανού
η νεόβγαλτη τάξη να μοιάζει σαν τρέλα
και λιβανισμένα από την αρμονία τους θ’ ανεβοκατέβαιναν τα βλέφαρά
μου.
………………………………….
Όταν ξυπνώ – ξυπνώ από κούραση
ορθάνοιχτο το μάτι ακόμα με κοιτάζει
παίζοντας με τα χρώματα που το βάψαν οι τόσες του αγάπες
παίζοντας με τα χρώματα που ξεδιπλώνουν τις πτυχές των άλλων
ματιών
τ’ αγαπητά τα μάτια ξένων κορμιών
μάτια που ελπίσανε
και κλεισθήκαν για να μη δουν μα είδαν
μάτια που αγαπήσανε
και τώρα δεν ξέρουν ποιο είναι προτιμότερο
να μείνουν ανοιχτά ή κλειστά.
Τα παραπάνω είναι από τη συλλογή "Οδός Νικήτα Ράντου", του Νικόλα Κάλας, εκδ. Ίκαρος, 1997. Γράφει το 1976, στην εισαγωγή της 1ης έκδοσης, ο Οδυσσέας Ελύτης για τον Έλληνα "που δεν έκανε παρά ν' αντιγράφει με καθυστέρηση τη Δύση":
"Ποια Δύση; Ένας υπερεαλιστής έχει μουντζώσει αναδρομικά κι εξακολουθεί να μουντζώνει διά βίου τη Δύση κι ολόκληρο τον πολιτισμό της. Είναι κάτι αυτό, είναι μια χειρονομία, παρ' όλα όσα κι αν λένε, θετική. Ένα στοιχείο υγείας που όσο λογότεροι το καταλαβαίνουν τόσο εκείνο αναπτύσσεται, και τείνει να γίνει ένα με τη φωνή που ξέρει να κηρύττει και στις παραμονές του θανάτου και πάνω από τις καταιγίδες".
Στην ποίηση καθένας βρίσκει αυτό που τον εκφράζει εκείνη τη στιγμή της ανάγνωσης και καθένας δίνει τις δικές του ερμηνείες. Έτσι κι εδώ.
Την ιδέα για τη σημερινή αφιέρωση στον Κάλας (παρότι τον έχω διαβάσει και ξαναδιαβάσει, αφού άλλωστε, όπως ο ίδιος έχει πει, γράφει για να ξαναδιαβαστεί) την οφείλω στο Μάνο Στεφανίδη, που στη σημερινή ανάρτηση του ιστολογίου του δημοσιεύει το τελευταίο ποίημα της ίδιας συλλογής. Και πάλι επιβεβαιώνεται ότι στην ποίηση καθένας βρίσκει αυτό που τον εκφράζει και καθένας δίνει τις δικές του ερμηνείες. Η αλήθεια είναι ότι τα ποιήματα του Κάλας εκφράζουν αυτή την αγωνία και των σημερινών καιρών, αυτή τη ματαίωση, αυτή τη θλίψη που μας έφερε το καλοκαίρι του 2015 και που δεν ξέρουμε αν πρέπει ή αν μπορούμε να βρούμε το θάρρος κάποιας φυγής προς τα μπρος, σ' έναν ουρανό με δυο φεγγάρια, όπου δε θα φοβόμασταν μη μετατραπούν οι ευχές μας σε ανάμνηση...
