 |
| Το εξώφυλλο του βιβλίου Αλ. Παπαδιαμάντης, "Χαλασοχώρηδες" και άλλες "δύο αιώνων πρίν" σύγχρονες πολιτικές ιστορίες, της Θεοδοσίας Δασκαλάκη (εκδ. Πολιιστική Εταιρεία Κρήτης-Πυξίδα της Πόλης, 2012). |
"... Το τέρας το καλούμενον επιφανής
τρέφει την φυγοπονίαν, την θεσιθηρίαν, τον τραμπουκισμόν, τον κουτσαβακισμόν,
την εις τους νόμους απείθειαν. Πλάττει αυλήν εξ αχρήστων ανθρώπων, στοιχείων
φθοροποιών, τα οποία τον περιστοιχίζουσι, παρασίτων, τα οποία αποζώσιν εξ
αυτού, παχυνόμενα επιβλαβώς, σηπόμενα, ζωύφια βλαβερά, ύδατα λιμνάζοντα,
παράγοντα αναθυμιάσεις νοσηράς, πληθύνοντα την ακαθαρσίαν..."
"... Ο λόγος, δι’ όν θεωρώ την δωροδοκίαν ως το μικρότερον κακόν είναι ότι ως είδος εκλογικής διαφθοράς την υπάγω εις το γένος της συναλλαγής. Συναλλαγή είναι η εν πρυτανείω σίτησις, αι εκ του δημοσίου ταμείου παροχαί, τα ρουσφέτια. Συναλλαγή είναι και η εις παρανόμους δίκας προστασία. Συναλλαγή είναι και η προς παραγραφήν οφειλομένων φόρων συνδρομή και η παράνομος εξαίρεσις κληρωτών. Συναλλαγή είναι και η δωροδοκία. Τώρα, ποίος προστάτης, ποίος πολιτευόμενος, ποίος βουλευτής είναι ιπποτικώτερος; Εκείνος όστις εκ του ιδίου ταμείου αγοράζει τας ψήφους των εκλογέων ή εκείνος όστις τας αγοράζει εκ του δημοσίου θησαυρού; Εκείνος όστις πληρώνει εκ του θυλακίου του ή εκείνος όστις πληρώνει εκ των χρημάτων του έθνους, χρημάτων ξένων, τα οποία εις την Ελλάδα μάλιστα εσυνηθίσαμεν όλοι να θεωρούμεν έρμα και σκοτεινά; Ποίος είναι πλέον γαλαντόμος; ... Και μεταξύ των δύο αντιπάλων, μετερχομένων την αυτήν διαφθοράν, θα επιτύχει εκείνος, όστις ευπρεπέστερον φορεί το προσωπείον κι επιδεξιώτερον τον κόθορνον..."
"... Ο λόγος, δι’ όν θεωρώ την δωροδοκίαν ως το μικρότερον κακόν είναι ότι ως είδος εκλογικής διαφθοράς την υπάγω εις το γένος της συναλλαγής. Συναλλαγή είναι η εν πρυτανείω σίτησις, αι εκ του δημοσίου ταμείου παροχαί, τα ρουσφέτια. Συναλλαγή είναι και η εις παρανόμους δίκας προστασία. Συναλλαγή είναι και η προς παραγραφήν οφειλομένων φόρων συνδρομή και η παράνομος εξαίρεσις κληρωτών. Συναλλαγή είναι και η δωροδοκία. Τώρα, ποίος προστάτης, ποίος πολιτευόμενος, ποίος βουλευτής είναι ιπποτικώτερος; Εκείνος όστις εκ του ιδίου ταμείου αγοράζει τας ψήφους των εκλογέων ή εκείνος όστις τας αγοράζει εκ του δημοσίου θησαυρού; Εκείνος όστις πληρώνει εκ του θυλακίου του ή εκείνος όστις πληρώνει εκ των χρημάτων του έθνους, χρημάτων ξένων, τα οποία εις την Ελλάδα μάλιστα εσυνηθίσαμεν όλοι να θεωρούμεν έρμα και σκοτεινά; Ποίος είναι πλέον γαλαντόμος; ... Και μεταξύ των δύο αντιπάλων, μετερχομένων την αυτήν διαφθοράν, θα επιτύχει εκείνος, όστις ευπρεπέστερον φορεί το προσωπείον κι επιδεξιώτερον τον κόθορνον..."
Τα παραπάνω αποσπάσματα είναι από
το έργο "Χαλασοχώρηδες" του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, που δημοσιεύτηκε
σε συνέχειες στην Ακρόπολη το 1892 (λίγο πριν την πτώχευση επί Χαριλάου
Τρικούπη).
Αξίζει να διαβαστεί ολόκληρο (υπάρχει στο ιστολόγιο του Νίκου Σαραντάκου:
http://www.sarantakos.com/kibwtos/mazi/ppd_xalaso.html).
http://www.sarantakos.com/kibwtos/mazi/ppd_xalaso.html).
Πολύ ενδιαφέρουσα είναι και η έκδοση
της Πολιτιστικής Εταιρείας Κρήτης (Πυξίδα της Πόλης, Χανιά) με τίτλο «"Χαλασοχώρηδες" και άλλες "δύο αιώνων πρίν" σύγχρονες πολιτικές ιστορίες», όπου η Θεοδοσία Δασκαλάκη σταχυολογεί
διάφορα κείμενα του Παπαδιαμάντη από έργα του, καταδεικνύοντας την ψυχή ενός «σατυριστή
και μυκτηριστή της πολιτικής και ηθικής διαφθοράς του καιρού του».
Ποιος δεν συμφωνεί γι' αυτούς τους επιφανείς, που ο μπαρμπα Αλέξανδρος αποκαλεί τέρατα και που με σημαία τη σωτηρία και την ηθική μας γεμίζουν εικόνες νοσηρών αναθυμιάσεων και ακαθαρσίας. Να, όπως πάλι αυτές τις μέρες, μέρες απείρου κάλλους και ηθικού μεγαλείου!!!
