Για τα τρολ στα παραμύθια

Μια φορά κι έναν καιρό, ο μπαμπάς τρολ πήγε να κοιμηθεί μέσα  σ' ένα σωρό από χιόνια. Σκεπάστηκε με μια παλιά κουβέρτα και σύρθηκε κάτω από το χιόνι περιμένοντας την άνοιξη. Ήταν όλα τόσο σκοτεινά και στενάχωρα, που δεν είχε τι άλλο να κάνει παρά να κοιμηθεί. Δεν ξέρει πόσο κράτησε ο ύπνος του, όταν όμως ξύπνησε, το χιόνι είχε εξαφανιστεί. Η Σάρα και ο μικρός της αδελφός ήρθαν κοντά του. Στα χέρια τους κρατούσαν μαργαρίτες και μπλε ανεμώνες. Είχε έρθει η άνοιξη. Ο μπαμπάς τρολ ήταν όλο ζωντάνια...

Δεν είναι ο Ριπ Βαν Ουίνκλ, ο ήρωας των αμερικάνικων παραμυθιών που κοιμόταν 20 χρόνια. Είναι ένα τρολ, ένα από τα γιγαντιαία ξωτικά που ζούνε στα βουνά και στα δάση της Νορβηγίας και των άλλων σκανδιναβικών χωρών. Στην εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος-Larousse-Britannica διαβάζω πως είναι πλάσματα με μαγικές ικανότητες, κακοποιά προς τον άνθρωπο, που ζουν σε κάστρα κι εμφανίζονται σαν στοιχειά τη νύχτα στις γύρω περιοχές.

Όμως τα τρολ του παραπάνω νορβηγικού παραμυθιού (το αγόρασα στο Όσλο πριν από 20 χρόνια που βρέθηκα εκεί) δεν είναι κακά, ζουν, τρώνε και μεγαλώνουν στο τρολοδάσος, παίζουν και χαίρονται τη φύση, αγαπούν τα λουλούδια, τις ανεμώνες, τις μαργαρίτες, τις ορχιδέες, μαζεύουν μπαμπάκι και υφαίνουν τα ρούχα τους, ψαρεύουν στα ποτάμια και στις λίμνες, κόβουν ξύλα για το χειμώνα.

Από το βιβλίο "Ο θαυμαστός κόσμος των παραμυθιών: Αρχέτυπα στοιχεία και συμβολισμοί στα κλασσικά παραμύθια" του J. Cooper (Θυμάρι, από την έκδοση του 1988), διαβάζω τι έγραφε ο Robert Kirk στο βιβλίο του με τίτλο "Τα μυστικά των Νάνων, Φαύνων και Ξωτικών":

"Πιστεύεται ότι τα ξωτικά ανήκουν στη μέση Φύση, ανάμεσα στον άνθρωπο και τον άγγελο, όπως πιστευόταν παλιότερα για τους δαίμονες. Έχουν έξυπνα, φίλεργα πνεύματα, και ελαφρά, εύπλαστα κορμιά, όπως τα σύννεφα τη δύση....

... Αυτοί οι περιπλανώμενοι αέρινοι άνθρωποι δεν έχουν καμιά προδιάθεση και ροπή προς την αμαρτία όπως ο άνθρωπος, επειδή δεν είναι κλεισμένοι σε τόσο αδέξια και βαριά σώματα όπως εμείς, αλλά είναι σε μιαν ενδιάμεση κατάσταση... Αν και το καθένα τους είναι δυνατότερο από πολλούς ανθρώπους, δεν θέλουν να βλάπτουν την ανθρωπότητα, παρά μόνο σαν τιμωρία για μια μεγάλη αδικία..."

Ο Ρόμπερτ Κερκ ήταν Σκωτσέζος πάστορας που έζησε τον 17ο αιώνα. Ολόκληρο το βιβλίο του με τίτλο "The Secret Commonwealth of Elves, Fauns and Fairies" μπορεί να διαβαστεί ελεύθερα εδώ:

http://www.sacred-texts.com/neu/celt/sce/index.htm.

Ο Ίψεν έγραψε το έργο Πέερ Γκυντ, ένα νορβηγικό παραμύθι για το περιπλανώμενο παλληκάρι που συνάντησε τα τρολ στο δρόμο του, τον βασιλιά των Ορέων, τη θυγατέρα του, τα ξωτικά του δάσους και αρχίζει μια περιπέτεια ζωής. Και ο Έντβαρντ Γκριγκ έγραψε τη θαυμάσια μουσική για το έργο αυτό. Αξίζει να διαβάσουμε και ν' ακούσουμε (εδώ από τη Συμφωνική Ορχήστρα του Λονδίνου και τη Χορωδία της Φιλαρμονικής του Όσλο με μαέστρο τον Per Dreier https://www.youtube.com/watch?v=YIk5oxSnrIw)

Γιατί τώρα τα παραμύθια για τρολ και ξωτικά; Και τι είναι τελικά τα τρολ στη γλώσσα μας; Στο χρηστικό λεξικό της Ακαδημίας Αθηνών διαβάζω ότι τρολ στη σκανδιναβική μυθολογία είναι "τέρας μεγάλων διαστάσεων που ζει σε δάση και βουνά", ενώ στην αργκό του Διαδικτύου είναι "το πρόσωπο που τρολάρει". Για το τρολάρω γράφει: "διατυπώνω ηλεκτρονικά προκλητικές ή λανθασμένες απόψεις, με σκοπό να διαταράξω μια διαδικτυακή συζήτηση".

Αυτές τις μέρες έχει ανοίξει μια πρωτοφανής κουβέντα με επιθετικές εκφράσεις για τα τρολ του Διαδικτύου μετά το θάνατο του δημοσιογράφου Πέτρου Παπαθανασίου, του Γαλαξιάρχη ή Μάλλον Ακίνδυνου όπως εμφανιζόταν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ακούγονται, λέγονται και γράφονται πολλά, βεβηλώνοντας, κατά τη γνώμη μου, τη μνήμη ενός ανθρώπου που δεν ζει για να αμυνθεί έστω, ενός ανθρώπου που είχε τον δικό του τρόπο να εκφράζεται γιατί δεν άντεχε τη "μεγάλη αδικία" και γι' αυτό δεν άξίζει αυτή τη μεταθανάτια πολεμική. Τελικά, ο Πέτρος Παπαθανασίου ήταν μάλλον σαν τα ξωτικά που περιέγραφε ο Κέρκ. Ήταν Ακίνδυνος, αλλά και Μάλλον Διαφορετικός! Όπως τα τρολ στα νορβηγικά παραμύθια.