Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Τζέημς Τζόυς. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Τζέημς Τζόυς. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Κυριακή 16 Ιουνίου 2013

Bloomsday και Δουβλινιάδα σήμερα


Μέρα γιορτής η σημερινή για τους Ιρλανδούς. Είναι η Bloomsday, σε ανάμνηση μιας μέρας - 16 Ιουνίου 1904 - από τη ζωή του Μπλουμ, του ήρωα του Τζέιμς Τζόυς στον Οδυσσέα του. Σήμερα το Δουβλίνο γιορτάζει. Αλλά, και σε όλο τον κόσμο, η Bloomsday γιορτάζεται, πολλές πόλεις συμμετέχουν στην ανάγνωση κειμένων του σπουδαίου Ιρλανδού συγγραφέα (όχι, η Αθήνα δεν συμμετέχει).

Είχα ξαναγράψει πριν δυο χρόνια (http://katerinatoraki.blogspot.gr/2011/06/16-1904.html) για την ημέρα αυτή γιατί με εντυπωσιάζει η τόση δραστηριοποίηση (παρά και τον εμπορικό χαρακτήρα που μπορεί να προσλαμβάνει και την ίσως  υπερβολική έκθεση του θέματος αλλά και του σπουδαίου συγγραφέα). 

Όμως, δεν μπορώ να μη σκεφτώ, τι κάνουμε εμείς για τον Καβάφη (έχουμε και Έτος φέτος), τι κάνουμε για τον Καζαντζάκη, για να αναφέρω μόνο δύο μεγάλους μας λογοτέχνες που έχουν και ιδιαίτερη διεθνή απήχηση. Και βέβαια, μου δίνεται και πάλι η ευκαιρία να διαμαρτυρηθώ για το κλείσιμο του ΕΚΕΒΙ, είχαμε ένα θεσμό που με όλα τα στραβά (που ας τα διορθώσουν), μπορούσε να πάρει πάνω του τέτοιες πρωτοβουλίες. Όμως τι λέω τώρα, πονάει δόντι, κόψει κεφάλι, το έκαναν στο ΕΚΕΒΙ, το κάνουν στις δημόσιες και δημοτικές βιβλιοθήκες,  το έκαναν στην ΕΡΤ, το κάνουν στην κοινωνία όλη!

Το σπίτι στο Παρίσι όπου ο Τζέημς Τζόυς ολοκλήρωσε τον Οδυσσέα του (φωτογραφία από ταξίδι μου στο Παρίσι)
Με την ευκαιρία της μέρας, προτείνω για ανάγνωση το μυθιστόρημα  Δουβλινιάδα του Ενρίκε Βίλα - Μάτας (Εκδόσεις Καστανιώτη, 2011, μετάφραση Νάννα Παπανικολάου). Πολλοί εκδότες θα βρουν τον εαυτό τους στο έργο αυτό του Ισπανού λογοτέχνη (και ίσως μελαγχολήσουν μάλιστα, βρίσκοντας αντιστοιχίες και με την εποχή και την κατάσταση στη χώρα μας). Και πολλοί αναγνώστες θα βρουν τον εαυτό τους, ως βιβλιόφιλοι, ως εραστές της ιρλανδικής και της παγκόσμιας λογοτεχνίας, αλλά και ως εραστές της αρχαίας ελληνικής γραμματείας. Για όλα έχει αναφορές ο Βίλα-Μάτας, ένας σπουδαίος λογοτέχνης και διανοητής, που αξίζει κανείς να δει τη συζήτηση που είχε με τον Ανταίο Χρυσοστομίδη και τη Μικέλα Χαρτουλάρη για την καταπληκτική σειρά εκπομπών "Οι κεραίες της εποχής μας" (δυστυχώς και το Αρχείο της ΕΡΤ έχει μαύρο τώρα, File not Found, με τις εντολές του Αντώνη Σαμαρά και την ανοχή τουλάχιστον των άλλων εταίρων, η πληροφόρηση φιμώνεται, μια εγκληματική, σκοταδιστική, αντιδημοκρατική στιγμή της ιστορίας μας).

Στη δική του Δουβλινιάδα, ο Βίλα-Μάτας περιγράφει έναν συνταξιούχο Ισπανό εκδότη, με εμμονές στον Τζέημς Τζόυς, με σφοδρή επιθυμία να επισκεφθεί την πόλη του το Δουβλίνο και τα μέρη που σύχναζε (αυτός ή οι ήρωές του, ένα και το αυτό εξάλλου πια), με προβληματισμούς για τη νέα εποχή της τυπογραφίας, και ο οποίος σχεδιάζει να γιορτάσει το τέλος της εποχής του Γουτεμβέργιου στην πατρίδα του αγαπημένου του συγγραφέα. (Θυμίζω ότι για το τέλος ή το επόμενο βήμα της εποχής Γουτεμβέργιου προβληματίζεται και η Χριστίνα Μπάνου στο βιβλίο της που παρουσίασα πρόσφατα). Και ξεκινά έτσι ένα ταξίδι λόγου, αναμνήσεων, αναφορών, αναδρομών, ένα όμορφο ταξίδι στον λόγο και στο πνεύμα και άλλων σπουδαίων συγγραφέων από την αρχαιότητα μέχρι τις μέρες μας. 

Μου άρεσε το ταξίδι του Βίλα-Μάτας στον κόσμο του Τζέημς Τζόυς, στον κόσμο των συγγραφέων (έχει ονομαστεί εξάλλου και συγγραφέας των συγγραφέων), στους προβληματισμούς για το βιβλίο, τις εκδόσεις, την ψηφιακή εποχή. Και πολύ μου άρεσε το ταξίδι στο Δουβλίνο!

Πέμπτη 16 Ιουνίου 2011

Bloomsday - Οι Ιρλανδοί σήμερα γιορτάζουν και ταξιδεύουν

16 Ιουνίου 1904 - Η ... Οδύσσεια του Τζαίημς Τζόυς

"...Σκαρφαλωμένοι σε ψηλά σκαμνιά γύρω από τον πάγκο, με τα καπέλα ριγμένα πίσω, είτε καθισμένοι στα τραπέζια, ζητώντας περισσότερο ψωμί που δεν χρεώνεται, πίνοντας άπληστα, κατεβάζοντας σαν τον λύκο αμάσητη πλαδαρή τροφή, με τα μάτια έξω από τις κόγχες, σφουγγίζοντας υγρά μουστάκια. Ένας ωχρός ιδρωμένος νεαρός σκούπιζε ποτήρι, μαχαίρι, πηρούνι και κουτάλι με την πετσέτα του. Νέα εστία μικροβίων. Ένας άντρας με τη λιγδωμένη πετσέτα του περασμένη στο λαιμό του, σαν σαλιάρα μωρού, φτυάριζε θορυβωδώς σούπα στον οισοφάγο του. Ένας άλλος ξανάφτυνε στο πιάτο του, μισομασημένοι χόνδροι, δεν έχει δόντια για να τους μασήσει. Κόκκαλο από μπριζόλα στη σχάρα. Μπουκώνοντας το στόμα του για να ξεμπερδεύει γρήγορα. Λυπημένα μάτια μεθύστακα. Δαγκώνοντας περισσότερο απ’ όσο μπορεί να μασήσει. Έτσι είμαι κι εγώ; Να δούμε τους εαυτούς μας όπως μας βλέπουν οι άλλοι. Ο πεινασμένος είναι οργισμένος. Δόντι και σαγόνι που δουλεύουν. Μη! Ώχ! Ένα κόκκαλο! Εκείνος ο τελευταίος ειδωλολάτρης βασιλιάς της Ιρλανδίας, ο Κόρμακ, που μάθαμε στο σχολικό ποίημα, πνίγηκε από στραβοκατάπιωμα στο Σλέτυ, νότια του Μπόυν. Αναρωτιέμαι τι να έτρωγε. Κάτι που φέρνει λαιμαργία. Ο Άγιος Πατρίκιος τον προσηλύτισε στον Χριστιανισμό. Πάντως δεν τα κατάφερε να το καταπιεί ολόκληρο….» 

Από τις σκέψεις του κ. Μπλούμ, μπαίνοντας στο εστιατόριο του Μπάρτον, εκείνη την 16η Ιουνίου του 1904 στο Δουβλίνο. Όλη η μέρα σε ένα μυθιστόρημα - ποταμό, στον Οδυσσέα  του Τζέημς Τζόυς (μετάφραση Σωκράτη Καψάσκη, Κέδρος 1992).


Το σπίτι του Τζόυς στο Παρίσι (φωτογραφία δική μου, Μάιος 2011)

Για την Bloomsday στην Ιρλανδία και σε όλο τον κόσμο: http://www.jamesjoyce.ie/listing.asp?id=29