Ο μιλιταρισμός έρπει και ανεβαίνει τα σκαλοπάτια του σπιτιού μας, της Φωτεινής Σιάνου: για ποια Ευρώπη μιλάμε;

Ο μιλιταρισμός  έρπει και ανεβαίνει τα σκαλοπάτια του σπιτιού μας. Διάλογος ουσιαστικός δεν γίνεται γιατί πρόκειται για τον «πατριωτισμό», ότι δηλαδή είμαστε υποχρεωμένοι/ες να προετοιμαστούμε για πόλεμο. Αυτή την στιγμή τι προετοιμασία ακριβώς κάνουμε; Η αντιμετώπιση απειλής από την Τουρκία επιβάλλει μεν μια ικανότητα αποτροπής, αλλά πρώτιστα διάλογο και διαπραγμάτευση για την ειρηνική επίλυση των διαφορών μας και για πρακτική συνεννόηση και εφαρμογή του διεθνούς δικαίου. Όχι όμως τον αγώνα υπερεξοπλισμών στον οποίο έχουμε επιδοθεί. Επί πλέον τι δουλειά έχουμε να προσθέτουμε νέους εξοπλισμούς στους ήδη τεράστιους και παράλογους εξοπλισμούς, κοιτώντας προς την Ρωσία. Απειλεί την Ελλάδα η Ρωσία;

Ο μιλιταρισμός  έρπει και ανεβαίνει τα σκαλοπάτια του σπιτιού μας. Το πρόγραμμα REARM EUROPE- -επανεξοπλίσατε την Ευρώπη- ευρώ 800 δις. Αποτελεί την απόδειξη ότι η ανθρωπότητα μαθαίνει πολύ αργά. Αυτή η ήπειρος στον 20^ο αιώνα έζησε στο έδαφός της εκατομμύρια νεκρούς, εκατομμύρια τραυματίες, γενοκτονία, καταστροφές χωριών, πόλεων, κρατών, προσφυγιά, ατέλειωτο πόνο, εξορίες, στρατόπεδα συγκέντρωσης και εμφύλιους πολέμους, οι πληγές των οποίων δεν έχουν κλείσει ακόμα, και παρά ταύτα προετοιμάζεται για πόλεμο αντί να εργάζεται, να κινητοποιείται για την ειρήνη, την ειρηνική επίλυση των διαφορών, για την ενίσχυση και ενδυνάμωση των οργανισμών που μπορούν να κάνουν διαμεσολαβήσεις, να προωθούν διαλόγους, να εργάζεται για την προώθηση της διπλωματίας, της διεθνούς συνεργασίας.

Ο μιλιταρισμός  έρπει και ανεβαίνει τα σκαλοπάτια του σπιτιού μας. Έχουν κηρύξει τον πόλεμο ενάντια στους λαούς, τους εργαζόμενους/ες, τους συνταξιούχους, τους φτωχούς ανθρώπους, την νεολαία, άντρες και γυναίκες. Κάθε ευρώ που ξοδεύουν και κλέβουν από μας πηγαίνει στα κέρδη των κατασκευαστών όπλων, στα κέρδη του στρατιωτικοβιομηχανικού συμπλέγματος. Κάθε ευρώ που κλέβουν από εμάς, το κλέβουν από το κοινωνικό κράτος, τις δημόσιες υπηρεσίες, από την υγεία, την παιδεία, τον πολιτισμό. Ανεβάζουν με κάθε ευρώ που αυξάνει τα κέρδη της βιομηχανίας του πολέμου, το χρέος, επιβάλουν λιτότητα, θρέφουν τον ρατσισμό με τον μιλιταριστικό λόγο, ρίχνουν νερό στον μύλο της ακροδεξιάς.

Ο μιλιταρισμός  έρπει και μπαίνει μέσα στο σπίτι μας και καταστρέφει αυτά που έχουμε κατακτήσει με αγώνες και τα οποία δεν έχουμε ολοκληρώσει ακόμα. Εργασία, ανεργία, ισότητα αμοιβών, σεξουαλική παρενόχληση, δημόσιες υπηρεσίες και δομές για την στήριξη των γυναικών που αντιμετωπίζουν κακοποίηση, βία κάθε μορφής, ενδοοικογενειακή βία. Δημόσια νοσοκομεία και υπηρεσίες για τα αναπαραγωγικά δικαιώματα των γυναικών. Κοινωνικές υπηρεσίες για την φροντίδα που είναι ακόμα εξ’ ολοκλήρου στην ευθύνη και στις πλάτες των γυναικών, όπως μας απέδειξε περίτρανα η μεγάλη περιπέτεια του COVID.  Οι γυναίκες τα θύματα του μιλιταρισμού, του πολέμου, των ένοπλων συγκρούσεων. Τα σώματα των γυναικών, πεδία των μαχών τους.

Πάνω από 100 πόλεμοι και ένοπλες συγκρούσεις, παλιές και καινούργιες, γίνονται αυτή την στιγμή στον πλανήτη. Στην Μέση Ανατολή, στην Αφρική, στην Ασία. Μετράμε δίπλα μας, την Ουκρανία και την γενοκτονία στην Γάζα. Στην έκθεση DEFENCE EXHIBITION ATHENS που πραγματοποιείται αυτές τις ημέρες στην Αθήνα, -και εναντίον της οποίας κινητοποιείται η «Πρωτοβουλία ενάντια στην έκθεση DEFEA» έξω από το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας-, συμμετέχουν 436 εκθέτες από 37 χώρες, 98 επίσημες αποστολές από 45 χώρες και κεντρικό σύνθημα είναι «Η αμυντική βιομηχανία πρωταγωνιστής στην ανάπτυξη». Άλλος ένας μύθος «η ανάπτυξη», και η ασφάλεια. Ποια ανάπτυξη και ποια ασφάλεια; Αυτές οι ίδιες δεν τροφοδοτούν με οπλικά συστήματα τους 100 πολέμους, ένοπλες συγκρούσεις που μετράμε και προσθέτουμε σήμερα Ινδία και Πακιστάν;

Το γυναικείο και το φεμινιστικό κίνημα είναι ενάντια στον μιλιταρισμό και όλες τις συνέπειές του από την γένεσή του, και την ασφάλεια την οραματίζεται και αγωνίζεται για αυτήν ως ανθρώπινη ασφάλεια. Ανθρώπινη ασφάλεια που περιλαμβάνει την ειρήνη, τα ανθρώπινα δικαιώματα, την κοινωνική ισότητα, την ισότητα των φύλων, την υγεία, την παιδεία, την διατροφή, την εργασία, ασφαλείς κοινότητες και προσωπική ασφάλεια, ενέργεια, μόλυνση, βιοποικιλότητα, και κλιματική αλλαγή. Διεκδικεί την εφαρμογή του ψηφίσματος 1325/2000 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ  (S/RES/1325) για τις γυναίκες, την ειρήνη και την ασφάλεια, όπου επαναβεβαιώνεται ο σημαντικός ρόλος των γυναικών στην πρόληψη και επίλυση των συγκρούσεων, στις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις, στην οικοδόμηση της ειρήνης, στη διατήρηση της ειρήνης, στην ανθρωπιστική ανταπόκριση και στη μετασυγκρουσιακή ανασυγκρότηση και τονίζει τη σημασία της ισότιμης συμμετοχής τους και της πλήρους εμπλοκής τους σε όλες τις προσπάθειες για τη διατήρηση και την προώθηση της ειρήνης και της ασφάλειας. Το ψήφισμα 1325 προτρέπει όλους τους φορείς να αυξήσουν τη συμμετοχή των γυναικών και να ενσωματώσουν την οπτική του φύλου σε όλες τις προσπάθειες των Ηνωμένων Εθνών για την ειρήνη και την ασφάλεια. Καλεί επίσης όλα τα μέρη σε συγκρούσεις να λάβουν ειδικά μέτρα για την προστασία των γυναικών και των κοριτσιών από τη βία λόγω φύλου, ιδίως το βιασμό και άλλες μορφές σεξουαλικής κακοποίησης, σε καταστάσεις ένοπλης σύγκρουσης.

Το γυναικείο και φεμινιστικό κίνημα κινητοποιείται, δεκάδες οργανώσεις προσυπογράφουν κείμενο κατά του προγράμματος REARM EUROPE. 

Το Δίκτυο TRANSFORM EUROPE καλεί σε δράση και στο κάλεσμα αναφέρει:

Ας οργανώσουμε ένα ευρωπαϊκό κίνημα κατά του ReArm Europe! Ελάτε μαζί μας!

"Είμαστε αντίθετοι/ες στα σχέδια της ΕΕ να δαπανήσει επιπλέον 800 δισεκατομμύρια ευρώ για όπλα. Πρόκειται για 800 δισεκατομμύρια ευρώ που θα είναι κλεμμένα. Κλεμμένα από τις κοινωνικές υπηρεσίες, την υγεία, την εκπαίδευση, την εργασία, την οικοδόμηση της ειρήνης, τη διεθνή συνεργασία, από μια δίκαιη μετάβαση και την κλιματική δικαιοσύνη. Θα ωφελήσουν μόνο τους κατασκευαστές όπλων στην Ευρώπη, στις ΗΠΑ και αλλού.

Θα κάνει τον πόλεμο πιο πιθανό και το μέλλον λιγότερο ασφαλές για όλους/όλες! Θα δημιουργήσει περισσότερο χρέος, περισσότερη λιτότητα, περισσότερα σύνορα. Θα εμβαθύνει τον ρατσισμό. Θα τροφοδοτήσει την κλιματική αλλαγή. Δεν χρειαζόμαστε περισσότερα όπλα, δεν χρειάζεται να προετοιμαζόμαστε για περισσότερους πολέμους. Αυτό που χρειαζόμαστε είναι ένα εντελώς διαφορετικό σχέδιο: πραγματική, κοινωνική, οικολογική και κοινή ασφάλεια για την Ευρώπη και τον κόσμο".

Σας καλώ να αντισταθούμε όλες μαζί και η κάθε μία ξεχωριστά εναντίον του μιλιταρισμού και του πολέμου.

Σας καλώ να ενώσουμε δυνάμεις για να σταματήσουμε το πρόγραμμα  ReArm Europe.

Με το παραπάνω εξαιρετικό, μεστό, επίκαιρο κείμενο  μας καλεί σε εγρήγορση μια φωτεινή γυναίκα και ακάματη  ακτιβίστρια, η Φωτεινή Σιάνου. Θέλησα να το αντιγράψω στο ιστολόγιό μου γιατί τι παραπάνω θα μπορούσα να γράψω για τη σημερινή μέρα της Ευρώπης (τάχα μου), μιας Ευρώπης μικρής και ολίγιστης έναντι της ιστορίας και του πολιτισμού της, του ρόλου και της σημασίας της, των προσδοκιών των ανθρώπων της που γκρεμίζονται. Το ίδιο μικρή κα ολίγιστη η κυβέρνηση Μητσοτάκη, που καμώνεται τον "καλό" συνεταίρο στις φιλοπόλεμες πολιτικές των Ευρωπαίων, του Τραμπ, του Ισραήλ. Με το καλό λοιπόν το περιβόητο παζάρι όπλων, στο παζάρι και οι ζωές μας, οι ζωές των παιδιών μας και των εγγονιών μας. 

Ας μου επιτραπεί να συνδέσω τα παραπάνω με τα λόγια του επίσης ακάματου ακτιβιστή Μπέρνι Σάντερς. Γράφει σήμερα στο Bluesky:

Ο πόλεμος στη Γάζα έχει σκοτώσει ή τραυματίσει 170.000 ανθρώπους.
Παιδιά πεθαίνουν από την πείνα.
Ο Τραμπ ενθαρρύνει την εθνοκάθαρση 2.2 εκατομμυρίων ανθρώπων.
Γιατί δεν υπάρχει καμιά συζήτηση στην αμερικανική κυβέρνηση γιατί ξοδεύουμε δισεκατομμύρια ...

Γιατί δεν γίνεται καμιά συζήτηση στην Ευρώπη; Γιατί η γενοκτονία δεν απασχολεί την ελληνική κυβέρνηση; Πώς εννοεί την ειρήνη όταν ετοιμάζεται για πόλεμο και πώς ξεχωρίζει «καλούς» και «κακούς» πολέμους; Πώς αντιλαμβάνεται και πώς ενδυναμώνει διεθνείς σχέσεις και σχέσεις μεταξύ των λαών; Γιατί αυτές τις ίδιες μέρες διάλεξε, μαζί με τα παζάρια, τις επιδείξεις-παρελάσεις όπλων, μαχητικών αεροσκαφών, στρατιωτών;  Εμείς θα μείνουμε παρατηρητές; Θα ενδώσουμε στην απανθρωποποίηση; Το όραμα στις νέες γενιές θα λέγεται Ριβιέρα; Δεν πρέπει. Ο λόγος της Φωτεινής μας κινητοποιεί, να πάλι που ένα κίνημα ειρήνης και αλληλεγγύης είναι παραπάνω από απαραίτητο, ένα, όχι πολλά...

Η Γάζα απαντά μέσα από ιστορίες νέων Παλαιστίνιων συγγραφέων

 

[...] Ένα τσαλακωμένο λευκό χαρτί κι ένα μαύρο στιλό ήταν τα πρώτα πράγματα που αντίκρισα μόλις σηκώθηκα. Ήταν πάνω στο κατάμεστο γραφείο μου που βρισκόταν στην αριστερή πλευρά του κρεβατιού. Κάθισα στο γραφείο κρατώντας στο δεξί μου χέρι το χαρτί και στο αριστερό το στιλό. «Αυτή είναι μια καλή ευκαιρία να ξεπεράσεις τη θλίψη σου˙ αν αποτύχεις, ως συνήθως, θα συνεχίσεις να ζεις με τον αφόρητο πόνο και τις άγρυπνες νύχτες σου». Έτσι μου υπαγόρευαν το θολωμένο μου μυαλό και η πονεμένη μου καρδιά από τότε που έχασα τις περίφημες ικανότητές μου να εκφράζομαι με λέξεις, το μέσον που συνήθως με εκπροσωπούσε κάθε φορά που μου δινόταν η ευκαιρία να κρατήσω ένα στιλό και να γράψω. Αυτή τη νύχτα αποφάσισα να ακολουθήσω τα καλέσματα της ψυχής μου. Με καλούσαν ήρεμα και γαλήνια να γράψω να γράμμα στο αθώο παιδί που έχασα εκείνη τη νύχτα.
[...]
Άφησα το στιλό να πέσει κάτω, τα δάκρυα μου ανέβλυζαν άφθονα, το κεφάλι μου ακούμπησε βαριά πάνω στο τραπέζι και θρηνούσα. Δεν μπορούσα να σταματήσω να επαναλαμβάνω τη λέξη «μόνος», μολύνοντας τις σιωπή εκείνης της νύχτας. Δεν άκουγα τίποτα, παρά μόνο τη μητέρα μου να ψιθυρίζει: «Τη λυπάμαι», είπε. «Ακόμα θρηνεί. Εξακολουθεί να γράφει κάθε βράδυ, αλλά αυτοί που πεθαίνουν δεν επιστρέφουν ποτέ».

Εκείνη συνέχισε να ψιθυρίζει κι εγώ συνέχισα να θρηνώ: «Ζήσαμε μαζί και πέθανες μόνος».

Είναι απόσπασμα από το διήγημα «Μια φορά και μια αυγή» της Παλαιστίνιας Σαχντ Αγουαντάλαχ, που περιέχεται στο βιβλίο «Η Γάζα απαντά: Ιστορίες από τη Γάζα» (εκδόσεις Αλεξάνδρεια, 2024, σε μετάφραση Βικτωρίας Λέκκα). Η Σαχντ, αν ζει, είναι σήμερα περίπου 35 χρονών*, απόφοιτη του Τμήματος Αγγλικών του Ισλαμικού Πανεπιστημίου της Γάζας. Σημειώνω την υπόθεση «αν ζει», γιατί το βιβλίο κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το 2014 και ξανά φέτος μετά από 10 χρόνια.

Περιέχονται 23 διηγήματα, 23 μικρές ιστορίες γραμμένες από 15 νέους και νέες συγγραφείς της Παλαιστίνης, όπου μάλιστα οι 12 είναι γυναίκες. Η συγκέντρωση και επιμέλεια έγινε από τον ποιητή και καθηγητή συγκριτικής λογοτεχνίας Ρεφαάτ Αλαρίρ, ενεργό ακτιβιστή για τα δικαιώματα των Παλαιστινίων, που σκοτώθηκε πριν ένα χρόνο σε βομβαρδισμό από τους Ισραηλινούς (είχα γράψει εδώ: https://katerinatoraki.blogspot.com/2023/12/blog-post_19.html). Το βιβλίο είχε εκδοθεί στα αγγλικά το 2014 και ξανά το 2024, ενώ στα ελληνικά κυκλοφόρησε φέτος σε μετάφραση από τη Βικτωρία Λέκκα. Όλες οι ιστορίες κρίνονται τόσο για τη λογοτεχνική γραφή όσο και για τον τρόπο που αγγίζουν, μέσω της γραφής και μέσα από εικόνες της καθημερινότητας, το δράμα του παλαιστινιακού λαού εδώ και τόσες δεκαετίες, το δράμα δηλαδή των ίδιων αυτών των νέων ανθρώπων που τα όνειρά τους γίνονται στάχτη, που τους πνίγει η ανασφάλεια, η αβεβαιότητα, η απανθρωποποίηση που βλέπουν (και βλέπουμε) να κυριαρχεί στον σημερινό κόσμο. Ο θάνατος και οι μνήμες αποτελούν κεντρικά στοιχεία κάθε ιστορίας.

Ας μου επιτραπεί να παραθέσω άλλο ένα απόσπασμα από την ιστορία «Η χώρα του ποτέ» που έγραψε η 19χρονη (το 2013) φοιτήτρια Τασνίμ Χαμούντα:

 

[...] Το επόμενο πρωί εμφανίστηκε πάλι μετά από μια έκτακτη κλήση, καθώς άλλο ένα «αγοράκι» και μεταφερθεί στον θάλαμό της. Είναι οκτώ τώρα, σκέφτηκε στις εννέα το βράδυ έφτασε πάλι η ώρα της ένεσης. Μελανιασμένα χεράκια τεντώθηκαν. Μάτια μισόκλειστα καρφώθηκαν στο ταβάνι. Κι ένα τελευταίο κρεβάτι.

Όταν έφτασε σ' αυτόν -το βιβλίο αυτή τη φορά ανοιχτό πάνω στο στήθος του, το άτριχο κεφάλι του ακουμπισμένο στην άκρη του μαξιλαριού- ο μικρός δεν χαμογέλασε. Κάθισε σχεδόν άκαμπτη δίπλα του και σήκωσε το βιβλίο. Ήταν ο Πίτερ Παν, η ιστορία του αγοριού που δεν μεγαλώνει ποτέ και περνάει την αέναη παιδική του ηλικία στο μικρό νησί της Χώρας του Ποτέ, όπου ζουν τα ξεχασμένα αγόρια.

Έβαλε το βιβλίο πίσω στα μικρά, παγωμένα χεράκια του, και ευχήθηκε να είχε μπορέσει να τελειώσει την ιστορία. «Κοιμήσου, αγόρ... Πίτερ Παν», ψιθύρισε.

Στον πρόλογο της ελληνικής έκδοσης, ο Σαλάχ Αλ Μούσα, πρώην επιτετραμμένος της Παλαιστίνης στην Ελλάδα και συγγραφέας του βιβλίου «Μνήμες Παλαιστίνης» που κυκλοφόρησε από την Εφημερίδα των Συντακτών, παραθέτει απόσπασμα ποιήματος του Λόρκα στη μνήμη του Ρεφάτ Αλαρίρ

-----------------------------------------------------

* Στο τέλος του βιβλίου περιέχονται τα βιογραφικά σημειώματα των νεαρών Παλαιστίνιων συγγραφέων, όπου άλλα χρονολογούνται στο 2013 και άλλα στο 2024. Έτυχε τα αποσπάσματα που παραθέτω να αναφέρονται στα στοιχεία του 2013. Ποιος ξέρει ποια είναι η τύχη των νέων αυτών...