Ως συνέχεια της προηγούμενης ανάρτησης είδα το τελευταίο βιβλίο που μόλις διάβασα της Χανιώτισσας Μαρινέλλας Βλαχάκη ("Η τελευταία εργάσιμη", εκδ. Μετρονόμος, 2012). Πρόκειται για μια συλλογή σύντομων διηγημάτων, όπου θάλεγε κανείς πως η συγγραφέας ανακαλεί μνήμες από το παρελθόν και εικόνες από τα Χανιά προηγούμενων δεκαετιών (μπορεί και οποιασδήποτε άλλης μικρής πόλης, εμένα όμως μου φέρνει ίδιες εικόνες και ίδια συναισθήματα από τα Χανιά). Σαν να κοιτάζει παλιές φωτογραφίες και να διηγείται τις ιστορίες τους. Εικόνες οικογενειακές, εικόνες ανθρώπων στη φτώχεια μα στην αξιοπρέπεια, εικόνες από χρονιάρες μέρες (έχει ξαναγράψει για χρονιάρες μέρες σε προηγούμενη συλλογή διηγημάτων, οι χρονιάρες μέρες έχουν ν' αφήσουν πάντα στη μνήμη μας κάτι ξεχωριστό). Εικόνες μοναχικών ανθρώπων σαν της κυρίας Άννας που εξομολογείται τη ζωή της σ' ένα μικρό σπουργίτι:
"... Λαχταρούμε, βρε αδελφέ, να συναντηθούμε , να μοιραστούμε όνειρα, έγνοιες και χαρές.
Ευτύχησα να δημιουργήσω σχέσεις με ανθρώπους που αισθάνονται τυχεροί και μόνο που υπάρχω στη ζωή τους...
... Ξέρω μόνο πως ετούτη η εξομολόγηση δε γίνεται από άνθρωπο σε άνθρωπο, γιατί τότε η πίκρα περισσεύει, γίνεται δυνατή βροχή και στάζει ασταμάτητα από τις χαραμάδες της σκεπής..."
Σαν την ηλικιωμένη κυρία που της άρεσε να παρατηρεί τα κουμπιά, είχε μάθει μοδιστρική και είχε πάρει ψαλίδι από την κυρία Δήμητρα (όπως και η δική μου μάνα που είχε πάρει ψαλίδι και είχε μάθει μοδιστρική από την κυρία Ζαμπιώ στη Νέα Χώρα). Κι εδώ ιστορία με κουμπιά, όπως η τελευταία συλλογή του Σωτήρη Δημητρίου "Το κουμπί και το φόρεμα", η συλλογή "Κουμπότρυπες" της επίσης Χανιώτισσας Ευτυχίας Καλλιτεράκη και το μυθιστόρημα "Το χαμένο κουμπί" της Ιωάννας Καρατζαφέρη!
Και μια ιστορία από τη Σπιναλόγκα (να θυμίσω πως η Βλαχάκη, σαν ηθοποιός, έπαιξε στη Σειρά το Νησί, ήταν η γυναίκα του δημάρχου). Μ' εντυπωσίασε η ιστορία ο Καργιάτζουλας γιατί μου θύμισε λέξη που είχα ν' ακούσω πολλά χρόνια. Και τι είναι ο καργιάτζουλας που δεν την έχει κανένα λεξικό; Τον έχω στο μυαλό μου σαν ένα ζωύφιο τρομερό, ένα σκουλίκι (με δυο κεφάλια μου τον περιέγραψε η μάνα μου όταν τη ρώτησα), "έχεις καργιάτζουλα στην τσέπη" λένε για τον τσιγκούνη που δε βάζει το χέρι στην τσέπη, "έβγαλες καργιατζούλους από το καθισιό", λένε γι' αυτόν που όλο κάθεται και ... σκουλήκιασε.
Και σ' άλλα σημεία δίνει λέξεις από το τοπικό ιδίωμα, σαν το ... σφανταχτό στην Αναμνηστική φωτογραφία, που θα μπορούσε να 'ναι μέρος του αφιερώματος για τις παιδικές φωτογραφίες. Σφανταχτό λοιπόν, αυτό που ... σφαντάζει, που γυρνά σαν τ' αερικό, σαν το ... σφάνταγμα! "Θεός φυλάξοι... όπως το φοβόμουνα ... παλαβό είσαι κακορίζικο!" της είπε η θεία Σμαράγδη όταν είπε ότι δεν την 'άφηνε ο Βενιζέλος να κάνει κούνια. Αυτός που ... "στεκόταν ακόμα κουστουμαρισμένος, ατάραχος, πάντα στην ίδια θέση".
Το Πλύνε βάλε με τα ρούχα που άφηνε η θεία από την Αμερική μου θύμισε τη θεία μου τη Σοφία, κάθε καλοκαίρι που έρχονταν από τη Γερμανία μας έφερνε μια βαλίτσα ρούχα, κι έτσι το' χα παράπονο γιατί ποτέ μου μέχρι που μεγάλωσα για τα καλά δεν είχα φορέσει καινούριο ρούχο! Και βέβαια στο ίδιο λέει και νιώθω σαν να με αντιγράφει:
"Σας έλεγα λοιπόν πως μέρα με τη μέρα όλο και περισσότερο μοιάζω στη μητέρα μου και στη θεία Δήμητρα. Θυμάμαι και διηγούμαι, χαμογελώ και το πρόσωπό μου γίνεται πλισέ, όπως εκείνο το φόρεμα..."
Και σ' άλλα σημεία δίνει λέξεις από το τοπικό ιδίωμα, σαν το ... σφανταχτό στην Αναμνηστική φωτογραφία, που θα μπορούσε να 'ναι μέρος του αφιερώματος για τις παιδικές φωτογραφίες. Σφανταχτό λοιπόν, αυτό που ... σφαντάζει, που γυρνά σαν τ' αερικό, σαν το ... σφάνταγμα! "Θεός φυλάξοι... όπως το φοβόμουνα ... παλαβό είσαι κακορίζικο!" της είπε η θεία Σμαράγδη όταν είπε ότι δεν την 'άφηνε ο Βενιζέλος να κάνει κούνια. Αυτός που ... "στεκόταν ακόμα κουστουμαρισμένος, ατάραχος, πάντα στην ίδια θέση".
Το Πλύνε βάλε με τα ρούχα που άφηνε η θεία από την Αμερική μου θύμισε τη θεία μου τη Σοφία, κάθε καλοκαίρι που έρχονταν από τη Γερμανία μας έφερνε μια βαλίτσα ρούχα, κι έτσι το' χα παράπονο γιατί ποτέ μου μέχρι που μεγάλωσα για τα καλά δεν είχα φορέσει καινούριο ρούχο! Και βέβαια στο ίδιο λέει και νιώθω σαν να με αντιγράφει:
"Σας έλεγα λοιπόν πως μέρα με τη μέρα όλο και περισσότερο μοιάζω στη μητέρα μου και στη θεία Δήμητρα. Θυμάμαι και διηγούμαι, χαμογελώ και το πρόσωπό μου γίνεται πλισέ, όπως εκείνο το φόρεμα..."
Η Μαρινέλλα Βλαχάκη εκτός από συγγραφέας, είναι ποιήτρια, ηθοποιός, άνθρωπος του πολιτισμού για τα Χανιά. Έχει διασκευάσει και ανεβάσει καταπληκτικές παιδικές παραστάσεις γράφοντας η ίδια ή διασκευάζοντας παιδικά παραμύθια, από τα οποία έχω διαβάσει (και μόνο γι' αυτό ξεχωρίζω) τη "Μηλιά" του Εμμανουήλ Ροϊδη, το οποίο έχει εκδοθεί στα Χανιά από την Πολιτιστική Εταιρεία Κρήτης - Πυξίδα της Πόλης (εδώ για την παράσταση αρχές του χρόνου στην παιδική - εφηβική βιβλιοθήκη του Δήμου Χανίων). Ολόκληρο το αρχικό κείμενο του Ροϊδη έχει αναρτηθεί στο ιστολόγιο του Σαραντάκου εδώ.
Μου άρεσε επίσης όταν το είχα διαβάσει (στην πρώτη του έκδοση) το μυθιστόρημα Σιλάνς σιλβουπλέ, τόσο για τη θεματική του όσο και για το ιδιαίτερο στυλ γραψίματος που έχει (ξανακυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μετρονόμος). Νομίζω ετοιμάζεται για ταινία από τον Παπαδουλάκη. Μακάρι!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου