Διαβάσματα 2016

Γεώργιος Ιακωβίδης, Το κορίτσι που διαβάζει, 1882

Κάνοντας τον αναγνωστικό απολογισμό της χρονιάς, κατέγραψα βιβλία που διάβασα το 2016 (ή και ξαναδιάβασα για διάφορους λόγους, π.χ. με αφορμή το έτος Σαίξπηρ, την επίσκεψη Ομπάμα στην Αθήνα, την παρουσίαση βιβλίου για την ανάγνωση κτλ.). Η καταγραφή με βοηθά να ξαναθυμηθώ τι διάβασα και να αναστοχαστώ πάνω στα διαβάσματα αυτά, ξεφυλλίζοντας παράλληλα και τις χειρόγραφες σημειώσεις που κρατώ για κάθε βιβλίο.

Δεν ξέρω αν και πόσο είναι χρήσιμη η λίστα αυτή για τους άλλους. Ίσως το κάνω, ορμώμενη από τη δική μου διάθεση να παρακολουθώ σ' εφημερίδες και περιοδικά, αλλά και σε ιστολόγια και σε λέσχες ανάγνωσης κτλ., τα αφιερώματα για βιβλία (λίστες νέων εκδόσεων, ανάγνωσης, θεματικές και άλλες). Θα είχε πάντως ενδιαφέρον να άνοιγε συζήτηση είτε γενική σχετικά με τις λίστες βιβλίων ή ειδική για οποιοδήποτε από τα βιβλία που διάβασα. Για μερικά από αυτά έχω κάνει ολόκληρη ανάρτηση ή απλή αναφορά με αφορμή κάποιο θέμα που αναπτύσσω. Φυσικά, δεν διεκδικώ δάφνες φιλόλογου (δεν είμαι), ούτε κριτικού (δεν είμαι), μια απλή αναγνώστρια είμαι που επέλεξα να εξωτερικεύω και να δημοσιοποιώ κάποια πράγματα που είναι στο κεφάλι μου (συχνά πάντως αναρωτιέμαι αν ήταν και απαραίτητο, αλλά αυτή είναι μια άλλη κουβέντα, μάλλον ... φιλοσοφικοκοινωνικοϋπαρξιακής υφής).

Από τα βιβλία που διάβασα, παραπάνω από τα δύο τρίτα είναι δικά μου, αγορασμένα σε διάφορες περιόδους με το παλιότερο να είναι από το 1981, ενώ περίπου 20 βιβλία είχα δανειστεί από βιβλιοθήκες ή φίλους. Θα ήθελα να σημειώσω επίσης, και για να προλάβω τυχόν ... βιβλιοθηκονομικές παρατηρήσεις, ότι η λίστα που παραθέτω δεν ακολουθεί τους τυποποιημένους κανόνες μιας βιβλιογραφικής λίστας (σειρά: συγγραφέας-τίτλος-πληροφορίες έκδοσης, άρθρα στην αρχή του τίτλου εκτός αλφαβητικής κατάταξης, τίτλος σε πλάγια ή εντονότυπη γραφή) γιατί έκρινα ότι με τον τρόπο αυτό είναι πιο εύκολο να διατρέξει κανείς τους τίτλους που καταγράφονται (χωρίς να επιμένω ότι είναι και ο καλύτερος), αλλά και γιατί το όχι και τόσο καταπληκτικό τελικά πρόγραμμα που χρησιμοποιώ για την οργάνωση της προσωπικής μου βιβλιοθήκης δεν έχει πολλές δυνατότητες και θα έπρεπε να δουλέψω με το χέρι(!).

Franz Dvorak (1862–1927), Thoughtful Reader (Πηγή εδώ)

• Homo Americanus: Τα χαρακτηριστικά της αμερικανικής ιδιαιτερότητας, Γιώργος Χ. Παπασωτηρίου, Εκδόσεις Καστανιώτη, 2008.
• Trolls, Rolf Lidberg, Jan Lööf, Kari Engen (transl.), 1991.
• Αμέρικους, Lawrence Ferlinghetti, Οδός Πανός, 2008 (μτφρ. Ειρήνη Α. Βρης).
• Άμλετ, William Shakespeare, Επικαιρότητα, 1994 (μτφρ. Βασίλης Ρώτας).
• Άμλετ, Πρίγκηπας της Δανίας: Δράμα σε πέντε πράξεις και είκοσι σκηνές, William Shakespeare, Κέδρος, 1988 (μτφρ. Γιώργος Χειμωνάς).
• Αντιδάνεια: Ξένες λέξεις με ελληνική καταγωγή, Άννα Ιορδανίδου, Δημοσιογραφικός Οργανισμός Λαμπράκη, 2013.
• Αντίδωρο για τον Ανταίο Χρυσοστομίδη, Μικέλα Χαρτουλάρη (επιμ.), Άγρα, 2016.
• Άνω τελεία, Κική Δημουλά, Ίκαρος, 2016.
• Βγερού γλυκά φανού, Γιώργος Χατζόπουλος, Αιώρα, 2015.
• Γεώργιος Σαμαρτζής: από τις συλλογές της Κέρκυρας, Πινακοθήκη Δήμου Κέρκυρας, 2015.
• Γκιακ, Δημοσθένης Παπαμάρκος, Αντίποδες, 2014.
• Δεκατρείς τρόποι να κοιτάς ένα κοτσύφι και άλλα ποιήματα, Adagia: Θραύσματα ποιητικής, Wallace Stevens, Άγρα, 2007 (μτφρ. Χάρης Βλαβιανός).
• Η αναγκαιότητα της ανάγνωσης, Νίκος Σιδέρης, Σιδέρη Μιχάλη, 2016.
• Η γενιά του 1880, Τάκης Καρβέλης, Σαββάλας, 2003.
• Η γιασεμιά και τ' αστεράκια, Ευδοκία Σκορδαλά – Κακατσάκη, Κόκκινη Κλωστή Δεμένη, 2016.
• Η κρητική διάλεκτος: Ιστορία - εξέλιξη και νεώτερη μορφή της στο γραπτό και προφορικό λόγο. Συνημμένη βιβλιογραφία, Κοντοσόπουλος Νικόλαος Γ., Βιβλιοεπιλογή, 2015.
• Η λήθη: Ψιχία δοκιμίου, Georges Banu, Εκδόσεις Καστανιώτη, 2013 (μτφρ. Δημήτρης Κοσμίδης, Δηώ Καγγελάρη).
• Η μνήμη μισοφέγγαρο, Τάκης Καρβέλης, Γνώση, 1983.
• Η νεοκρητική λογοτεχνική σχολή, Αντώνης Κ Σανουδάκης, Κνωσός, 1978.
• Η πρώτη φλέβα, Γιάννης Μακριδάκης, Βιβλιοπωλείον της Εστίας, 2016.
• Η τέχνη της ανάγνωσης: προσέγγιση και αποδοχή του κειμένου, Το Δέντρο, 2005.
• Ισλαμικές αδελφότητες στην τουρκοκρατούμενη Κρήτη, Χρήστος Π Φραδέλλος, CaptainBook.gr, 2015.
• Ισλανδικές σάγκες, Εκδόσεις Καστανιώτη, 1989 (μτφρ. Σωκράτης Λ. Σκαρτσής).
• Ιστορία ευνούχου, Μάνος Κοντολέων, Εκδόσεις Πατάκη, 2000.
• Ιστορία της ελληνικής γλώσσας, Νικόλαος Π. Ανδριώτης, Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών. Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη, 2005.
• Ιστορία του γερασμένου παιδιού, Jenny Erpenbeck, Ίνδικτος, 2004 (μτφρ. Αλέξανδρος Κυπριώτης).
• Καρυότυπος, Άκης Παπαντώνης, Κίχλη, 2014.
• Κατεβαίνει ο Καμουζάς στους φούρνους, Μαριλένα Παπαϊωάννου, Βιβλιοπωλείον της Εστίας, 2016.
• Κέρκυρα, Νινέττα Χ Λάσκαρι, Ποταμός, 2016.
• Λόγιοι και δημοτικισμός, Εμμανουήλ Κριαράς, Εκδοτική Αθηνών, 1987.
• Μετάφαση, Τάκης Καρβέλης, Κείμενα, 1972.
• Μικρό ερμηνευτικό λεξικό της ξύλινης γλώσσας, Αριστείδης Γ Ρωμανός, Ποταμός, 2010.
• Μίλα μου για γλώσσα, Φοίβος Παναγιωτίδης, Πανεπιστημιακές εκδόσεις Κρήτης, 2013.
• Μόνο ο αέρας ακουγόταν, Ευγενία Μπογιάνου, Μεταίχμιο, 2016.
• Μουτζουρωτής χαρτιών, Μαρινέλλα Βλαχάκη, Βιολέττα, 2013.
• Νανουρίσματα, ταχταρίσματα, παιχνιδάκια: ανθολόγημα με σημειώσεις Φανής Σαρεγιάννη, Νεοελληνική Βιβλιοθήκη , 1953.
• Νεκροταφείο πιάνων, Jose Luis Peixoto, Ελληνικά Γράμματα, 2009 (μτφρ. Αθηνά Ψυλλιά).
• Ο αχός της εποχής, Julian Barnes, Μεταίχμιο, 2016 (μτφρ. Θωμάς Σκάσσης).
• Ο Κρητικός τραγουδιστής, Παντελής Π Βαβουλές, Ιστορική Λαογραφική και Αρχαιολογική Εταιρεία Κρήτης, 2003.
• Ο λαγός με τα κεχριμπαρένια μάτια, Edmund Arthur Lowndes de Waal, Gema, 2013 (μτφρ. Τίλλα Μπαλλή).
• Ο μικρός ναυτίλος, Οδυσσέας Ελύτης, Ίκαρος, 1992.
• Ο πατέρας, August Strindberg, Δωδώνη, 1985 (μτφρ. Ανδρέας Μαραγκός).
• Ο ποιητής Μανόλης Αναγνωστάκης και η μεταπολεμική αριστερή διανόηση, Εκδόσεις διαπολιτισμός-Μελέτες, 2016.
• Ο Σαίξπηρ πάλι: Επιφυλλίδες στην εφημερίδα Το Βήμα, 1948-1964, Διονύσης Καψάλης (επιμ.), Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, 2014 (φυλλάδιο Αντί ευχών).
• Ο Τράικο: αφήγημα, Βικτωρία Θεοδώρου, Κέδρος, 1982.
• Οι απροσανατόλιστοι, Amin Maalouf, Εκδόσεις Πατάκη, 2015 (μτφρ. Νίκη Καρακίτσου - Dougé, Μαρία Κασαμπαλόγλου – Ρομπλέν).
• Οι δώδεκα, Aleksandr Aleksandrovich Blok, Σταύρος Ζουμπουλάκης (επιμ.), Βικελαία Δημοτική Βιβλιοθήκη, 1997 (μτφρ. Πέτρος Κολακλίδης).
• Παραμύθια από την Κρήτη, Αγλαΐα Κυρμιζάκη, Νόβολι, 2011.
• Περιπέτειες του βιβλίου στην Ελλάδα 1880-1940, Αγγελική Πασσιά, Εθνικό Κέντρο Βιβλίου, 1998.
• Ποιήματα, Edward Estlin Cummings, Ηριδανός, 2007 (μτφρ. Γιάννης Λειβαδάς).
• Πορτοκαλί παραμύθια, Θούλη Στάικου, Εύμαρος, 2015.
• Ριπ Βαν Ουίνκλ. Ο μύθος της κοιμισμένης κοιλάδας, Washington Irving, Στοχαστής, 1982 (μτφρ. Θάνος Σακκέτας).
• Σαν ένα μυθιστόρημα, Daniel Pennac. Εκδόσεις Καστανιώτη, 1999 (μτφρ. Ρένα Χατχούτ).
• Σε ποιον ανήκει η Κέρκυρα;, Ευγένιος Αρανίτσης, Νεφέλη, 1999.
• Συνοπτική ιστορία της Κέρκυρας, Ανδρέας Μ. Ιδρωμένος, Απόστροφος, 1999.
• Τέσσαρα διηγήματα, Anton Pavlovich Chekhov, Δόμος, 2002 (μτφρ. Αλ. Παπαδιαμάντης).
• Τέτοια ζωή!...: διήγημα, Εμμανουήλ Κριαράς, Γιώργος Πιτσιτάκης (επιμ.), Χανιώτικα Νέα, 2015.
• Τίποτα δεν χαρίζεται, Μάρω Δούκα, Εκδόσεις Πατάκη, 2016.
• Το βιβλίο των βιβλίων, Κυριάκος Ντελόπουλος, Σοφία Ζαραμπούκα (εικ.), Κέδρος, 1981.
• Το καντήλι της Ουμ Χασίμ, Γιάχια Χάκι, Μαΐστρος, 2015 (μτφρ. Ελένη Καπετανάκη).
• Το λογοτεχνικό Ηράκλειο του μεσοπολέμου: Κείμενα, έντυπα, δημιουργοί, Αντώνης Καρτσάκης, Βικελαία Δημοτική Βιβλιοθήκη, 2014.
• Το μέγα ύδωρ, Emily Dickinson, Άγρα, 2004 (μτφρ. Διονύσης Καψάλης.).
• Το μυθιστόρημα του δον Σανδάλιο, σκακιστή, Miguel de Unamuno, Άγρα, 2015 (μτφρ. Αχιλλέας Κυριακίδης).
• Το παγοδρόμιο, Roberto Bolaño, Άγρα, 2016 (μτφρ. Κρίτων Ηλιόπουλος).
• Το ταξίδι στην Ελλάδα, Δημήτρης Νόλλας, Ίκαρος, 2013.
• Το τραγούδι του εαυτού μου, Walt Whitman, Ηριδανός, 2006 (μτφρ. Ζωή Ν. Νικολοπούλου).
• Τραγουδώντας τον εθνικό ύμνο: Γλώσσα, πολιτική και το δικαίωμα του ανήκειν, Judith Butler, Gayatri-Chakravorty Spivak, Τόπος, 2015 (μτφρ. Μίνα Καραβαντά).
• Χανιά 1898-2008: Ύπατοι αρμοστές, γενικοί Διοικητές, Νομάρχες, Αντώνης Μυρ. Βαρουχάκης, Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Χανίων, 2009.
• Χτίζω λέξεις: Πώς σχηματίζονται οι νεοελληνικές λέξεις, Άννα Ιορδανίδου, Κοντύλι, 2010.
• Ψηλαφίζοντας το γραπτό και προφορικό λόγο στην Ανατολική Κρήτη: Πρακτικά 1ης μέρας του συνεδρίου "Η λαϊκή ποίηση και η λογοτεχνία στην Ανατολική Κρήτη", Σητεία (31/7/2015), Δήμος Σητείας, 2015.
• Ψυχολογία του αναγνώστη, ψυχολογία της ανάγνωσης, Μαρία Γρ. Καζάζη, Έλλην, 2003.