Για την Έλλη Αλεξίου - μια προσωπική μαρτυρία

Με αφορμή την παρουσίαση στο ιστολόγιο  Γυρίζω σελίδα  βιβλίων και βιογραφικών στοιχείων για την  Έλλη Αλεξίου, θυμήθηκα τη γνωριμία μου μαζί της κάπου στα μέσα της δεκαετίας του '70.

Ήταν λίγο μετά το θάνατο του Κώστα Βάρναλη (πέθανε το Δεκέμβρη του 1974, θυμάμαι την κοσμοσυρροή στην κηδεία του, τα τραγούδια) και στο Πολιτιστικό του ΕΜΠ του οποίου ήμουν από τα ιδρυτικά μέλη τότε μετά τη μεταπολίτευση, προγραμματίσαμε εκδήλωση στη μνήμη του. Κύριος ομιλητής θα ήταν ο Ασημάκης Πανσέληνος (ένας γλυκύτατος άνθρωπος, είχα πάει στο σπίτι του κάπου στην Κηφισιά να τον καλέσω, μου είχε χαρίσει κι ένα βιβλίο του με ποιήματα), ενώ είχαμε καλέσει επίσης την Έλλη Αλεξίου και το Βασίλη Ρώτα (δεν θυμάμαι ποιους άλλους, δυστυχώς). 

Είχα αναλάβει να πάω στο σπίτι της Αλεξίου να την φέρω στο Πολυτεχνείο εκείνη τη μέρα, έμενε κάπου Αλεξάνδρας (επίσης δεν θυμάμαι πού ακριβώς...). Όταν πήγα λοιπόν, βρήκα μια πολύ κομψή κυρία μεγάλης ηλικίας, γιαγιά, γεματούλα, με κότσο στα μαλλιά που τα είχε πιάσει με ένα επίσης κομψό κοκαλάκι και... φόραγε πλουμιστό πασουμάκι με τακούνι και χωρίς φτέρνα παρακαλώ! 

Για μένα, τότε που οι φοιτήτριες φοράγαμε φαρδιές φούστες "τσιγγάνικες" (μάλιστα  για... χρώμα  προτιμούσα το μωβ σικλαμέν λόγω... γυναικείου κινήματος), κρατούσαμε ταγάρι και αφήναμε τα μαλλιά ατημέλητα μακριά, ήταν η μεγάλη έκπληξη, η απομυθοποίηση του αριστερού "καλόγερου". Μου έδωσε να κρατώ ένα σακουλάκι κουλουράκια να τα δώσω, μου είπε, στο Ρώτα. Και του τα έδωσα. Ήταν ο πιο παππούς. Καθόταν ήσυχα στην καρέκλα του του, τον θυμάμαι σα μια σταλιά. Έχω πάντα την εικόνα του παππού που λέει παραμύθια και ήταν ωραίος παραμυθάς ...

Το σύντομο βιογραφικό που έδωσε χειρόγραφο στις 5/2/1977.
Πηγή:  Αρχείο ΕΛΙΑ, το βρήκα στη σχετική σελίδα του ΕΚΕΒΙ)

Πλήρες βιογραφικό για την Έλλη Αλεξίου βρίσκονται στο ΕΛΙΑ. Στο σύντομο χειρόγραφο σημείωμα που έδωσε στις 5 Φεβρουαρίου 1977 στο Μάνο (προφανώς Μάνο Χαριτάτο, ιδρυτή και ψυχή του ΕΛΙΑ), καταλήγει:

"... Επειδή είμαι 82 χρονώ, για να σου εξιστορούσα αγαπητέ μου Μάνο, τη ζωή μου, θα χρειαζόμουν ένα κατάστιχο κι ούτε θα 'φτανε. Και προς τι ο τόσος μόχθος.

Με την αγάπη μου πάντα

Έλλη Αλεξίου"

Με την αγάπη μας στη γυναίκα Έλλη Αλεξίου!

Για τη σημερινή μέρα
24 Ιουλίου 1974  Κάτω η χούντα!

Ένα εισιτήριο για την ανατολή παρακαλώ ...

Οι μέρες, οι μήνες και τα χρόνια δύσκολα,

"... Ω διάολε!... Ολα να 'χουν χαθεί και να 'χουν πάει
κι οι ανθρώποι δραπετεύσει από τους τόπους,
κι αυτό το πλοίο να τραβάει και να τραβάει,
χωρίς μηχανικούς, χωρίς ανθρώπους...

Και χωρίς φώτα. Ακυβέρνητο. Και όλο
να χλιμιτράει στο χάος. Κι ως θα κλαίω,
-κι όλο να ψάχνομαι, να ψάχνομαι στο μώλο
κι όλο για κείνο το εισιτήριο να λέω..."

(από το «Εισιτήριο»  του Γιάννη Σκαρίμπα)

Ένα εισιτήριο παρακαλώ για την ανατολή, για την ελπίδα!

"... άπλωσε το χέρι,
κυρά εσύ των σπόρων που είναι μέρες,
η μέρα υψούται στ' άπειρο, βλασταίνει,
θνητή γεννιέται κι όμως δεν πεθαίνει,
κάθε μια μέρα είναι και γέννα, κάθε
ανατολή, σαν ανατέλλουμε όλοι
και ο ήλιος ανατέλλει με ήλιου πρόσωπο
κι ο γείτονας κι αυτός με το δικό του
το πρόσωπο, που είναι το πρόσωπο όλων, ..."

(από την «Ηλιόπετρα» του Οκτάβιο Πάζ, σε μετάφραση Κώστα Κουτσουρέλη, εκδ. Μαίστρος 2007)

Μασσαλία, το λιμάνι της Μεσογείου

Patron, un pastis!

Ένα ούζο παρακαλώ, ακούγεται να λέει πολύ συχνά ο Φάμπιο Μοντάλ, ο κεντρικός ήρωας του Ζαν-Κλωντ Ιζζό στο βιβλίο του Soléa (εκδ. Πόλις, 2000), όταν επισκέπτεται το μπαρ του φίλου του Φονφόν. Δίνει μια ευκαιρία στο μεταφραστή Ριχάρδο Σωμερίτη να υμνήσει το συγγραφέα και την πόλη του τη Μασσαλία για να καταλήξει:

"Σκεφτόμουνα τον Πειραιά: θα βρει άραγε ποτέ τον Ιζζό του, κάποιον σημαντικό δικό του άνθρωπο, που να τον απαλλάξει από την κατάθλιψη των υπέργηρων πια και τόσο παρεξηγημένων πάλαι ποτέ "παιδιών" του; Μα και η Αθήνα;"

Και αμέσως μου ήρθε στο νου ο Κωνσταντίνος Βολανάκης, όχι συγγραφέας, αλλά ζωγράφος, ο θαλασσογράφος μας. Γιατί όχι;

Κωνσταντίνος Βολανάκης, Πειραιάς

Το Soléa είναι ένα νουάρ μυθιστόρημα (μέρος σχετικής τριλογίας) που αφηγείται τη ζωή στο λιμάνι της μεσογειακής πόλης, με το οργανωμένο έγκλημα, τη μαφία, τη συνεργασία με τα κέντρα εξουσίας, τη φτώχεια, τους παράνομους μετανάστες που φτάνουν στην πόλη, όπως μετανάστης ήταν κι ο ίδιος ο συγγραφέας. Με κινηματογραφικό τρόπο περιγράφει τις περιπέτειες των ηρώων του, στο τέλος σου κόβεται η ανάσα με τους διαδοχικούς φόνους που συμβαίνουν. Είναι φανερό ότι χρησιμοποιεί πραγματικά ντοκουμέντα για να στηρίξει τις αφηγήσεις του για το ρόλο και τις σχέσεις της μαφίας με τα οικονομικά και πολιτικά κέντρα της πόλης. Πολύ ανθρώπινος αλλά συνάμα και πολύ πολιτικός όταν περιγράφει με τον τρόπο του τη μοίρα των ανθρώπων της:

"...Θα πληρώσουμε όλοι μας πολύ ακριβά αυτή τη νέα μορφή που προσλαμβάνει ο κόσμος. Όλοι μας, δηλαδή όσοι δεν έχουν πια δουλειά, όσοι βρίσκονται στο κατώφλι της μιζέριας και μαζί τους όλοι αυτοί οι πιτσιρικάδες που ζουν στις υποβαθμισμένες γειτονιές της βόρειας Μασσαλίας, σ' όλες τις λαϊκές συνοικίες, και που τους βλέπουμε να περιφέρονται άσκοπα στην πόλη..." (σελ. 80)

Πολύ ταιριαστό το κομμάτι Soléa του Miles Davis απ' όπου και ο τίτλος του βιβλίου.

Ο Μοντάλ ήταν Αλγερινής καταγωγής όπως τόσοι και τόσοι στη Μασσαλία, όπως ήταν και ο Πάκο Μαρτίνεθ, ο ήρωας ενός άλλου νουάρ μυθιστορήματος για τη Μασσαλία, την "Κόκκινη Μασσαλία" του Μορίς Ατιά, μέρος τριλογίας επίσης (εκδ. Πόλις, 2009, μτφρ. Ρίτα Κολαϊτη).

Η ιστορία εκτυλίσσεται τους πρώτους μήνες του 1968, λίγο πριν και λίγο μετά το Μάη, με ήρωες ανθρώπους του υποκόσμου, αλλά και μέλη αριστερίστικων οργανώσεων όλων των αποχρώσεων και με συνεχή εμπλοκή του κράτους στις συναλλαγές. Πολλή ομοιότητα με το προηγούμενο βιβλίο, μια σειρά θάνατοι, πολλά πρόσωπα, πλοκή, πολιτική ανάλυση και ο ρόλος της SAC, των γκωλικών, των Αρμένιων κτλ.

Αξίζει να ακούσει κανείς τον ίδιο το γαλλοαλγερινό συγγραφέα όπως τα είπε στους Ανταίο Χρυσοστομίδη και Μικέλα Χαρτουλάρη για την εκπομπή Οι Κεραίες της εποχής μας.

Λες και η Μασσαλία είναι αυτά που περιγράφουν οι δύο συγγραφείς. Μα μήπως είναι; 

Πάντως, η Μασσαλία έχει κι ελληνικό παρελθόν, στέκομαι μόνο στον Πυθέα, τον ταξιδευτή, σπουδαίο γεωγράφο πριν από τον Ερατοσθένη, για τον οποίο γράφει ο Βενιαμίν Φάρρινγκτον (Η επιστήμη στην αρχαία Ελλάδα, εκδ. Κάλβος, 1969):

"...Όταν οι Καρχηδόνιοι - που φυσιολογικά έλεγχαν την δυτική άκρη της Μεσογείου - ρίχτηκαν σ' ένα αγώνα ζωής και θανάτου με τους Έλληνες της Σικελίας, ο Έλληνας ναυτικός από τη Μασσαλία, ο ποντοπόρος Πυθέας, πέρασε τις Ηράκλειες στήλες και κατευθύνθηκε προς το Κόρνουωλ για να διερευνήσει τις δυνατότητες του εμπορίου σε κασσίτερο. Το ταξίδι του πιθανόν τον οδήγησε πιο μακριά, ίσαμε τη Νορβηγία και τη Βαλτική. Εκείνος αξιοποίησε αυτή την ευκαιρία για να κάνει μια σειρά από εκτιμήσεις για πολλά γεωγραφικά μήκη. Δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία πως οι ανακαλύψεις του επηρέασαν τη γεωγραφική επιστήμη του Ερατοσθένη..."

Στη Μασσαλία μας ταξίδεψε και η μουσική εκπομπή από τη σειρά Μεσόγειος με τον Κωστή Μαραβέγια.  Και ήταν τόσο ωραίο εκείνο το ταξίδι. Και οι άνθρωποι το είπαν: η Μασσαλία είναι το λιμάνι, οι άνθρωποί της είναι άνθρωποι του λιμανιού.

Μήπως χρειαζόμαστε λοιπόν τώρα κι ένα πραγματικό ταξίδι για τη Μασσαλία. Για ένα ούζο ή για μια ρακή παρακαλώ!

Patron, un pastis!

Το περιοδικό "Βιβλιοθήκες και Πληροφόρηση" στα πρώτα του βήματα

 

Η φωτογραφία στο πρώτο τεύχος του περιοδικού, Ιούλιος 1984, από την ημερίδα ΤΕΕ - ΕΕΒ με τίτλο "Η πληροφορική στην πληροφόρηση: Βιβλιοθήκες και Υπηρεσίες Τεκμηρίωσης στην Ελλάδα". Διακρίνονται, ανάμεσα στους άλλους,  η Άννα Σολωμού, Προϊσταμένη τότε της Μονάδας Τεκμηρίωσης και Πληροφόρησης ΤΕΕ και ο Βαγγέλης Μπούμπουκας, Διευθυντής του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης

Συνεχίζοντας το ξεφύλλισμα των πρώτων τευχών του περιοδικού "Βιβλιοθήκες και Πληροφόρηση", και με την ευκαιρία των μεθαυριανών εκλογών στην Ένωση Βιβλιοθηκονόμων, θα θυμηθώ τις εκλογές που έγιναν στις 26 Απριλίου 1985.

Μέχρι τότε,   η σύνθεση του Δ.Σ. ήταν η εξής:

Φέσσα Ρωξάνη, πρόεδρος

Ζαχιώτη Νίκη, γραμματέας

Χατζοπούλου Κατερίνα, αντιπρόεδρος

Γεροστάθη Σταυρούλα, ταμίας

Άνθη Έλλη, ειδ. γραμματέας

Βασιλάκου Έμμη, μέλος

Θανοπούλου Κατερίνα, μέλος

Μορελέλη Μερσίνη, μέλος

Σκανδάλη Νίνα, μέλος

Κάλτσας Γιάννης, αντιπρόσωπος επαρχίας

Παντελιά Γεωργία, αντιπρόσωπος επαρχίας

Χριστοδούλου Βασιλική-Στυλιανή, αντιπρόσωπος επαρχίας

Το νέο Διοικητικό Συμβούλιο είχε την παρακάτω σύνθεση:

Ζαχιώτη Νίκη, πρόεδρος

Χατζοπούλου Κατερίνα, γραμματέας

Μακροθύμιου Ελένη, αντιπρόεδρος

Κορρές Νικόλαος, ταμίας

Κάλτσας Γιάννης, ειδ. γραμματέας

Καρακώστας Δημήτρης, μέλος

Καυγά Γλυκερία μέλος

Ξεροβάσιλας Παναγιώτης, μέλος

Σκανδάλη Νίνα, μέλος

Γκόβελα Ντίνα, αντιπρόσωπος Στερεάς Ελλάδας

Λύρα Μαρία, αντιπρόσωπος Πελοποννήσου

Μητράγκας Γιώργος, αντιπρόσωπος Β. Ελλάδας

Οι άξονες πάνω στους οποίους έκρινε το νέο Δ.Σ. ότι θα  έπρεπε να κινηθεί ήταν η επαγγελματική αποκατάσταση των βιβλιοθηκονόμων, η αποτελεσματική λειτουργία των βιβλιοθηκών μέσω σωστής νομοθεσίας και η πλήρης αναγνώριση της Ένωσης ως επίσημου φορέα του κλάδου. Με βάση τους άξονες αυτούς, έθεσε τους παρακάτω στόχους, οι οποίοι παρουσιάζονται αναλυτικά στο τεύχος 4 (Σεπτέμβριος 1985):

• Νομοθεσία - Εθνικό Δίκτυο Βιβλιοθηκών
• Επιμόρφωση - Σεμινάρια
• Μετάφραση - Έκδοση Dewey
• Μεταφορά Βιβλιοθηκών από ΥΠΕΕ σε Υπ. Παιδείας
• Σχολικές Βιβλιοθήκες

Ήδη, στο τεύχος Μαρτίου 1986 δημοσιεύονται οι δραστηριότητες της Ένωσης με σημαντικά χαρακτηριστικά την παρουσίαση συγκεκριμένων θέσεων και ενεργειών του Δ.Σ. και την πλούσια συμμετοχή των μελών στις Επιτροπές της Ένωσης.
 
Θα είχε πολύ ενδιαφέρον να έκανε κανείς μια έρευνα διαδρομών για τα ζητήματα που έθετε το Δ.Σ. από τότε μέχρι και σήμερα. Τι έγινε από τότε, τι έμεινε στη μέση, ποια αναμένονται ακόμη μετά από σχεδόν 30 χρόνια.

Αντιγράφω από το πρόγραμμα του 1986:

"... Οι μεμονωμένες ενέργειες  που γίνονται όλο και πιο συχνά σήμερα για τη μηχανοργάνωση των βιβλιοθηκών, κυρίως στο χώρο των Πανεπιστημίων, χωρίς καμιά πρόβλεψη και ως προς την συμβατότητα των συστημάτων και ως προς την τεχνική επεξεργασία  του υλικού, εντείνουν τα ήδη υπάρχοντα προβλήματα διαιωνίζοντας τις κακές καταστάσεις. Πιστεύουμε πως μια επιτροπή πρέπει ειδικά και άμεσα να ασχοληθεί με το θέμα..."

Βλέπε και: Βιβλιοθήκες, πληροφόρηση και λογοκρισία: μια συζήτηση πριν από 27 χρόνια!

Η Μουσική μέσα μας

Η γιαγιά μου γύρω στο 1974 με την κιθάρα μου, τότε που προσπαθούσα να μάθω με δασκάλα την κυρία Βόλακα στο Ωδείο Χανίων. Δυστυχώς, κράτησαν λίγο τα μαθήματα. Πολύ λιγότερο κράτησαν τα μαθήματα και για τον αδελφό μου, που επίσης ήθελα (εγώ) να μάθει κιθάρα (και εκείνος!)

Ti

Παριζιάνικη Λατέρνα στη Μονμάρτη, Μάιος 2010 και η συμπαθητική κυρία, απαράλλαχτη Εντίθ Πιαφ, μας έκανε να λικνιζόμαστε στις αξέχαστε μελωδίες του Padam Padam... , του  la vie en rose... , του je ne regrette rien... , του  les amants de paris...

Όμορφος που είναι ο κόσμος της μουσικής!

Καλή ψήφο λοιπόν, σε καλή μεριά και ... "μη φοβάσαι που φοβάσαι..."

Άιντε μη φοβάσαι που φοβάσαι

φίλος με τον πόνο να' σαι

πάντα έχει η ζωή

κάτι πιο βαθύ να πει

και ο φόβος και ο πόνος

είναι δυο σοφοί.

Έτσι τραγούδησε μουσικά το "σοφό" φόβο ο Νίκος Ξυδάκης με τα λόγια του Μανώλη Ρασούλη. Ο φόβος είναι η λέξη που κυριαρχεί σε αυτές τις εκλογές και για πραγματικούς λόγους (αν και προσωπικά δεν θα χρησιμοποιούσα αυτή τη λέξη, θα έλεγα προβληματίζομαι, νοιάζομαι, ενώ αντίθετα αυτό που φοβάμαι είναι το σκοτάδι, αλήθεια λέω) και γιατί καλλιεργείται (από αυτούς που όχι μόνο δεν φοβούνται το σκοτάδι, έτσι φαίνεται, αλλά θαμπώνουν από το φως της μέρας, τον ήλιο, την αλήθεια, τη διαφάνεια ...).

Ξανάγραψα για το φόβο, για το φόβο εκείνο που θα κάνω κάτι άλλο, όπως τραγούδησαν οι Στέρεο Νόβα. Θυμήθηκα το τραγούδι του Ρασούλη (εκείνου του τόσο σοφού ανθρώπου) από το άρθρο του Γιώργου Κοκκινάκου στην Πυξίδα (εφημερίδα και ιστολόγιο από τα Χανιά) με τον τίτλο "Μπροστά στην κάλπη". Κι επειδή μου αρέσουν τα κείμενα του Γιώργου, αντιγράφω εδώ ένα απόσπασμα:

"... Ένας ΣΥΡΙΖΑ πρώτο κόμμα μπορεί να κάνει τη διαφορά και στην Ευρώπη. Μπορεί να ανοίξει την ατζέντα όσο και αν φαίνεται δύσκολο. Ταυτίζουν τελείως προβοκατόρικα τις πολιτικές του ΣΥΡΙΖΑ με την επιστροφή στη δραχμή, αγνοώντας τον βαθύ ευρωπαϊκό του προσανατολισμό εδώ και πολλά χρόνια. Και αν ακόμα υπήρχε κάποιος κίνδυνος για έξοδο από την Ε.Ε και το ευρώ, με τις πολιτικές της αριστεράς, ίσα-ίσα τα κόμματα του μνημονίου δεν θα έπρεπε να επισείουν αυτόν τον κίνδυνο, αλλά θα έπρεπε να είναι ταγμένα με την φωνή της επαναδιαπραγμάτευσης. Για το συμφέρον της Ελλάδας.

Μετά τις εκλογές όμως η ατζέντα άλλαξε ήδη. Η μισή Ευρώπη συζητά για την κρίση της Ελλάδας. Ένα μικρό κόμμα άλλαξε τα δεδομένα. Γιατί η πολιτική και η ιστορία προχωρεί με ασυνέχειες. Στην πολιτική δεν ισχύει η πρακτική αριθμητική.

Αυτό δεν σημαίνει ότι οι Έλληνες δεν πρέπει να αλλάξουμε συμπεριφορές, μοντέλο ζωής και κοσμοείδωλο. Η κοινωνία μας αλλά και η κρατική μας οργάνωση πρέπει να αλλάξει. Αλλά αυτό είναι άλλο θέμα. Ο Τσίπρας έχει τα νιάτα, έχει την ορμή, έχει την δύναμη να τολμήσει. Έχει ακόμα αν θέλετε «άγνοια κινδύνου» να εκφράσει τους φτωχούς ανθρώπους, τους παρίες της κοινωνίας αλλά και τα μεσαία στρώματα που προλεταριοποιούνται. Αν τους εκφράσει αυθεντικά, αν στη φωνή του αναγνωρίσουν την φωνή τους μόνο τότε θα τον εμπιστευθούν.

Μη φοβάσαι που φοβάσαι λοιπόν……."

Βιβλιοθήκες, πληροφόρηση και λογοκρισία: μια συζήτηση πριν από 27 χρόνια!

Το πρώτο τεύχος του περιοδικού "Βιβλιοθήκες και Πληροφόρηση" κυκλοοφόρησε τον Ιούλιο 1984. Συντακτική Επιτροπή ήταν: Γατσούλη Μαρία, Ζαφείρα Αγγελική, Καλογεράκη Ελένη, Καυγά Γλυκερία, Κράους Αλέξης, Πολυδώρου Ιωάννα, Σταυρόπουλος Νίκος, Τοράκη Κατερίνα, Τσομή Ζέφη και Χατζοπούλου Κατερίνα.

Πώς μου ήρθε τώρα και πήγα 27 χρόνια πίσω. Έχοντας την έγνοια για όσα συμβαίνουν στον τόπο μας τον τελευταίο καιρό και για την παρουσία και δράση αντιδημοκρατικών, φασιστικών ομάδων, σπέρνοντας το φόβο και την ανασφάλεια στους πολίτες, και με αφορμή τον προβληματισμό αν πρέπει ή όχι να δίνεται βήμα μέσα από τα ΜΜΕ στις ομάδες αυτές εξαιτίας της κοινοβουλευτικής τους δύναμης,  θυμήθηκα μια συζήτηση που είχε γίνει μέσα από το περιοδικό της Ένωσης Ελλήνων Βιβλιοθηκαρίων (όπως ήταν τότε η ονομασία της σημερινής Ένωσης Ελλήνων Βιβλιοθηκoνόμων και Επιστημόνων Πληροφόρησης) στα μέσα της δεκαετίας του '80. Και ανέσυρα τα τεκμήρια που έχω από τα χρόνια εκείνα.

Είχε δημοσιευτεί τότε ένα σχόλιο στη στήλη Μικρά-μικρά... του περιοδικού της Ένωσης "Βιβλιοθήκες και Πληροφόρηση" (τ. 3, Μάρτης 1985, σελ. 11) με αφορμή τη συζήτηση σε συνεδρίαση δημοτικού συμβουλίου αν έπρεπε ή όχι να απομακρυνθεί το "Πιστεύω" του Παπαδόπουλου από τη Βιβλιοθήκη του Δήμου εκείνου. Το σχόλιο τελείωνε ως εξής: "Εμείς που πιστεύουμε στον κοινωνικό και πολιτιστικό ρόλο των βιβλιοθηκών, έχουμε χρέος να απαλλάξουμε τους χώρους που δουλεύουμε από έντυπα αντικοινωνικά, αντεθνικά και σκοταδιστικά που θυμίζουν μαύρες εποχές στην ιστορία του λαού μας".

Αντίγραφο της επιστολής του μέλους της ΕΕΒ ως απάντηση στο σχολιαστή του τεύχους 3 (Μάρτιος 1985), δημοσιεύτηκε στο τεύχος 5 (Μάρτιος 1986)

Βιβλιοθηκονόμος, μέλος της Ένωσης, έστειλε επιστολή απάντηση στο σχόλιο (δημοσιεύτηκε σε επόμενο τεύχος ολόκληρη), εκφράζοντας την άποψη ότι "ο χρήστης πρέπει να έχει πρόσβαση σ' όλα τα κείμενα, γιατί μόνο τότε με ελεύθερη βούληση θα μπορεί να αποφασίσει τι του πηγαίνει περισσότερο...". Μάλιστα, επικαλείται ένα πραγματικό γεγονός όπως λέει, σύμφωνα με το οποίο  όταν ο Λένιν το 1905 βρισκόταν στην παρανομία και ζήτησε από ένα νέο να του φέρει τον τύπο της ημέρας, εκείνος ως πολύ ενθουσιώδης έφερε τον τύπο της αντιπολίτευσης. Ο Λένιν πέταξε όλες τις εφημερίδες στα σκουπίδια, λέγοντας στο νεαρό του σύντροφο: "Σύντροφε, αυτά που έφερες τα γράφουμε εμείς και ξέρουμε τι λένε, αυτά που θέλουμε να ξέρουμε είναι τι γράφουν οι αντίπαλοί μας..." Και τελειώνει η επιστολή με την φράση: "Ο δογματισμός των βιβλίων δεν βλάφτει, ο δογματισμός των ανθρώπων καταστρέφει".

Από τότε, πολλές φορές έχω συζητήσει το θέμα, επικαλούμενη και τα παραπάνω, με φοιτητές στα τμήματα βιβλιοθηκονομίας που δίδασκα και με βιβλιοθηκονόμους στα διάφορα σεμινάρια. Οι απόψεις ποικίλλουν και σχετίζονται με ζητήματα όπως ελευθερία στην πληροφόρηση, ελευθερία στην πρόσβαση, ελευθερία στην έκφραση, δικαίωμα στην πληροφόρηση, δημοκρατία, λογοκρισία.

Βρήκα ενδιαφέρουσα τη διεθνή βάση δεδομένων Beacon for Freedom of Expression, παραγωγή της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Νορβηγίας ως δώρο στη Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας και όπου κανείς μπορεί να βρει χρήσιμες πληροφορίες γύρω από το θέμα γενικά αλλά και τεκμήρια που είχαν λογοκριθεί/απομακρυνθεί σε διάφορες περιόδους. Μεγάλο θέμα...

Όμως οφείλω να σημειώσω ότι σε κάθε περίπτωση, δεν αρκεί να επικαλούμαστε έννοιες όπως ελευθερία, δημοκρατία, δικαίωμα κτλ., αν δεν υπάρχει εκπαίδευση/ενημέρωση/αντίληψη/κρίση. Και βέβαια, ειδικά στη δημόσια βιβλιοθήκη, και εγρήγορση.

(Για τα πρώτα εκείνα τεύχη, θα επανέλθω).

"Όποιος στη μάχη πάει για να πεθάνει, στρατιώτη μου για πόλεμο δεν κάνει"

Από το Τρωικό κάστρο η Ανδρομάχη
στον Έκτορα που κίναε για τη μάχη
φώναξε με φωνή φαρμακωμένη:

«Στρατιώτη μου, τη μάχη θα κερδίσει,
όποιος πολύ το λαχταρά να ζήσει.
Όποιος στη μάχη πάει για να πεθάνει,
στρατιώτη μου για πόλεμο δεν κάνει»

Έτσι κι εμένα η κόρη του Γαβρίλη
σαν έφευγα στις 20 τ' Απρίλη
μου φώναξε ψηλά από το μπαλκόνι:

«Στρατιώτη αν θες τη μάχη να κερδίσεις,
μια κοπελίτσα κοίτα ν' αγαπήσεις.
Όποιος το γυρισμό του όρκο δεν κάνει,
στρατιώτη μου, τον πόλεμο το χάνει». 

Το παραπάνω τραγούδι "Ο Έκτορας κι η Ανδρομάχη" από το "Παραμύθι χωρίς όνομα" (στίχοι Ιάκωβος Καμπανέλλης, μουσική Μάνος Χατζηδάκης, τραγούδι Λάκης Παππάς), με αφορμή τη σημερινή αναφορά του Αλέξη Τσίπρα στη διακαναλική συνέντευξη. Σε αναμονή λοιπόν!

"Βαϊμάρη: Η ανάπηρη δημοκρατία 1918-1933"

Εξαιρετικά ενδιαφέρον (και επίκαιρο για την περίοδο που το διάβασα, μιας και συνεχώς γίνεται αναφορά) είναι το παραπάνω βιβλίο του Γερμανού καθηγητή Heinrich Winkler (εκδ. Πόλις, 2011, μετάφραση Άντζη Σαλταμπάση). Αναφέρεται στα πολιτικά πράγματα όπως διαμορφώθηκαν και εξελίχθηκαν στη Γερμανία από το 1918 αμέσως μετά τον Α' Παγκόσμιο πόλεμο και μέχρι την άνοδο του Χίτλερ στην καγκελαρία το 1933.

Το 1918 η Γερμανία βρίσκεται υπό τη σκιά της πολεμικής ενοχής, οι Σύμμαχοι επιβάλλουν σκληρές κυρώσεις (εδαφικές και οικονομικές) και στο εσωτερικό υπάρχει μια συνεχής αβεβαιότητα ως προς τις δυνάμεις που κυβερνούν και ως προς το σύστημα διακυβέρνησης τόσο συνολικά όσο και στις λεπτομέρειές του. Ο κόσμος στην Ευρώπη βγήκε κουρασμένος και σακατεμένος από τον πόλεμο, γινόταν λόγος για "δίκαιη ειρήνη" (λες και ... υπάρχει άδικη, αλήθεια), αλλά και πάλι δεν την αντιλαμβάνονταν όλοι με τον ίδιο τρόπο. Η επίδραση και από τις εξελίξεις με την επανάσταση των μπολσεβίκων στη Ρωσία είναι προφανής και συνεχής. Από τη μια ο αντίκτυπος από τη ρωσική επανάσταση συνέβαλε θετικά στο ανέβασμα της ταξικής συνείδησης των γερμανών εργατών (θυμίζουμε την εξέγερση της ομάδας "Σπάρτακος" και τη δολοφονία των Κάρλ Λίμπνεχτ και Ρόζας Λούξεμπουργκ τον Ιανουάριο του 1919, τις συνεχείς εξεγέρσεις σε όλη τη δεκαετία του '20, αλλά όμως και την αδιαλλαξία του Κομμουνιστικού Κόμματος σε θέματα συνεργασίας και αντίληψης/πρόβλεψης του κινδύνου ανόδου των εθνικοσοσιαλιστών στη Γερμανία, που έβλεπε εχθρούς όλους τους άλλους και το 1929 έκανε λόγο για σοσιαλφασισμό). Από την άλλη, οι σοσιαλδημοκράτες φοβούνται αντεπανάσταση από τους αριστερούς, οι Ανεξάρτητοι Σοσιαλδημοκράτες διαχωρίζουν τη θέση τους από τους Σπαρτακιστές με τους οποίους αρχικά ήταν στο ίδιο κόμμα ενώ στη συνέχεια προσχώρησαν ή συμμάχησαν με τους σοσιαλδημοκράτες.

Ο συγγραφέας αναφέρεται με λεπτομέρειες σε όλες τις διεργασίες στη διάρκεια των χρόνων αυτών, στην εμφάνιση και δράση των πολλών κομμάτων από τον δεξιό, τον κεντρώο, τον σοσιαλδημοκρατικό και τον αριστερό χώρο, στις συμμαχίες που διαμορφώνονταν σε κάθε νέα εκλογική αναμέτρηση, δίνοντας ιδιαίτερη σημασία στα ζητήματα που υπήρχαν και που οδηγούσαν (κατά την γνώμη του) στις καταστάσεις που περιγράφει. Η οικονομική κρίση που κορυφώθηκε σε όλο τον κόσμο στο τέλος της δεκαετίας, οπωσδήποτε επηρέασε καταλυτικά την κατάσταση και στη Γερμανία.

Έχει σημασία να δει κανείς τους τρόπους δράσης και στρατολόγησης παραστρατιωτικών ομάδων, κύρια μέσα από τους εργάτες και τους αγρότες, που χρησιμοποιεί το κόμμα των εθνικοσοσιαλιστών. Προβάλλει οράματα "σοσιαλιστικά", καταφερόμενο υποκριτικά ενάντια στους πλούσιους και υποδεικνύοντας τους Εβραίους ως τους αίτιους της οικονομικής συμφοράς  των φτωχών λαϊκών στρωμάτων. Ταυτόχρονα, κολακεύει τους αγρότες, στηριζόμενο στο ισχυρό αίσθημα ιδιοκτησίας τους και προβάλλει ως ο προστάτης τους απέναντι στον μπολσεβικισμό. Εννοείται ότι συνοδεύει όλα αυτά με ισχυρότατες δόσεις ακραίου εθνικισμού και δήθεν φυλετικής ανωτερότητας, ενώ συγχρόνως κλείνει το μάτι στη μεγάλη αστική τάξη, στην οικονομική στήριξη της οποίας βασίζει τα σχέδιά του για την ανέλιξη στην εξουσία και τη δημιουργία του Γ' Ράιχ.

Τα κόμματα της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης άργησαν να αντιληφθούν το ρόλο του εθνικοσοσιαλιστικού κόμματος, θεωρώντας ότι θα μπορούσαν να το χρησιμοποιήσουν στο πολιτικό παιχνίδι για τα μικροκομματικά τους συμφέροντα, αφού εκλογικά φαινόταν ακίνδυνο. Έτσι και επώασαν το αυγό του φιδιού, αφού το εθνικοσοσιαλιστικό κόμμα χρησιμοποίησε όλες τις δυνατότητες που του έδινε η δημοκρατία με απώτερο σκοπό να καταλάβει την εξουσία και να καταλύσει τους δημοκρατικούς θεσμούς στη συνέχεια. Είναι χαρακτηριστικό ότι από το 2,6%  που πήρε στις εκλογές του 1928, αξιοποιώντας την κοινωνική δυστυχία από το κραχ του 1929, αύξησε κατακόρυφα τα ποσοστά του και στις διαδοχικές εκλογικές αναμετρήσεις ξεπέρασε το σοσιαλδημοκρατικό κόμμα και έγινε πρώτο,  φτάνοντας στο 1933 να γίνει καγκελάριος ο Χίτλερ και το κόμμα του να πάρει 43,9% στις εκλογές του Μαρτίου 1933! Τα άλλα κόμματα απαγορεύτηκαν. Ο ναζισμός ήταν πλέον εκεί, ήταν στην Ευρώπη!

Ενδιαφέρον στο βιβλίο είναι η ιστορική συνέχεια που αναζητά ο συγγραφέας, κάνοντας αναφορές στην επανάσταση του 1848, στον Φρειδερίκο Γουλιέλμο Δ' και στο εκλογικό σύστημα που είχε θεσπίσει στην Πρωσία το 19ο αιώνα, στην εποχή του Βίσμαρκ ψάχνοντας για αναλογίες, αλλά και στα εθνικά/εδαφικά ζητήματα ανάμεσα σε Γερμανία, Γαλλία, Πολωνία, Αυστρία, Πρωσία, Ρωσία. Σε κάθε περίπτωση, διατυπώνει τους προβληματισμούς του για τους τρόπους που λειτούργησε η Δημοκρατία της Βαϊμάρης, άλλοτε αφήνοντας ερωτηματικά και άλλοτε απαντώντας ο ίδιος.

Ο Πρόεδρος Έμπερτ (προερχόμενος από το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα) δήλωνε το 1919: "Είμασταν στην κυριολεξία διαχειριστές της πτώχευσης του παλαιού καθεστώτος".  Και αναρωτιέται ο συγγραφεάς: "Τι θα γινόταν αν δεν θεωρούσαν τους εαυτούς τους διαχειριστές της πτώχευσης του παλαιού καθεστώτος, αλλά πατέρες και θεμελιωτές μιας δημοκρατίας;" Και οι απαντήσεις ποικίλλουν ...

Ο επίλογος και το χρονολόγιο στο τέλος του βιβλίου συμβάλλουν στην ανακεφαλαίωση και περιληπτική παράθεση όλων των γεγονότων, αληθινά πολύ χρήσιμο βοήθημα για τον αναγνώστη.

Τέλος, οφείλω να παραπέμψω στη σχετική σελίδα της Biblionet, όπου περιλαμβάνονται κείμενα και κριτικές από εφημερίδες για το βιβλίο, και φυσικά εκεί κανείς μπορεί να βρει ποικιλία απόψεων για το βιβλίο, για τον συγγραφέα και για την εποχή που περιγράφει. 

Το βιβλίο σε κάθε περίπτωση είναι πολύ ενδιαφέρον και πολύ χρήσιμο, χρειάζεται όμως προσοχή στις αναλογίες. Τότε, η Γερμανία βγήκε από έναν πόλεμο που η ίδια προκάλεσε, η ενοχή λοιπόν υπήρχε. Από την άλλη όμως, αναρωτιέται κανείς, ποιο είναι το αποδεκτό όριο αποπληρωμής της ενοχής και ποιο είναι το όριο πριν συναντήσει τον ρεβανσισμό; Δεν είμαι ιστορικός, ούτε πολιτικός, είμαι σκεπτόμενος πολίτης, που θέλω την αλλαγή, που ελπίζω, που "θέλω να είμαι συνεπής στα όνειρά μου" όπως έγραφε το σύνθημα στον τοίχο της Ιπποκράτους... 

Κάτω ο φασισμός! Ποτέ πια φασισμός!

"Ικέτες 2012", μικρή ιστορία της μεταπολίτευσης

Μια όμορφη ταινία από τους Κινηματογραφιστές σε κρίση. Την βρήκα στο ιστολόγιο lexilogia με τίτλο της ανάρτησης "Ορφέας Ζαφειρόπουλος στο παραβάν βλέπει όνειρο..." Συγκινήθηκα φέρνοντας στη μνήμη μου και τον καλό μου φίλο, συνάδελφο και συναγωνιστή Μάνθο, πατέρα του Ορφέα. Κρίμα που έφυγε νωρίς...

2 Ιουνίου 1941

"Μας εμαζέψανε όλα τα γυναικόπαιδα και μας εβάλανε απέναντι από τσ' άντρες του χωριού που χανε στήσει στη σειρά, εκειδά που 'ναι το μνημείο. Εκτελέσανε όλους από 18 και πάνω, ήτανε και τα κακορίζικα τα διγαλάκια, δυο αδέρφια, 23 εκτελέσανε τότες. Τσ' είχανε πάνω στο ρέμα κιεπέφτανε στο λάκκο. Έναν αφήσανε για να τσι θάψει... Την ίδια μέρα κάνανε εκτελέσεις και στην Αγιά και στο Πατελάρι..."

Έτσι μου διηγήθηκε η μάνα μου τι έγινε στο χωριό της το Κυρτωμάδο, εκείνη την αποφράδα μέρα του Ιούνη 1941. Έτσι έγινε σε πολλά χωριά του νομού, έτσι έγινε στο Κοντομαρί, έγινε στην Κάνδανο που την κάψανε ολόκληρη. Ως πού μπορεί να φτάσει η αγριάδα του ανθρώπου!

Ποτέ πια φασισμός!

Το Κυρτωμάδο (ή ο Κυρτωμάδος όπως το αναφέρει ο Στ. Σπανάκης) είναι ένα μικρό χωριό δίπλα στην Αγιά και κοντά στον Αλικιανό, με πολλά νερά (περνά ο Κερίτης ποταμός) και πολλά πλατάνια, γεμάτο πορτοκαλιές και λεμονιές

"Προστατέψτε τα παιδιά της Συρίας ΤΩΡΑ!"

Ποιος ανθρώπινος νους μπορεί να φανταστεί και να δικαιολογήσει αυτό που έγινε στην Al Hula την προηγούμενη Παρασκευή, τι γίνεται στη Συρία πάνω από ένα χρόνο τώρα που χιλιάδες άνθρωποι βγαίνουν στους δρόμους διαδηλώνοντας για δημοκρατία κι ελευθερία. Και που ο "φιλοδυτικός" Assad δολοφονεί εν ψυχρώ και κατά συρροή. Το τελευταίο λουτρό αίματος είχε 108 νεκρούς, κι ανάμεσά τους 49 παιδιά κάτω των 10 ετών, ένα ήταν μόλις 2. Τι έφταιξε το μωράκι και όλα τ' αγγελούδια, τι άλλο περιμένουν πια οι λογής διπλωμάτες και ο ΟΗΕ που απλά παρατηρούν μέχρι τώρα. 

Παραθέτω το συγκλονιστικό μήνυμα της Alice Jay, από τη διεθνή οργάνωση Avaaz που καλεί στη συμμετοχή μας με συλλογή υπογραφών  στην καμπάνια Protect Syria’s Children Now!, απευθυνόμενη στον ΟΗΕ και στο Γενικό Γραμματέα του για άμεση κινητοποίηση τώρα!

Dear friends,

This picture shows the bloodied bodies of dozens of innocent children, brutally murdered by the Syrian regime. As a parent, these images are almost unbearable, but I know we must not look away -- and that we can help end this slaughter. Our governments are deciding what to do right now. But they will settle for hand wringing diplomacy unless we demand firm action. Sign the urgent petition to send in thousands of UN monitors to protect the Syrian people in every region now:

 The pictures from Al Houla, Syria, last Friday are almost too brutal to look at. I have a 5 year old daughter and I know it's only luck of birth that separates her from this horror. But my shock led me to write this today as I know there is something we can all do together to stop this.

Dozens of children lie covered with blood, their faces show the fear they felt before death, and their innocent lifeless bodies reveal an unspeakable massacre. These children were slaughtered by men under strict orders to sow terror. Yet all the diplomats have come up with so far is a few UN monitors 'observing' the violence. Now, governments across the world are expelling Syrian ambassadors, but unless we demand strong action on the ground, they will settle for these diplomatic half-measures.

The UN is discussing what to do right now. If there were a large international presence across Syria with a mandate to protect civilians, we could prevent the worst massacres while leaders engage in political efforts to resolve the conflict. I cannot see more images like these without shouting from the rooftops. But to stop the violence, it is going to take all of us, with one voice, demanding protection for these kids and their families. Click to call for UN action now and send this to everyone:

 http://www.avaaz.org/en/syria_will_the_world_look_away_c/?vl

A child's death is tragic in any circumstance. The UN says 108 people were killed in the onslaught, 49 of them children under the age of 10, and the youngest was a 2 year old girl. 90% of the population of Al Houla has now fled their homes. As I put my daughter to bed last night, I tried to consider what the mothers and fathers and grandparents of these children feel. The sheer pain and desperation is unimaginable, but there will also be deep anger and hate for those that did this. Until all of us stop these attacks on the people of Syria, the cycle of violence will not end.

Let's not forget -- this bloodbath began over a year ago with thousands of people peacefully protesting on the streets -- calling, like their brothers and sisters across the region, for freedom and democracy. But the regime responded with brutality and violence -- murdering, torturing, abducting and laying siege to entire cities. The international community did not intervene, letting geopolitical concerns obstruct our responsibility to protect. Then, in desperation to protect their families and fight back against the repression, some took up arms. Now it is an armed conflict -- and if the world continues to do nothing it will become a full blown sectarian war that may last for generations and breed the kind of terrorist attacks we have yet to imagine in our worst nightmares.

When dozens of children are murdered in cold blood by the army and their militias -- it is time for serious action. Assad, his henchmen and his murderous army must be held to account and the people of Syria protected. Nothing the international community has done yet has pried Assad from his murderous grip on power. The few UN monitors on the ground were powerless to stop the Al Houla killings -- they only served to count the tiny bodies. But if we sent in hundreds of monitors to each of the fourteen regions of Syria, Assad's assassins would think twice.

The world looked away with Srebrenica, and with Rwanda. If all of us respond today -- we can make sure that these children's tragic deaths act as the tipping point for all of us everywhere to say NO MORE! But if we turn away, so will our leaders. Let's join voices from every corner of the earth and make it impossible for our leaders to ignore our cry. In respect for these dear children and their families, click to join the global call to demand a massive UN presence on the ground now!

http://www.avaaz.org/en/syria_will_the_world_look_away_c/?vl

The Avaaz community has stood with the people of Syria for fifteen months, denouncing the Syrian regime, calling for sanctions, supporting communities across the country with aid, and giving equipment to citizen journalists to get the word out about the violence. Let's today make the Al Houla massacre the watershed moment for change and insist that our governments no longer stand by shaking their heads and turning their backs.

With deep sadness and determination,

Alice and the whole Avaaz team

 Αλλά σήμερα ήμουνα σε όμορφη εκδήλωση για το Νίκο Γκάτσο, τον ποιητή που ύμνησε το νεαρό Κεμάλ από την Ανατολή που ήθελε ν'αλλάξει τον κόσμο, αλλά που ο ποιητής δείχνει να μην το πιστεύει. 

Ακούστε την ιστορία του Κεμάλ
ενός νεαρού πρίγκηπα,της ανατολής
απόγονου του Σεβάχ του θαλασσινού,
που νόμισε ότι μπορεί να αλλάξει τον κόσμο.
αλλά πικρές οι βουλές του Αλλάχ
και σκοτεινές οι ψυχές των ανθρώπων.

Στης Ανατολής τα μέρη μια φορά και ένα καιρό
ήταν άδειο το κεμέρι, μουχλιασμένο το νερό
στη Μοσσούλη, τη Βασσόρα, στην παλιά τη χουρμαδιά
πικραμένα κλαίνε τώρα της ερήμου τα παιδιά.

Κι ενας νέος από σόι και γενιά βασιλική
αγροικάει το μοιρολόι και τραβάει κατά εκεί.
τον κοιτάν οι Βεδουίνοι με ματιά λυπητερή
κι όρκο στον Αλλάχ τους δίνει, πως θ' αλλάξουν οι καιροί.

Σαν ακούσαν οι αρχόντοι του παιδιού την αφοβιά
ξεκινάν με λύκου δόντι και με λιονταριού προβιά
απ' τον Τίγρη στον Ευφράτη, απ' τη γη στον ουρανό
κυνηγάν τον αποστάτη να τον πιάσουν ζωντανό.

Πέφτουν πάνω του τα στίφη, σαν ακράτητα σκυλιά
και τον πάνε στο χαλίφη να του βάλει την θηλειά
μαύρο μέλι μαύρο γάλα ήπιε εκείνο το πρωί
πριν αφήσει στην κρεμάλα τη στερνή του την πνοή.

Με δύο γέρικες καμήλες μ' ένα κόκκινο φαρί
στου παράδεισου τις πύλες ο προφήτης καρτερεί.
πάνε τώρα χέρι χέρι κι είναι γύρω συννεφιά
μα της Δαμασκού τ' αστέρι τους κρατούσε συντροφιά.

Σ' ένα μήνα σ' ένα χρόνο βλέπουν μπρός τους τον Αλλάχ
που από τον ψηλό του θρόνο λέει στον άμυαλο Σεβάχ:
«νικημένο μου ξεφτέρι δεν αλλάζουν οι καιροί,
με φωτιά και με μαχαίρι πάντα ο κόσμος προχωρεί»

Καληνύχτα Κεμάλ, αυτός ο κόσμος δε θα αλλάξει ποτέ
Καληνύχτα...

Εμείς ελπίζουμε ακόμη...

Εικόνες από το χωριό

Ανοιξιάτικες εικόνες στο Νίππος...

 

σταμάτησε να μασουλά και ξεπρόβαλε το κεφάλι της

και τα φωτοβολταϊκά χωράνε, απέραντος ο χώρος...

κι αυτά θέλουν τον καλό το λόγο

περίεργα και φοβισμένα μας κοιτούν

το κοιμητήριο στον Άγιο Θανάση

...και στο βάθος Γεωργιούπολη!

Διαβάσματα 2011 (3)

συνέχεια από:

Διαβάσματα 2011 (1)  και Διαβάσματα 2011 (2)

................................................

-->

• Rudyard Kipling, Ο άνθρωπος που θα γινόταν βασιλιάς και άλλες πέντε ιστορίες, Αθήνα, Άγρα, 1988 (μτφρ. Παλμύρα Ισμυρίδου, Εισαγωγή J.L.Borges σε μετάφραση Αλόης Σιδέρη). [Βιβλιοθήκη Αετοπούλειου]

Διηγήματα με σφιχτή γραφή και πλοκή, συχνά με δόσεις σουρεαλισμού ή εξωτισμού αφού κάποια διαδραματίζονται σε χώρες της Ανατολής, όπως η Ινδία (όπου γεννήθηκε κι έζησε πολλά χρόνια). Πολύ καλό “ο Κηπουρός” (με στοιχεία αυτοβιογραφικά; αναφέρεται σε θάνατο νέου που σκοτώθηκε στον πόλεμο το 1915, όπως ο γιος του), αλλά και “Ο άνθρωπος που θα γινόταν βασιλιάς”. Ενδιαφέρουσα η εισαγωγή με στοιχεία για τη ζωή και την προσωπικότητα του Κίπλινγκ, μιας και γνωρίζουμε περισσότερο τον συγγραφέα από το ποίημα “Αν” και λιγότερο ως εκφραστή αποικιοκρατικών απόψεων της εποχής.

• Εμμανουήλ Κριαράς, Πρόσωπα και θέματα από την ιστορία του Δημοτικισμού, Τόμος Α', Αθήνα, Καστανιώτης, 1986. [Βιβλιοθήκη Αετοπούλειου]

Περιέχονται κείμενα για πρόσωπα με συμβολή στον δημοτικισμό, όπως τους Εμμ. Ροϊδη, Νικ. Κονεμένο, Αλέξανδρο Πάλλη, Κωστή Παλαμά, Μαν. Τριανταφυλλίδη, Ελ. Βενιζέλο. Ιδιαίτερα ενδιαφέρον το κείμενο για τον Βενιζέλο, τον παρουσιάζει ως άνθρωπο με πολλές γνώσεις, αλλά με δισταγμό να εφαρμόσει τη δημοτική, ήθελε όμως να γίνει συγγραφή των κανόνων γραμματικής και τονική απλοποίηση.

(από τα Άπαντα του Εμμανουήλ Κριαρά για το λήμμα “«Ο Ελευθέριος Βενιζέλος και η δημοτική γλώσσα»” βλέπε εδώ )

• Ρένα Σταυρίδη-Πατρικίου (επιμ.), Δημοτικισμός και κοινωνικό πρόβλημα, Αθήνα, Ερμής, 1976. [Βιβλιοθήκη Αγίας Παρασκευής]

Το βιβλίο ασχολείται με το ζήτημα του δημοτικισμού, με αφετηρία το βιβλίο του Γ. Σκληρού “Το κοινωνικό μας ζήτημα” που κυκλοφόρησε το 2007. Περιέχονται κείμενα των Π. Βασιλικού, Στ. Ραμά, Ν. Γιαννιού, Μ. Ζαβιτζιάνου, Γ. Χατζή, Α. Πουλημένου, Φ. Πολίτη και άλλων από εκείνη την εποχή. Στη δική της εισαγωγή, η συγγραφέας αναφέρεται στην πολιτικοποίηση του δημοτικιστικού κινήματος 1907-1909, στα Ευαγγελικά (1901) και Ορεστειακά (1903), όπου τα μεν οδήγησαν στην πτώση της Κυβέρνησης Θεοτόκη και τα δε κλόνισαν την Κυβέρνηση Ράλλη. Αναφέρεται επίσης στην κρίση που δημιουργήθηκε από το γλωσσικό ζήτημα το 1907, όπου στο νομοσχέδιο για τα διδακτικά βιβλία και την καθιέρωση ενός βιβλίου για κάθε τάξη, ο Κυριακούλης Μαυρομιχάλης πρότεινε την καθιέρωση της καθαρεύουσας. Σοβαρές συλλογικές προσπάθειες είχαν εμφανιστεί την εποχή εκείνη για την υπεράσπιση και καθιέρωση της δημοτικής (όπως ο σύλλογος “Σολωμός” στην Κρήτη). Διακρίνει τα πρόσωπα της συζήτησης για το γλωσσικό ζήτημα σε δύο κατηγορίες ανάλογα με την ιδεολογική τους τοποθέτηση: α) υποστηρικτές σοσιαλιστικών ιδεών: Γ. Σκληρός, Αλ. Δελμούζος (Α. Ντέλος), Κ. Χατζόπουλος (Πέτρος Βασιλικός), Ν. Γιαννιός, Μάρκος Ζαβιτζιάνος, Φ. Πολίτης. Είχαν μικροαστική κοινωνική προέλευση, αλλά με οικονομικές δυσκολίες. β) εθνικιστικών αντιλήψεων: Μάρκος Τσιριμώκος (Στ. Ραμάς), Ίων Δραγούμης (Ίδας), Πέτρος Βλαστός (Έρμονας), Γιάννης Χατζής, Αριστ. Πουλημένος. Ειδικότερα αναφέρεται στον ρατσισμό του Π. Βλαστού – με βρετανική αποικιοκρατική απόχρωση (θυμίζοντάς μου και τον Κίπλινγκ;)...

• Νικολάι Γκόγκολ, Ταράς Μπούλμπα, Αθήνα, Γκοβόστης, 1973 (Βήμα, 2009) (μτφρ. Άρης Αλξάνδρου)

Το ιδιαίτερα ενδιαφέρον στο μυθιστόρημα του Γκόγκολ είναι η παρουσίαση του χαρακτήρα των Κοζάκων, καθώς και η αντίθεση Ρώσων με Πολωνούς που κρατάει από παλιά. Ένα λαϊκό παραμύθι με πρωταγωνιστές τους Κοζάκους – ήρωες, γενναίοι πολεμιστές, πολεμούν ενάντια στους Πολωνούς (Ουσάρους) και τους Τατάρους. Δείγματα του εθνικισμού των Ρώσων. Λογοτεχνικά δεν βρίσκω να έχει ιδιαίτερη αξία.

• Τάκης Θεοδωρόπουλος, Με την Ανάσα της Αθήνας και της Ρώμης, Αθήνα, Ωκεανίδα, 2006. [δανεισμένο]

Ο συγγραφέας, αναφερόμενος σε πρόσωπα από την αρχαία Ελλάδα, αποπειράται να ερμηνεύσει τη συμπεριφορά τους και να μεταφέρει αναλογίες στη νεότερη Ελλάδα. Δίνει έμφαση στην προοπτική που διαγράφει η μελέτη της αρχαίας γραμματείας, αναφέρεται στα πρόσωπα και στις αδυναμίες τους (Οιδίποδας, Αλκιβιάδης ο τυχοδιώκτης, Περικλής και δημοκρατία, δούλοι, Θεμιστοκλής, πολλές αναφορές για Θουκιδίδη και Ηρόδοτο). Από τους Ρωμαίους, κάνει ιδιαίτερη μνεία στον Κικέρωνα. Τελικά, βρίσκει την ευκαιρία να εκφράσει και τις απόψεις του για σημερινά ζητήματα. καταφέρεται κατά της τεχνολογίας και κατά της δημιουργικής γραφής. Τον ενοχλεί η απάθεια, η ψυχανάλυση, η τυφλή προσήλωση στη θρησκευτική πίστη, η πολυπολιτισμικότητα που οδηγεί σε κακοφωνία, θέλει και υποστηρίζει τη δημιουργία.

• Βολταίρος, Ο αδαής φιλόσοφος, Αθήνα, Πόλις, 2009 (μτφρ. Ρ. Αργυροπούλου) [Βιβλιοθήκη Κοντόπευκου]

Σκέψεις του Βολταίρου, όπου εκφράζει τους προβληματισμούς του για πολλά θέματα (le philosophe ignorant), δείχνοντας ταυτόχρονα ότι έχει τεράστιο πλούτο γνώσεων από την αρχαία ελληνική γραμματεία, τις θρησκείες, τα φιλοσοφικά ρεύματα όλων των εποχών. Το βιβλίο εκδόθηκε αρχικά στη Γενεύη το 1766 ανώνυμα. Πολύ κατατοπιστικό και το κείμενο εισαγωγής από την μεταφράστρια. Αναλύει τη θέση του Βολταίρου στον θεϊσμό και ντεϊσμό (ο ντεϊσμός απορρίπτει την Αποκάλυψη), ο οποίος έχει αντιθρησκευτικό πνεύμα αλλά δεν είναι αθεϊστής. Έτσι, έρχεται σε αντίθεση με τους υλιστές της Εγκυκλοπαίδειας (La Mettrie, Diderot), με τον αθεϊστή Holbach. ... “Να μπορώ να πράττω αυτό που θέλω, ιδού η ελευθερία μου” (σ. 29). Θεωρεί ότι το σύστημα Spinoza βρίσκεται αντίθετο στην ανθρώπινη ελευθερία (σ. 32). Δεν συμφωνεί ότι ο Θεός είναι ταυτόσημος με τη φύση, αλλά ότι η φύση πηγάζει από τον Θεό. Έρχεται έτσι σε αντιπαράθεση με τον Σπινόζα αλλά και με γάλλους οπαδούς του Διαφωτισμού (όπως ο Diderot). “Ποτέ δεν μπόρεσα ν' αντιληφθώ πώς και γιατί οι ιδέες αυτές εξαφανίζονταν, όταν η πείνα βασάνιζε το σώμα μου, και πώς επανέρχονται όταν είχα φάει”. (σ. 48)... Κάνει πολλές αναφορές στην έννοια της ελευθερίας, παραπέμπει στον Λοκ και στον Anthony Collins. Αναρωτιέται γιατί οι άνθρωποι δεν ευχαριστούνται με τούτο το μέτρο της ελευθερίας “να πράττουν αυτό που θέλουν”, την εξουσία που παρέλαβαν από τη φύση και που τα άστρα δεν την έχουν (σ. 61)... Αναφέρεται συχνά στο Χάος (των Ελλήνων), Cahut των Φοινίκων, Tohu bohu των Χαλδαίων και Εβραίων. Είναι αντίθετο, γράφει, στους νόμους της φύσης (σ. 64), δεν είναι εφικτό με τη λογική, χρησίμευσε μόνο στους Ησίοδο και Οβίδιο να συνθέσουν ωραίους στίχους.... Ωραίες οι η αναφορές στους αρχαίους για να φτάσει στον Σπινόζα (σ. 74): “βυθίστηκα με το Θαλή στο νερό”, “κοκκίνισα δίπλα στη φωτιά του Εμπεδοκλή”, “έτρεξα σε ευθεία γραμμή μέσα στο κενό μαζί με τα άτομα του Επίκουρου”, “υπολόγισα αριθμούς με τον Πυθαγόρα”, “χαιρέτησα τα ανδρόγυνα του Πλάτωνα”... Αναφέρεται εκτεταμένα στον Τζων Λοκ: “Έπεσα στην αγκαλιά ενός μετριόφρονος ανθρώπου που δεν προσποιείται ότι ξέρει κάτι που δεν γνωρίζει” (σ.90), καθώς και στον Αριστοτέλη και τον Ιπποκράτη (σ. 94). Αναπτύσσει τις έννοιες της ηθικής (σ. 97) και της δικαιοσύνης (σ. 98) που υπάρχουν στους διαφορετικούς λαούς γιατί ο Θεός τους πρόσφερε τη λογική να αντιληφθούν τις ίδιες αναγκαίες αρχές... Μας πληροφορεί ότι η argot (jargon) ήταν λεξιλόγιο που τυπώθηκε τον 16ο αιώνα και προερχόταν από μικροκλέφτες που δεν χρησιμοποιούσαν τς πραγματικές λέξεις (όπως π.χ. Κλοπή), ήταν δηλαδή η γλώσσα των κακοποιών (σ. 100)... Και “όλοι έχουμε δικαίωμα σε όλα, καθένας έχει δικαίωμα στη ζωή του ομοίου του”... (http://www.toraki.gr)

Το δίκιο είναι ζόρικο πολύ

Αλήθεια παντοτινή περιέχει  ο τίτλος της ανάρτησης, που είναι παρμένος από το ομότιτλο μυθιστόρημα της Μάρως Δούκα. Η Χανιώτισσα συγγραφέας στο δεύτερο βιβλίο της τριλογίας της για τα Χανιά (το πρώτο ήταν το "Αθώοι και φταίχτες") αναφέρεται στα πραγματικά γεγονότα της παράτασης της γερμανικής κατοχής στο νομό Χανίων μέχρι τον Μάιο 1945 (όταν στις 12 Οκτωβρίου 1944 η Αθήνα γιόρταζε την απελευθέρωση, το Δεκέμβρη του '44 συνέβησαν τα τραγικά γεγονότα στην Αθήνα που σήμαναν και την αφετηρία της πορείας προς τον εμφύλιο και το Μάιο του 1945 η Ευρώπη γιόρταζε την αντιφασιστική νίκη), ενώ και για δυο μήνες ακόμα παρέμεινε υπό αγγλογερμανική κατοχή.

Αφορμή για να γράψει την ιστορία της η συγγραφέας βρήκε στο γράμμα που έστειλε ο αντισυνταγματάρχης Παύλος Γύπαρης στον επίσκοπο Αγαθάγγελο ζητώντας του να μεσολαβήσει στους Γερμανούς ώστε να πετύχει συμφωνία  μαζί τους για να χτυπήσει τους "αναρχικούς". Και πολύτιμη πηγή ήταν το αξιόλογο βιβλίο του Σταύρου Βλοντάκη "Οχυρά θέσις Κρήτης" (που αξίζει να διαβαστεί έτσι κι αλλιώς ως ένα αποκαλυπτικό ιστορικό ντοκουμέντο).

Το μυθιστόρημα της Μάρως Δούκα χρησιμοποιεί τα στοιχεία της πραγματικής ιστορίας, τα οποία εμπλουτίζει αφηγηματικά και λογοτεχνικά, έτσι ώστε το βιβλίο να διαβάζεται  με πολύ ενδιαφέρον. Οι λεπτομερείς περιγραφές της δράσης των οργανώσεων και των μαχών που γίνονται στο νομό Χανίων δίνουν όλη την εικόνα των αγώνων και του ρόλου όχι μόνο των Γερμανών κατακτητών, αλλά και των Βρετανών συμμάχων και των ντόπιων φίλων τους που προσπαθούσαν με κάθε τρόπο να ελέγξουν και να ποδηγετήσουν τους αγωνιστές του ΕΑΜ και του ΕΛΑΣ, ακόμη και όταν τυπικά αγωνίζονταν από κοινού κατά του κατακτητή.

Εξαιρετικό στοιχείο του βιβλίου της Μάρως Δούκα είναι ότι αναδεικνύει ακριβώς αυτό το γεγονός της παρατεταμένης κατοχής στα Χανιά μαζί με το ρόλο που έπαιζαν οι σύμμαχοι στην Κρήτη σε όλη την περίοδο της κατοχής αρχικά και του εμφυλίου στη συνέχεια. Και είναι πραγματικά λυπηρό ακόμη περισσότερο όταν αυτό συμβαίνει σε έναν τόπο που ακριβώς πριν από 4 χρόνια, στις 20 Μαϊου 1941, οι άνθρωποί του είχαν αγωνιστεί όσο λίγοι στον κόσμο για το πολύτιμο αγαθό της ελευθερίας και της αξιοπρέπειας.
 

"Και αρχίζει, 20 Μαϊου, απ' τις επτά το πρωί, η εναέρια έφοδος. Αρχηγός ο Γκέρινγκ, υπαρχηγός ο Στουντέντ. Σύννεφα αλεξιπτωτιστών σαν ακρίδες στον ουρανό. Το Καστέλι, ο βράχος της πόλης, για άλλη μια φορά στο έλεος των βομβαρδιστικών. Κι ένας εργάτης, ο Αλέκος Κουτσοδημητρόπουλος, Καστελιανός, πρόλαβε και μάζεψε τη σημαία που κυμάτιζε στο παλάτι της 5ης Μεραρχίας και την έκρυψε στο σπίτι του. Κανείς δεν την είχε σκεφτεί και κανείς ποτέ δεν θα την αναζητούσε. Ο βασιλιάς και η συνοδεία του είχαν ήδη επιβιβαστεί σε βρετανικό αντιτορπιλικό και αναχωρούσαν απ' το Λιβυκό για την Αίγυπτο".

Ναι, το δίκιο είναι ζόρικο πολύ, μα αξίζει να το υποστηρίζουμε!

Ένας κότσυφας στη γειτονιά μας

Κότσυφας (Turdus merula) από εικόνα γκραβούρας. (Πηγή: Ευώνυμος Οικολογική Βιβλιοθήκη - Κατάλογος εικόνων)

Ένα κατάμαυρο πουλί με κίτρινο ράμφος ακούγεται ζωηρά εδώ και καιρό στη γειτονιά, κρύβεται στα δέντρα ή κάθεται καμαρωτό πάνω στα σύρματα της ΔΕΗ. Κελαηδά δυνατά και σταματά σαν να περιμένει απάντηση στο μήνυμα που στέλνει και πάλι ξεκινά. Πιάνω τον εαυτό μου να παρακολουθεί πολλή ώρα τη συνομιλία του με τα άλλα πουλιά (που είναι πολλά και χαίρομαι γι' αυτό) προσπαθώντας να μαντέψω τι άραγε να τους ζητά, ψάχνει ταίρι και φλερτάρει, είμαι σίγουρη πια, αλλά η τόση επιμονή του και τόσες μέρες, μήπως ακόμη δεν βρίσκει ανταπόκριση ο καημένος ο κότσυφας; 

Εγώ καμαρώνω τον κότσυφα της γειτονιάς μου κι ο ποιητής Γιώργος Μπλάνας ύμνησε τον Κότσυφα του σύμπαντος: 

"Τι όμορφα που είναι όταν ξυπνάς πριν ξημερώσει
κι ανοίγεις το παράθυρο και μπαίνει φτερουγίζοντας 
όλο φωτάκια και δροσιές ο κότσυφας του σύμπαντος
και λέει: «Επιθυμώ τη δύναμή σου για να φέρω
σε πέρας το άγαλμα της μέρας».
Πραγματικά, καλλίπυγος κι εύζωνος και γλυκιά
η μέρα προμηνύεται και κάνει
χαρές βαθιά η καρδιά και παροτρύνει
το στήθος να συλλάβει στον αέρα
βέλη και δόρατα μεγάλων έργων. Κρίμα!
Ερχεται ο ήλιος πύρινο γρανάζι πεινασμένο
στην βρώμικη φωλιά της πόλης και αρχίζει
να πνίγει τα ημερόπουλα: αίμα και σάρκα
μυρίζει και ο κότσυφας του σύμπαντος γυρίζει
ποιος ξέρει πού. Πολύ φοβάμαι..."

Κι Νιόνιος στο Κανονάκι μας τραγούδησε για τον κότσυφα και τα κοτσυφόπουλα.

Ποια Αριστερά;

Για μια  "ερωτεύσιμη και φρέσκια, αλλά και έξυπνη και έντιμη" Αριστερά

Αντιγράφω το άρθρο του καθηγητή Δ. Σεβαστάκη  για την Αριστερά όπως πρέπει να είναι. Αν και γράφτηκε την ημέρα των εκλογών και πριν βγάλουν αποτελέσματα οι κάλπες, πάντοτε αλλά και ιδιαίτερα αυτές τις μέρες, οι παρατηρήσεις του είναι όχι απλά ενδιαφέρουσες αλλά πολύ περισσότερο και από χρήσιμες.

--------------------

Ο θρίαμβος και η αντίρρηση

του Δημήτρη Σεβαστάκη*

Η Αριστερά θα 'πρεπε να συγκεντρώνει και να μετουσιώνει τη χαμηλή αυτοεκτίμηση, την παραίτηση, την απότομη και συνήθως άσφαιρη τσαντίλα, σε κάτι πιο λόγιο, περισσότερο διαρκές, λιγότερο ναρκισσιστικό, βαθύτερα πολιτικό.

Κι όμως οι εκλογές δεν μεταβάλλουν και πολλά στη μικρή μέρα, τη μέρα του φτωχού. Δεν τροποποιούν τις φαντασιώσεις του μαζικού, χαμηλού ανθρώπου που χωρίς σοβαρά συναισθηματικά επιχειρήματα κοιτάζει προσεκτικά τις κρεμασμένες εφημερίδες, τις ημερομηνίες λήξης στα ράφια, κάνει αργά και διστακτικά κάθε αγορά, τρίβει σφιχτά τα ελάχιστα χαρτονομίσματα, ιδρώνει τα ψηφοδέλτια. Αυτού του πολίτη που όλα του φαίνονται τεράστια και ιλιγγιώδη: η μέρα, τα ψώνια, οι μετακινήσεις. Αυτού του τελειωμένου κατοίκου της πόλης που είναι εύθραυστος, που δεν τα πήρε απάνω του όταν οι πασόκοι κανιβάλιζαν με τις τοπικές, τους δήμους, τις υπηρεσίες και τις εργολαβίες, όταν οι νεοδημοκράτες τσαλαβουτούσαν στερημένοι και άστατοι, όταν οι χειρότεροι από όλους, οι καιροσκόποι, έχωναν το λαδωμένο χέρι τους παντού, στις τσέπες και στις ηθικές. Αυτού του πολίτη που δεν του περισσεύει να συμπονέσει, να συγκινηθεί, να δει τον άλλον, να σκεφτεί τον νέο. Οι εκλογές δεν αγγίζουν τον στεγνωμένο, μικρό, φοβισμένο, που προσπαθεί να θυμηθεί όχι για να ιστορηθεί αλλά μόνο για να δραπετεύσει, για να μη ζήσει την αδιακύμαντη ημερήσια οδύνη.

Όλοι οι κόμβοι εξουσίας είναι πιασμένοι. Από τους γρήγορους, τους καπάτσους, τους αδίστακτους. Αυτός ο πολίτης πάντα περισσεύει. Ναι. Ψήφος αριστερής εμπιστοσύνης. Αυτή η ψήφος θα 'πρεπε να είναι η ψήφος μέριμνας και έννοιας γι' αυτόν τον άνθρωπο. Τον μόνο της πόλης, τον έρημο της ιστορίας, που δεν έζησε κανένα έπος, καμιά μεγάλη αλήθεια και που πάντα ήταν απ' έξω. Αυτόν τον χαμηλής έντασης, υψηλής λύπης, βαθιάς παραίτησης πολίτη. Οι εκλογές όμως περνάνε δίπλα του. Αστοχούν. Ο Θεσμός είναι αναίσθητος, θαμπός, τυλιγμένος σε μια τελεστική και υψηλόφωνη ζελατίνη. Η Αριστερά κανονικά θα 'πρεπε να είναι το περιεχόμενο μιας τέτοιας αποκατάστασης. Όχι να χρηματίσει τον παραιτημένο, το υπόλειμμα της νόθας μεταπολεμικής και ιδίως μεταδικτατορικής αστυφιλίας, όχι να του αποκαταστήσει το χαμένο λαϊκό κύρος του, αλλά να τον κάνει να ξαναγαπήσει, να αναθαρρήσει. Να μπορέσει να του ξυπνήσει το κοιμισμένο νεύμα προς τον άλλο, να τον ωθήσει ώστε να ξαναδεί με τόλμη τα βήματα στο χαλασμένο πεζοδρόμιο που όμως κάπου οδηγούν.

Η Αριστερά θα 'πρεπε να συγκεντρώνει και να μετουσιώνει τη χαμηλή αυτοεκτίμηση, την παραίτηση, την απότομη και συνήθως άσφαιρη τσαντίλα, σε κάτι πιο λόγιο, περισσότερο διαρκές, λιγότερο ναρκισσιστικό, βαθύτερα πολιτικό. Η Αριστερά θα 'πρεπε να είναι η μεγάλη ηθική δύναμη που γίνεται πολιτικά έγκυρη μέσα από αυτήν την αποκατάσταση. Κι όμως. Βλέπει κανείς στον λόγο της το μεγάλο αφήγημα -ξέπνοο και ελπιδοφόρο-, δεν βλέπει καθαρά το άγγιγμα. Βλέπει κανείς στον λόγο της Αριστεράς τη ρητορική του «άλλου», την αλληλέγγυα εκφώνηση, δεν διακρίνει εύκολα τη γενναιόδωρη και νοημένη χειρονομία.

Μπορεί να είμαι πνεύμα αντιλογίας και να διστάζω τώρα που η Αριστερά πάει καλά, που αναλαμβάνει επιτέλους την ισχύ, έστω και χωρίς ιδεολογική ωρίμανση και πυκνότητα. Μπορεί να επιφυλάσσομαι από μια γρουσούζα, παιδική σχεδόν, καχυποψία ότι αυτός που τρέμει από φιλόδοξη ωραιοπάθεια, θα 'ναι ο πρώτος (όπως πάντα) που θα λακίσει στο απολίτικο και επαγγελματικό. Μπορεί. Σήμερα που είναι μέρα μιας πολιτικής γιορτής, όπου η «αστική δημοκρατία» επιφυλάσσει καλοδιπλωμένες και ατσάκιστες ελπίδες, σήμερα που η αριστερά πράττει και εκδηλώνεται και δομεί, η όλη και σύγκορμη αριστερά - παρ' ολα τα συντηρημένα ενδομίση και τις καχυποψίες - σήμερα λοιπόν πίσω από την τραυματισμένη χαρά, ας κρατάμε και την περίσκεψη.

Η Αριστερά που νομιμοποιείται από την αθλιότητα και ανικανότητα της εμπράγματης διοικητικής πολιτικής των κομμάτων εξουσίας, η Αριστερά που μπορεί να ενθουσιάσει ή έστω αργόσυρτα να παρασύρει, κυλώντας και ανεμίζοντας στη χλοερή πόλη, κάνει τη μισή δουλειά. Η άλλη μισή δουλειά είναι το τι κάνει τη δύναμή της, πώς τη γέρνει τρυφερά πάνω στον χαμένο πολίτη, στον δραπέτη νέο. Η Αριστερά βεβαίως συνεγείρει, αλλά πρέπει και να αντέχει. Πρέπει να είναι ερωτεύσιμη και φρέσκια, αλλά κυρίως έξυπνη και έντιμη. Η πίεση από ένα αντιπαραγωγικό σύστημα που δεν «τέλειωσε τη δουλειά», που δεν έχει πάρει όσα θα ήθελε, θα είναι μετεκλογικά μεγάλη, αδίστακτη και κατακλυσμιαία. Και η Αριστερά πρέπει να αντέξει. Και θα αντέξει αν η συστημική παρεκτροπή δεν τρυπώνει μέσα στην ψυχή της. Όσο δρα δύσκολα, ανικανοποίητα, στοχαστικά, τόσο θα βρίσκεται εκεί και την επόμενη, δύσκολη μέρα.

Η αριστερά ή εξασφαλίζει το βαθύ νόημα για τους απαρηγόρητους ή απλώς κάνει καριέρα. Εκείνη, αλλά κι εμείς διαλέγουμε…

* Ο Δημήτρης Σεβαστάκης είναι ζωγράφος, επ. καθηγητής ΕΜΠ dsevastakis@arch.ntua.gr

--------------------

Πηγή: Αυγή 6 Μαίου 2012 http://www.avgi.gr/ArticleActionshow.action?articleID=686674