tag:blogger.com,1999:blog-4032402204310644668.post4710286185096532255..comments2024-03-27T10:31:08.655+02:00Comments on Καγκουρώ: Οι βιβλιοθήκες ως χώροι κατανάλωσης ή ως χώροι ειδικών λειτουργιών; Μερικές σκέψεις και πολλά ερωτήματαΚατερίνα Τοράκηhttp://www.blogger.com/profile/02428172203922963352noreply@blogger.comBlogger5125tag:blogger.com,1999:blog-4032402204310644668.post-51073082219663623822020-11-26T00:05:07.309+02:002020-11-26T00:05:07.309+02:00Αναφορά στο άρθρο του Χάρη Χεϊζάνογλου και στη δικ...Αναφορά στο άρθρο του Χάρη Χεϊζάνογλου και στη δική μου ανάρτηση στο ιστολόγιο της Κυπριακής Ένωσης Βιβλιοθηκονόμων - Επιστημόνων Πληροφόρησης http://kebep.blogspot.com/2014/04/blog-post_4805.html.Κατερίνα Τοράκηhttps://www.blogger.com/profile/02428172203922963352noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-4032402204310644668.post-41365665067318025442017-01-16T23:55:18.263+02:002017-01-16T23:55:18.263+02:00Αγαπητέ Χάρη, δεν έχω παρά να συμφωνήσω μαζί σας κ...Αγαπητέ Χάρη, δεν έχω παρά να συμφωνήσω μαζί σας και με την αντίληψη για τον δημόσιο χώρο και με την αντίληψη για το ρόλο της βιβλιοθήκης. Πάντως, ειδικά για το τελευταίο πρέπει να σημειώσω ότι σήμερα δικαιολογημένα υπάρχει αυτός ο προβληματισμός δεδομένου ότι και λόγω της τεχνολογικής εξέλιξης και έκρηξης η πληροφορία φτάνει στον χρήστη από ποικίλες πηγές πέραν της "παραδοσιακής" πηγής που ήταν η βιβλιοθήκη. Επομένως, τα ζητούμενα είναι από τη μια ποια είναι αυτά τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που (πρέπει να) αναπτύσσει η βιβλιοθήκη ώστε να επιτελεί (καλύτερα;) τον συγκεκριμένο ρόλο της και από την άλλη τι είναι δημόσιος κοινωνικός χώρος και πώς εμπλέκεται η βιβλιοθήκη σε αυτό.<br />Βέβαια για τα "happenings" που το 2014 ήταν σε ... έξαρση είχα από τότε εκφράσει άποψη που είναι κοντά στη δική σας. <br />Αυτό που κρατώ ιδιαίτερα από το σημερινό σας σχόλιο είναι οι χώροι που οι κοινωνίες μοιράζονται να μην μετασκευάζονται και μετατρέπονται από παραγωγικά και συμμετοχικά πεδία σε πεδία παθητικής κατανάλωσης και η βιβλιοθήκη να λειτουργεί "ως ενεργό περιβάλλον εργασίας, παραγωγής έρευνας, διαλόγου, γνώσης, παραγωγής πληροφορίας με έναν τρόπο που κάνει τον χρήστη της βιβλιοθήκης ταυτόχρονα παραγωγό του περιεχομένου της".<br />Συμπτωματικά, κάποιες σκέψεις διατυπώνω και στην τελευταία μου ανάρτηση http://katerinatoraki.blogspot.gr/2017/01/blog-post_11.html που αφορά πολιτικές βιβλιοθηκών.<br />Ήταν μια ευχάριστη έκπληξη το αποψινό σας σχόλιο, και μια ευχάριστη σύμπτωση ταυτόχρονα, αφού πριν από λίγο είχα συζήτηση με φίλο αρχιτέκτονα (με άποψη) για το ρόλο των βιβλιοθηκών, κυρίως σε μια πόλη της περιφέρειας! Κατερίνα Τοράκηhttps://www.blogger.com/profile/02428172203922963352noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-4032402204310644668.post-64240089717632433432017-01-16T21:27:37.478+02:002017-01-16T21:27:37.478+02:00Είδα σήμερα το κείμενο σας εντελώς τυχαία. Αρχικά ...Είδα σήμερα το κείμενο σας εντελώς τυχαία. Αρχικά σας ευχαριστώ για την αναφορά και λυπάμαι που δεν είδα το κείμενο σας νωρίτερα ώστε να μπορέσω να επισημάνω κάποια πράγματα και να συνεχίσουμε τον διάλογο πάνω στο ωραίο και γόνιμο αυτό θέμα.<br /><br />Επειδή φαίνεται σαν να έχει εκληφθεί ότι εμμένω στο "παραδοσιακό" λειτουργικό μοντέλο της βιβλιοθήκης, ή στο βιβλίο ως "ιερό" υλικό αντικείμενο, θα ήθελα να επισημάνω ότι δεν εννοώ καθόλου αυτό. Αυτό που με ενδιαφέρει πρωτίστως είναι το να αποφύγουμε να σχεδιάζονται και να λειτουργούν οι βιβλιοθήκες αποκλειστικά ως χώροι happening, ως πολυκαταστήματα, ως περιβάλλοντα που συμπιέζουν την λειτουργική τους διάσταση προς όφελος της θεαματικής τους διάστασης.<br /><br />Αυτό βεβαίως σε καμία περίπτωση δεν σημαίνει ότι η βιβλιοθήκη δεν πρέπει να έχει και μια θεαματική διάσταση, ωστόσο δεν είναι αυτός ο ρόλος της και είναι σημαντικό να το επισημαίνουμε ειδικά σε μια περίοδο που η υλικότητα της πληροφορίας (το βιβλίο, ο χάρτης, το CD) δεν είναι προϋπόθεση για την διατήρηση της πληροφορίας και συνεπώς ούτε και της βιβλιοθήκης με τον τρόπο που την γνωρίζουμε σήμερα.<br /><br />Δεν θα ήθελα να κάνω προβλέψεις για το ποιο είναι το μέλλον, θα πω μόνο ότι σε αυτό το ιστορικό πλαίσιο, σε αυτή τη συγκυρία του καπιταλισμού οι χώροι που οι κοινωνίες μοιράζονται (όπως είναι και οι βιβλιοθήκες) στο σύνολό τους μετασκευάζονται και μετατρέπονται από παραγωγικά και συμμετοχικά πεδία σε πεδία παθητικής κατανάλωσης. Αυτό είναι κάτι που οφείλουμε να αντιστρέψουμε αλλιώς διατρέχουμε τον κίνδυνο να βιώσουμε έναν αποστειρωμένο και αντικοινωνικό δημόσιο (μη)κοινωνικό χώρο.<br /><br />Η κριτική μου για της βιβλιοθήκες είναι κομμάτι αυτής της συνολικότερης θέσης μου. Θεωρώ ότι μεταξύ των σημαντικών δημοσίων χώρων η βιβλιοθήκη, ως τυπολογία, είναι κάτι που εμείς οι αρχιτέκτονες θα πρέπει να επανεξετάσουμε. Θεωρώ ότι ο πιο λογικός και συνετός τρόπος είναι να την δούμε ξανά ως ενεργό περιβάλλον εργασίας, παραγωγής έρευνας, διαλόγου, γνώσης, παραγωγής πληροφορίας με έναν τρόπο που κάνει τον χρήστη της βιβλιοθήκης ταυτόχρονα παραγωγό του περιεχομένου της (χωρίς βεβαίως να αποκλείουμε άλλες χρήσεις). Αυτό βεβαίως είναι εξαιρετικά δύσκολο σε ένα οικονομικό περιβάλλον που η έρευνα δεν χρηματοδοτείται, η παιδεία ατονεί, τα πανεπιστήμια στοχεύουν στην εξειδίκευση και όχι στην παραγωγή συγγραμμάτων κλπ κλπ. Σε κάθε περίπτωση όμως θεωρώ ότι αυτός είναι ο δρόμος, με τη χρήση νέων μέσων, με τη ηλεκτρονική διασύνδεση των βιβλιοθηκών, των πανεπιστημίων, με το άνοιγμα της βιβλιοθήκης στην πόλη και την κοινωνία και ενδεχομένως και με λίγο θέαμα, δεν είναι κακό, απλά δεν μπορεί να είναι ο πυρήνας της βιβλιοθήκης μόνο το θέαμα.<br /><br />Συγγνώμη για το μπαγιάτικο του σχολίοθ και ευχαριστώ και πάλι για την αναφορά.<br /><br />Με εκτίμηση,<br />Χάρης Χεϊζάνογλουharisheizhttps://www.blogger.com/profile/06342864008444048476noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-4032402204310644668.post-14237713670964657872014-04-12T10:33:08.215+03:002014-04-12T10:33:08.215+03:00Αγαπητέ Κώστα, καλημέρα. Δεν έχω να προσθέσω κάτι ...Αγαπητέ Κώστα, καλημέρα. Δεν έχω να προσθέσω κάτι παραπάνω σε αυτά που γράφεις. Το πρόβλημα - και η αλήθεια - είναι ότι, όπως και σε άλλους τομείς του βίου μας ως κράτος και ως άνθρωποι μιας διακριτής χώρας (με προσοχή προσπαθώ να διατυπώσω αυτό που θέλω να πω), δεν καταφέραμε ή αργήσαμε να φτάσουμε πράγματα που άλλοι πέτυχαν πολύ πολύ νωρίτερα. Έτσι, και για διάφορους άλλους λόγους, μάθαμε ν' ακολουθούμε και και να αποδεχόμαστε, να αντιγράφουμε κτλ κτλ.<br />Σχετικά με τις βιβλιοθήκες, συμβαίνει περίπου το ίδιο. Δεν είμαστε δα και κανένας λαός που τρέχει ή έτρεχε ποτέ στις βιβλιοθήκες, δεν είμαστε κανένας λαός με κουλτούρα ανάγνωσης, δεν αγκάλιασαν επί της ουσίας οι διάφορες κοινότητες τις βιβλιοθήκες κατά πώς έπρεπε, δεν έπαιξαν και δεν παίζουν και οι διάφοροι θεσμικοί αρμόδιοι - για τις βιβλιοθήκες αλλά και για τη χρήση των βιβλιοθηκών - το ρόλο που έπρεπε και πρέπει.<br />Από την άλλη όμως, δεν υπάρχει και το πλήρες σκοτάδι που πολλοί επικαλούνται, είτε από άγνοια είτε από συνήθεια είτε για να δείξουν την δική τους τωρινή ανωτερότητα και συμβολή.<br />Όσο για το ρόλο της βιβλιοθήκης και του προσωπικού της σήμερα, ναι, δεν είναι μόνο μια βιβλιοθήκη με ράφια τυπωμένων βιβλίων και ο βιβλιοθηκάριος πίσω από ένα γκισέ, όμως, όταν υπάρχουν αυτά που ανέφερα παραπάνω (δηλαδή και η ελλιπής ανάπτυξή τους και το χάσμα με ... τους ξένους, για τα οποία δεν φταίουν μόνο και κυρίως οι ίδιες οι βιβλιοθήκες), καλό θα ήταν να το βάλουμε στην κουβέντα . Και καλό είναι να απαιτήσουμε την ουσιαστική εμπλοκή αυτών που έχουν ρόλο στην παιδεία μας, στην κουλτούρα μας (και πρώτιστα βέβαια στα παιδιά). Αυτό είναι το πνεύμα μου. Το πρόβλημα είναι όντως πώς. Νομίζω συμφωνούμε.Κατερίνα Τοράκηhttps://www.blogger.com/profile/02428172203922963352noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-4032402204310644668.post-44279522064795313712014-04-11T21:13:44.551+03:002014-04-11T21:13:44.551+03:00Με μεγάλο ενδιαφέρον διάβασα τις σκέψεις και ακόμα...Με μεγάλο ενδιαφέρον διάβασα τις σκέψεις και ακόμα μεγαλύτερο τα ερωτήματα που κατατίθενται εδώ. Συμφωνώ πως δεν συζητάμε σοβαρά και σε βάθος το ρόλο των βιβλιοθηκών στη σημερινή εποχή και έχουμε σχεδόν χωριστεί σε δύο στρατόπεδα "μοντερνιστών" και αρνητών (ή ακόμα και φανατικών υποστηρικτών και λυσσαλέων εχθρών του Future Library) αναπαράγοντας σχήματα του παρελθόντος χωρίς καλά καλά να αναλογιζόμαστε τις συνέπειες της κάθε επιλογής. Όντως υπάρχει σοβαρός κίνδυνος μετατροπής των βιβλιοθηκών σε χώρο κατανάλωσης πληροφοριών και θεάματος. Δεν είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς ένα εφιαλτικό μέλλον χωρίς βιβλιοθήκες ή ακόμα χειρότερα με βιβλιοθήκες που θα γίνουν μολ πληροφοριών παίζοντας απλώς έναν διαμεσολαβητικό ρόλο ανάμεσα στους εμπόρους και στους 'καταναλωτές' των πληροφοριών, θα μετατραπούν σε κέντρα προώθησης της εταιρειοκρατίας και θα χρεώνουν με άμεσο ή έμμεσο τρόπο τις υπηρεσίες τους παρέχοντας μόνον κάποιες υπηρεσίες δωρεάν με εισοδηματικά κριτήρια (σε ομάδες και στρώματα πληθυσμού ήδη κοινωνικά αποκλεισμένα και περιθωριοποιημένα). Όμως τι αντιτάσσουμε σε αυτήν την εφιαλτική προοπτική; Το παρελθόν; Τον ισχυρισμό του Χάρη Χεϊζάνογλου ότι "[αυτό] που κάνει μια βιβλιοθήκη αυτό που είναι [είναι] τα βιβλία"; Γινόμαστε υποστηρικτές μιας οργάνωσης του χώρου των βιβλιοθηκών ιεραρχικά δομημένης που έρχεται από το παρελθόν, από την εποχή της σπάνης της πληροφορίας; Ενός χώρου που τοποθετεί τους βιβλιοθηκονόμους πίσω από πάγκους και γκισέ (κατά το πρότυπο των τραπεζών) με σκοπό να τους διαχωρίσει από τους χρήστες μιας βιβλιοθήκης. Ενός χώρου που βλέπει τους βιβλιοθηκάριους ως θεματοφύλακες ενός θησαυρού (της συλλογής των βιβλίων της βιβλιοθήκης) τον οποίον "δανείζουν" ή επιτρέπουν την ανάγνωση στους χρήστες που ευλαβικά και σιωπηλά πρέπει να τον χρησιμοποιήσουν; Μπορεί να ισχυριστεί κανείς ότι μπορούν αυτά τα πράγματα να επιβιώσουν στη σημερινή εποχή του διαδικτύου και της αφθονίας της πληροφορίας; Μήπως τελικά τους χρήστες των βιβλιοθηκών του παρελθόντος τους αντιμετωπίζαμε ως καταναλωτές πληροφοριών και πρέπει όντως να κάνουμε τον χώρο των βιβλιοθηκών χώρο παραγωγής πληροφοριών και γνώσης; Και με ποιόν τρόπο μπορεί να έρθει ο χρήστης στο επίκεντρο της οργάνωσης του χώρου των βιβλιοθηκών;<br />Η στείρα άρνηση είναι εύκολη. Το όραμα για το μέλλον πρέπει να οικοδομήσουμε μαζί.<br />Και πάλι ευχαριστώ για τα ερωτήματα της Κατερίνας Τοράκη που δώσαν την αφορμή για ακόμα περισσότερα δικά μου ερωτήματα. Ελπίζω να μην κάνω κατάχρηση του φιλόξενου αυτού χώρου.Kostas Zontanoshttps://www.blogger.com/profile/17838844721891183149noreply@blogger.com